-
نویسنده<!-- -->:<!-- --> <!-- -->احمد یزدان‌پناه

استراتژی دلاری مهار تورم

احمد یزدان‌پناه-اقتصاددان

استراتژی دلاری مهار تورم

بی ‌ ثباتی اقتصاد به ‌ ویژه در ۲ سال گذشته باعث شده مردم سرمایه ‌ های خود را از قالب ریال خارج و به ‌ شکل دلار یا طلا پس ‌ انداز کنند.اقدام مردم برای جلوگیری از کاهش ارزش پول در میان مردم کشورهایی با تورم بالا امری کاملا بدیهی است.به ‌ طور مثال در کشور همسایه یعنی ترکیه مردم با بالا رفتن تورم دارایی خود را از لیر به دلار تبدیل می ‌ کنند، اما چون حجم مراودات مالی این کشور با دنیا بالاست این افزایش تقاضا برای خرید دلار در اقتصاد این کشور ملموس نیست.بیش از ۳۰ سال است که تعداد زیادی از کشورهای جهان در تب ‌ تجربه دردناک زندگی با تورم و مبارزه با آن در رنج ‌ اند.بسیاری از این کشورها سیاست پولی خاصی را برگزیده ‌ اند که به «هدف ‌ گذاری تورم» معروف است و یکی از لازمه ‌ های آن افزایش نرخ ‌ های بهره یا سود است که گاهی تورم را به قیمت افت شدید فعالیت ‌ های اقتصادی کاهش می ‌ دهد.جدا از این، سیاست ‌ سازان و سیاست ‌ گذاران عموما هدف ‌ گذاری تورم را با نوسانات شدید نرخ ‌ های ارز همراه می ‌ سازند، چراکه مجبور می ‌ شوند بین تثبیت تورم و کاهش آن به سطح معقول و کاهش دامنه نوسانات آن و تثبیت نرخ ارز یکی را انتخاب کنند.این بی ‌ ثباتی ‌ ها که بی ‌ ثباتی و تلاطم زندگی مردم را در پی دارد، پس ‌ اندازکنندگان برخی کشورهای پذیرنده استراتژی هدف ‌ گذاری تورم را مجبور کرده تا پس ‌ اندازهای خود را در قالب دلار یا سایر ارزهای معتبر درآورند. یا ریسک ‌ گریزان جامعه به ‌ سوی پس ‌ انداز در بانک ‌ ها بروند تا از منابع و منافع خود در مقابل کاهش پول ملی که تورم ‌‌ زده است و ارزش و قدرت خرید آن به ‌ شدت کاهش یافته، محافظت کنند.

تاکنون ۴۱ کشور استراتژی پولی «هدف ‌ گذاری تورم» را به اجرا درآورده ‌ اند. تحت این چارچوب پولی، بانک مرکزی از نرخ ‌ بهره به ‌ عنوان یک ابزار سیاستی برای ثبات ‌ بخشی به تورم در حول ‌ وحوش هدف اعلام ‌ شده استفاده می ‌ کند؛ یعنی رژیم هدف ‌ گذاری تورم را اجرا می ‌ کند؛ به این صورت که اگر تورم در کشور خیلی بالا برود بانک مرکزی نرخ ‌ های بهره یا سود را با اجرای سفت ‌ وسخت شرایط پولی بالا می ‌ برد و برعکس. در گذشته بسیاری از این کشورها یک نرخ ارز ثابت را هدف ‌ گذاری کرده بودند. گرچه رژیم نرخ ارز ثابت تا حدی می ‌ تواند به کنترل تورم بپردازد، اما این سیاست و چارچوب پولی ظرفیت یک بانک مرکزی را در پاسخ و عکس ‌ العمل بجا و به ‌ موقع و به ‌ اندازه در مقابل تکانه ‌ ها و شوک ‌ های اقتصادی اثرگذار بر اشتغال و تورم محدود می ‌ سازد. به ‌ علاوه، استراتژی نرخ ارز ثابت اغلب کشور را در معرض هجمه و حملات سفته ‌ بازانه قرار می ‌ دهد؛ هجوم دارندگان پول داخلی برای خرید ارزی که نرخ ثابتی دارد و فروش آن در کوتاه ‌ ترین زمان به نرخ بالاتر، راهی است که اغلب مردم کشورهای تورم ‌ زده در پیش می ‌ گیرند. چنین شرایطی مطلوب هیچ بانک مرکزی نیست، زیرا عرضه ارز مزبور نمی ‌ تواند دائمی باشد و هیچ بانک مرکزی خواهان تهی شدن ذخایر ارزی خود نیست. این افزایش بی ‌ ثباتی ‌ ها و نااطمینانی ‌ ها که فضای ارزی را در کشورهای با هدف ‌ گذاری تورم احاطه کرده پدیده ‌ ای جدید است.این شرایط نامطلوب و تداوم انتظارات از تضعیف فزاینده یا ناگهانی پول ملی، پس ‌ اندازکنندگان را وسوسه و تشویق می ‌ کند تا سرمایه ‌ های خود را به ‌ صورت دلاری سپرده ‌ گذاری کنند. به این پدیده ‌ که در بسیاری از کشورهای درحال ‌ توسعه قابل ‌ مشاهده است «دلاری شدن سپرده ‌ ها» می ‌ گویند. دلاری شدن پس ‌ اندازها در کشورهای درحال ‌ توسعه خطر خروج سرمایه ‌ های ملی را نیز در پی دارد، زیرا ارزی شدن سپرده ‌ ها انگیزه و آمادگی سرمایه ‌ ها را برای خروج از کشور تورم ‌ زده بالا می ‌ برد.

دیدگاهتان را بنویسید

بخش‌های ستاره دار الزامی است
*
*

آخرین اخبار

پربازدیدترین