تولید نفت ایران نسبت به قبل از تحریم‌ها، کاهش چشمگیری پیدا کرده، اما طی یک سال اخیر، شاهد افزایش تولید نفت بوده‌ایم؛ اما این آمارهایی که اعلام می‌شود تا چه میزان دقیق است، اطلاعی در دسترس نیست.تجربه سال‌های اخیر نشان داده که مسائل روانی روی بازار نفت تاثیر درازمدتی نداشته است. اگر نگاهی به جنگ اوکراین و همچنین جنگ غزه داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که آثار روانی این جنگ‌ها، تاثیر کوتاه‌مدتی را روی بازار نفت گذاشت و نرخ نفت افزایش یافت، اما با گذشت زمان، این تاثیر کوتاه‌مدت از بین رفت.به‌نظر می‌رسد، آنچه روی بازار تاثیر بسیار دارد و دارای اهمیت خواهد بود، بحث عرضه و تقاضا است. به‌دلیل آنکه، شواهد نشانگر آن است که شاهد جنگ بزرگ در منطقه نخواهیم بود که بتواند تاثیر خود را روی بازار نفت بگذارد؛ اما اگر جنگ گسترده‌ای رخ دهد و به اطراف منطقه کشیده شود و کشورهای دیگر هم درگیر جنگ شوند، می‌تواند تاثیر خود را روی بازار جهانی نفت بگذارد و نرخ نفت را بالا ببرد.اما به‌نظر می‌رسد در شرایط کنونی، عرضه و تقاضا تعیین‌کننده نرخ جهانی نفت باشد. باید گفت که عرضه و تقاضا بیش از تاثیرات روانی جنگ، توانسته است تاثیرات خود را بر نرخ نفت بگذارد و بازار جهانی را با تغییرات همراه کند. چنین موضوعی می‌تواند نرخ نفت را تا حد بسیار بالایی افزایش دهد و عکس آن نیز می‌تواند باشد؛ یعنی عرضه و تقاضا می‌تواند همان‌طور که باعث بالا رفتن نرخ می‌شود، سبب پایین آمدن نرخ نفت نیز بشود.موضوع بسیار مهمی که در این‌باره وجود دارد، این است که تقاضا برای خرید نفت بسیار زیاد بوده و از طرفی، عرضه نفت با کاهش مواجه شده است. کشورهای تولیدکننده نفت به‌ویژه در اوپک‌پلاس مانند عربستان و روسیه، خواهان کاهش تولید هستند و عربستان پافشاری بیشتری بر کاهش تولید نفت دارد؛ دلیل چنین امری این است که یک کف قیمتی را برای نرخ نفت حفظ کنند.

شاهد هستیم که این کشورها در حال کاهش تولیدات نفت هستند تا بتوانند نرخ نفت را کنترل کنند و نرخ نفت افزایش پیداکرده، کاهش نیابد؛ اما از طرف دیگر نیز شاهد نقش امریکا و تاثیرات دخالت‌های امریکا بر کاهش یا افزایش نرخ نفت هستیم. باید گفت، امریکا تمایل ندارد تا نرخ نفت از میزان مشخص‌شده‌ای بالاتر برود. به‌همین‌دلیل، شاهد کاهش تحریم‌های ونزوئلا از سوی ایالات‌متحده هستیم. درباره ایران، این احتمال وجود دارد تا یک‌سری سختگیری‌ها برای افزایش صادرات نفت در آینده انجام گیرد. در کل، وضعیت بازار جهانی نفت به‌گونه‌ای است که یک‌سری از کشورها با نظرات متضاد و متناقض تاثیر خود را روی بازار می‌گذارند. کشورهایی مانند عربستان و روسیه که تمایل دارند نرخ نفت افزایش پیدا کند، عرضه خود را محدود می‌کنند. کشورهایی مانند امریکا نیز، به‌دنبال کاهش نرخ و رشد تولید نفت هستند. در این میان، کشورهایی هم وجود دارند که از شرایط پیش‌آمده به‌نفع خود استفاده می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، کشور عراق، در روزهای گذشته، اقدام به افزایش عرضه نفت کرد و همین امر سبب شد تا نرخ نفت در بازار جهانی کاهش پیدا کند. کشورهایی مانند عراق از شرایط به‌وجودآمده در راستای تامین منافع کشورشان استفاده می‌کنند.البته باید گفت که ایران هم به همین روش عمل می‌کند. درحال‌حاضر، ایران نفت خود را به کشور چین صادر می‌کند، اما این موضوع که کشوری مانند ایران، تنها یک مشتری برای صادرات نفت داشته باشد، بسیار خطرناک است؛ اما باوجود شرایط فعلی کشور در وضعیت تحریم، همین فروش نفت به چین آن‌هم با تخفیف را باید غنیمت دانست و از آن استفاده کرد.یکی از این سناریوها که مطرح می‌شود؛ سناریوی اختلال پایین است. بانک جهانی پیش‌بینی کرده است که میزان عرضه به ۲ میلیون بشکه نفت کاهش پیدا کند که در این صورت، نرخ نفت بین ۹۳ تا ۱۰۲ دلار پیش‌بینی شده که بالاتر از روند فعلی است.سناریوی بعدی که وجود دارد، سناریوی اختلال متوسط است. در این صورت، پیش‌بینی‌ها به آن سمت می‌رود که تولید نفت در روز به ۵ میلیون بشکه کاهش پیدا کند. اگر این سناریو، اجرایی شود، نرخ نفت بین ۱۰۹ تا ۱۲۱ دلار افزایش پیدا می‌کند؛ چنین موضوعی مانند حمله‌ امریکا به عراق، مقداری دور از ذهن است. آخرین سناریو را می‌توان سناریوی اختلال بزرگ نام برد که مشابه سال ۱۹۷۳ و جنگ عراق و اسرائیل است که عرضه نفت محدود شد و نرخ نفت بالا رفت. درحال‌حاضر پیش‌بینی می‌شود که اگر چنین اختلالی به‌وجود آید، نرخ نفت را از ۱۴۰ تا ۱۵۷ دلار افزایش خواهد داد. هم‌اکنون ما تنها شاهد یک اختلال کوچک در بازار هستیم. عرضه و تقاضا توسط کشورهای تولیدکننده نفت و کشورهای خریدار، تاثیر تعیین‌کننده‌ای در بازار دارد.