لزوم ترویج محصولات فناورانه
سیدامیرحسین تقوی-فعال دانشبنیان در حوزه نانوفناوری
چهاردهمین نمایشگاه نانو ایران در امسال فرق مهمی با دورههای پیش داشت. بسیاری از شرکتکنندگان و صاحبان دانشبنیان معتقد بودند، خوشبختانه چهاردهمین نمایشگاه نانو فناوری همزمان با نمایشگاه صنعت تهران و معدن (کانمین) بود که همین امر موجب افزایش بازدیدکنندگان بهویژه اهالی صنعت از دستاوردهای دانشبنیان در حوزه نانو شد. اکوسیستم فناوری در کشور رو به توسعه است و تولیدات و دستاوردهای زیادی بهویژه در حوزه نانو وجود دارد که میتوان به کمک آنها به رفع چالشهای صنعتی پرداخت. متاسفانه وقتی صحبت از دستاوردهای فناورانه و تولیدات دانشبنیان میشود، دیدی که صاحبان صنایع نسبت به این دست از تولیدات دارند، ناشی از نگرشی محدود است و اغلب تصور میکنند که دانشبنیانها مجموعههایی نوپا هستند که دستاوردهای درخوری برای صنعت ندارند و معمولا در مقیاس دانشگاهی فعالیت میکنند.هدف یک شرکت دانشبنیان در کنار خدمت به جامعه تولید محصول با نرخ تمامشده کمتر، همراه با ارتقای بهرهوری است.خوشبختانه افزایش بازدید بیشتری را نسبت به سالهای گذشته تجربه کردیم و نمایشگاه نانوایران از کیفیت مطلوبتری نسبت به سالهای گذشته برخوردار بود. مهمترین اتفاق امسال این نمایشگاه، همزمانی با نمایشگاه صنعت تهران و کانمین بود که همین امر شرایط را برای همکاریهای فناورانه بیش از گذشته فراهم کرد. در بحث شناخت فناوریهای جدید، دیده شدن در میان جامعه هدف، اهمیت زیادی دارد، چراکه نگرش صاحبان صنایع به محصولات جدید هم، موجب رشد اکوسیستم دانشبنیان میشود.
برای برخی صاحبان صنایع بهویژه دولتیها، نرخ محصولات دانشبنیان اهمیت بیشتری نسبت به کیفیت دارد، بنابراین طبیعی است که تمایلی به همکاری با آنها نداشته باشند. این موضوعات باعث میشود تا حدی صاحبان صنایع عقبگرد کنند و حمایت درخوری از دانشبنیانها صورت نگیرد. برای مثال، معمولا نرخ محصولات نانو حدود ۲۰ درصد بیشتر از فیلترهای معمولی است. در این بین، رقابت ما با چند شرکت تولیدکننده فیلترهای غیرنانویی از جمله معضلاتی است که با آن مواجهیم.بیشک ارتباط دانشگاه با صنعت میتواند زمینه همکاریهای موثر دانشبنیانها با صنایع را رقم بزند و پیوند دانشگاه با صنعت، موجب رشد اکوسیستم نوآوری در هر کشوری میشود. خوشبختانه برخی شرکتهای دانشبنیان، توانایی صادرات محصولات به کشورهایی را که صاحب فناوری نیز هستند، دارند. توسعه این اکوسیستم با عمل به حمایتهای گفتهشده از سوی دولت عملیاتی میشود و تنها با شعار، راه به جایی نمیتوان برد. در نهایت، اقدامات عملی باید انجام شود. اگر به حمایتهای گفتهشده جامه عمل پوشانده شود، دانشبنیانها بازیگران اصلی اقتصاد کشور در سالهای آینده خواهند بود.در تولید محصولات با مشکلهای زیادی مواجهیم که بیثباتی قیمتها از جمله آنهاست. یکی از مشکلات ما این است که مواد اولیهمان را از پتروشیمیها تهیه میکنیم و نرخ پتروشیمیها باتوجه به نوسانات نرخ دلار، مدام در حال تغییر است. نمیتوانیم هر روز قیمتها را برای مشتریان افزایش دهیم. معمولا با تغییر نرخ دلار، نرخ اجناس بالاتر میرود. پس از کاهش نرخ دلار، دیگر نرخ اجناس به حالت عادی برنمیگردد، این مسئله اکنون چالش بزرگی برای ما ایجاد کرده است.
پیش از این، تسهیلات بهصورت ساده و روان در اختیار شرکتها قرار میگرفت؛ اما بهتازگی تسهیلات به بانکها ارجاع داده میشود. در بانکها تضامین و نرخ تسهیلات مطرح است که مشکلاتی برای ما ایجاد میکند. همین مسئله باعث شده است ما برای دریافت تسهیلات، سراغ بانک نرویم.بهطورکلی فناوریهای نانو اثرات بسیار مهمی بر اقتصاد دارند. برخی از تاثیرات مهم این فناوریها بر اقتصاد عبارتند از: افزایش بهرهوری که استفاده از فناوریهای نانو منجر به بهبود فرآیندها و افزایش بهرهوری در صنایع مختلف میشود. این بهرهوری از طریق کاهش هزینهها، افزایش کیفیت محصولات و سرعت تولید به افزونی سودآوری و رقابتپذیری شرکتها، همچنین ایجاد فرصتهای شغلی منجر میشود. گفتنی است توسعه فناوریهای نانو باعث ایجاد فرصتهای شغلی جدید در صنایع مختلف میشود. این فرصتهای شغلی شامل تحقیق و توسعه، تولید، بازاریابی و خدمات پس از فروش مربوط به فناوریهای نانو میشود.
رشد صنایع جدید که فناوریهای نانو باعث پدید آمدن صنایع جدید و نوآورانه میشود، قابلیت رشد و توسعه بالایی دارند. این صنایع جدید معمولا به بهبود اقتصاد کشور و افزایش صادرات آن منجر میشود. بهاعتقاد من، تحول در بازارها و استفاده از فناوریهای نانو باعث تحول در بازارها و رقابت بین شرکتها میشود. شرکتهایی که بهسرعت فناوریهای نانو را در فعالیتهای خود اعمال کنند، میتوانند در بازار رقابتی پیشرو باشند؛ سرمایهگذاری و توسعه فناوری. بیشک فناوریهای نانو جذابیت بالایی برای سرمایهگذاران دارند و منجر به توسعه و پیشرفت فناوری در کشورها میشوند. بهطورکلی، فناوریهای نانو تاثیرات بسیار مثبت و گستردهای بر اقتصاد دارند و بهعنوان یک پل اصلی برای توسعه و رشد اقتصادی در زمینههای مختلف شناخته میشوند.