ایران ظرفیت بالایی برای استفاده از انرژی های تجدیدپذیر دارد. توسعه بهره برداری از انرژی های تجدیدپذیر منجر به کاهش مصرف سوخت های فسیلی در کشورمان خواهد شد. استفاده بیشتر از انرژی های تجدیدپذیر سهم ایران در انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش می دهد و موجب صرفه جویی در مصرف آب می شود. این در حالی است که متاسفانه فقط حدود یک درصد برق ایران با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تولید می شود. دکتر محمود یعقوبی، طراح و مجری اولین نیروگاه خورشیدی سهموی خطی در خاورمیانه، این مساله را ناشی از بی توجهی ۴۰ ساله دولت های گذشته ایران نسبت به توسعه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر می داند.

طرح ناتمام یعقوبی برای راه اندازی اولین نیروگاه خورشیدی خاورمیانه

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، دکتر محمود یعقوبی، طراح و مجری اولین نیروگاه خورشیدی سهموی خطی در خاورمیانه است. البته طرحی که او در سال ۱۳۵۵ به همراه جمعی از اساتید و دانشجویان دانشگاه شیراز، اجرای آن را در مرکز استان فارس آغاز کرد، هیچ گاه به نتیجه کامل نرسید و در سال های اخیر نیز طرح اولیه دکتر یعقوبی به یک مزرعه خورشیدی تبدیل شده است که بیشتر برای بازدید میدانی و کارهای دانشگاهی و پژوهشی کاربرد دارد. روی زمین ماندن این طرح البته صرفا یکی از نمونه های بی توجهی مسئولان اجرایی کشور نسبت به لزوم بهره برداری از انرژی های تجدیدپذیر در ایران است.

یعقوبی متولد ۱۳۲۴ در شهر زاهدان است. او مدرک دکترای مهندسی مکانیک خود را از دانشگاه پردوی آمریکا گرفت، اما تحصیلات خود در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد را در بین سال های ۱۳۴۴ تا ۱۳۵۱ در دانشگاه شیراز گذراند. یعقوبی که ۴۲ سال است در دانشگاه شیراز تدریس می کند، سال ۱۳۸۱ به عنوان چهره‌ ماندگار کشور در رشته مهندسی مکانیک برگزیده شد. این دانشمند برجسته کشور در سال ۱۳۹۸ نیز برگزیده ویژه سی‌وسومین جشنواره بین‌المللی خوارزمی شد و در سال ۲۰۱۸ هم براساس اطلاعات پایگاه استنادی طلایه‌داران علم (ISI-ESI) نام او در فهرست یک درصد دانشمندان برتر جهان قرار گرفت.

بی توجهی به انرژی های پاک برخلاف منافع ملی ایران است

یعقوبی از ۴۵ سال پیش دغدغه توسعه انرژی های پاک از جمله انرژی خورشیدی در ایران و جهان را داشته است و اکنون هم در گفت و گو با رکنا تاکید دارد که عملکرد دولت های ایران در طول ۴۰ سال گذشته، کشور ما را به جایی رسانده است که فقط یک درصد برق ایران با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تولید می شود.

او معتقد است که با وجود این که در برنامه های شش گانه توسعه کشور، برنامه ریزی های زیادی برای افزایش سهم انرژی های تجدیدپذیر در تولید انرژی در ایران انجام شده است، اما عملکرد دولت های مختلف و تعاملات بین المللی و سیاسی ما به گونه ای بوده است که ما فقط یک درصد انرژی های خودمان را از انرژی های تجدیدپذیر تامین می کنیم. این در حالی است که بی توجهی به توسعه استفاده از انرژی های پاک در ایران کاملا برخلاف منافع ملی بلندمدت و آینده کشور است.

ایران دچار خودتحریمی زیست محیطی است

یعقوبی در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به برگزاری اجلاس آب و هوایی سازمان ملل در گلاسکو در چند روز گذشته عنوان کرد: در روزهای اخیر مسئولان بیش از ۱۹۰ کشور برای بررسی وضعیت تغییرات اقلیمی جهان در گلاسکوی انگلستان دور هم جمع شدند و در حالی ایران در این اجلاس جهانی شرکت نکرد که وضعیت آب در کشور ما به شدت اسفناک است.

این دانشمند برجسته کشور تاکید کرد: متاسفانه کشور ما برای تعامل و آینده نگری در جهت کاهش تبعات نوسانات آب و هوایی و بهبود وضعیت آب ایران، به صورت فعال در اجلاس های جهانی شرکت نمی کند و این مساله نوعی خودتحریمی زیست محیطی محسوب می شود.

فقط یک درصد برق ایران با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تولید می شود

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز با اشاره به آخرین آمارهای وزارت نیرو درباره تولید برق در ایران عنوان کرد: در حالی که ظرفیت تولید برق در کشور ما حدود ۸۵ هزار مگاوات است، ما فقط ۹۰۴ مگاوات یعنی حدود یک درصد از برق کشورمان را با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تولید می کنیم. این در حالی است که براساس برنامه ششم توسعه، قرار بود حداقل ۵ درصد از برق تولیدی ما در سال ۱۴۰۰ با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر باشد.

وی با تاکید بر این که نرخ رشد صنایع تجدیدپذیر در ایران کمتر از ۳ درصد آهنگ رشد صنایع تجدیدپذیر در کشورهای توسعه یافته است، اظهار داشت: در شرایطی متولیان انرژی کشور ما، استفاده از انرژی های پاک را در اولویت قرار نداده اند که کشور ما می توانست یک هاب منطقه ای برای تولید انرژی های تجدیدپذیر باشد.

ایران هفتمین کشور جهان در تولید گازهای گلخانه ای است

یعقوبی با بیان این که استفاده از انرژی های تجدیدپذیر برای تولید برق به میزان ۷۵ تا ۸۰ درصد کمتر از سوخت های فسیلی، آلاینده تولید می کند، گفت: ۳۰ درصد انتشار گازهای گلخانه ای موجود در ایران مربوط به نیروگاه های برق، ۳۰ درصد مربوط به واحدهای تجاری و مسکونی، ۳۰ درصد مربوط به حمل و نقل و ۱۰ درصد مربوط به صنایع است.

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز ادامه داد: متاسفانه تکنولوژی های موجود در صنایع ایران چندان به‌روز نیست و این مساله سهم زیادی در انتشار گازهای گلخانه ای در ایران دارد. این در حالی است که ایران هفتمین کشور از نظر حجم تولید گازهای گلخانه ای به عنوان عامل اصلی بروز تغییرات اقلیمی در سطح جهان محسوب می شود.

صرفه جویی در مصرف آب با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر

این دانشمند برجسته کشور با تاکید بر صرفه جویی در مصرف آب در صورت استفاده از انرژی های پاک برای تولید برق عنوان کرد: برای تولید یک کیلووات ساعت برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر از جمله انرژی بادی و انرژی خورشیدی حدود ۰.۳ لیتر آب مصرف می شود، این در حالی است که تولید یک کیلووات ساعت برق با استفاده از سوخت های فسیلی منجر به مصرف ۳.۲ لیتر آب می شود.

وی در همین راستا تاکید کرد: برای کشور ایران که به شدت در بحران آب قرار دارد و منابع آبی آن با سرعتی بالا رو به کاهش است، استفاده از انرژی های پاک برای تولید برق قطعا می تواند منجر به صرفه جویی مناسبی در مصرف آب شود.

نقش مهم صنعت برق ایران در انتشار گازهای گلخانه ای

یعقوبی با اشاره به آمار تولید کربن دی اکسید به عنوان مهمترین گاز گلخانه ای در صنعت برق ایران گفت: در کشور ما برای تولید هر کیلووات ساعت برق، ۶۵۳ گرم کربن دی اکسید تولید می شود، این در حالی است که استاندارد جهانی انتشار کربن دی اکسید در صنعت برق ۴۵۷ گرم به ازای هر کیلووات ساعت تولید برق است و این مساله نشان می دهد که صنعت برق ایران نقش مهمی در انتشار گازهای گلخانه ای در کشور ما دارد.

این دانشمند برجسته کشور ادامه داد: قرار است در سال ۲۰۳۰ با کاهش قیمت استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در سطح جهان، تولید برق خورشیدی با استفاده از سلول های فتوولتاویک در سراسر دنیا به ۵۸ درصد از سهم تولید برق در جهان برسد و در آن زمان سهم نیروگاه های حرارتی در تولید برق جهان تنها ۳۵ درصد خواهد بود. البته برخی کشورهای توسعه یافته از جمله آلمان قرار است بیش از این به تولید برق با استفاده از انرژی های تجدیدپذیر سهم بدهند و سهم آلمان در تولید برق با استفاده از سلول های خورشیدی تا سال ۲۰۳۰ به میزان ۸۰ درصد باشد.

وی در پایان تصریح کرد: ما باید از خودتحریمی و عدم استفاده از ظرفیت های کلانی که برای توسعه بهره برداری از انرژی های پاک در کشورمان وجود دارد، دست برداریم و به تلاش جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و رشد بیشتر استفاده از انرژی های تجدیدپذیر بپیوندیم.

منبع: رکنا