معافیت مالیاتی انگیزهای برای تولید بیشتر
امیرعباس اختراعی ـ رئیس هیاتمدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعتی ایران
اساس معافیت مالیاتی دانشبنیانهای نوع یک، تصمیم بجا و درستی است، چرا که این فرآیند موجب جذب افراد برای افزایش کیفیت و تولید خواهد شد. مالیاتهای مستقیمی که تاکنون برای شرکتهای دانشبنیان نوع یک در نظر گرفته شده، توانسته است عامل مهمی در رشد کیفی محصولات این شرکتها باشد و ظرفیتها را برای افزایش تولید داخلی بهبود ببخشد. همانگونه که میدانید شرکتهای دانشبنیان از سوی معاونت علمیوفناوری ریاستجمهوری گروهبندی شدهاند و دانشبنیانهای نوع یک، دارای معافیت مالیاتی هستند و نوع ۲ و ۳ هیچکدام معافیت مالیاتی ندارند. درحالحاضر سیاستهای جدیدی اتخاذ شده که در بطن قانون جهش دانشبنیان هم آمده است. در واقع، برای شرکتهایی که فروش بالای ۵۰ میلیارد تومان دارند و همچنین بهتدریج برای سایر شرکتها، این معافیت نوع یک حذف میشود و به بخش آراند دی شرکتها تخصیص مییابد و در واقع هزینههای تحقیق و توسعه مشمول مالیات میشوند. واقعیت ماجرا این است که من با این تصمیمگیری موافق نیستم، چرا که باید جذابیت برای شرکتهای دانشبنیان بهحدی باشد که همه شرکتها بهسمت دانشبنیان شدن و دانشمحور بودن سوق داده شوند تا بتوانند در مسیر فناوریهای روز نرخ تمامشده ارزانتری را تجربه کنند. در کل، بهعنوان یک تولیدکننده و بهعنوان رئیس انجمن بزرگترین سازندگان تجهیزات صنعتی کشور، دولت را برای تامین هزینههای جاری از بخش مالیات درک میکنم و اعتقاد راسخی به مالیات دارم؛ اما باید بپذیریم در راه ایجاد جذابیت برای شرکتهایی که در مسیر توسعه تولید داخلی و موفقیت گامهای بزرگتری را برداشتهاند و میتوانند عرصههای مهمی را برای مردم در تولید و خدمات برای مردم باز کنند، باید مشوقهای مالیاتی تعیین شود. با حذف برخی تسهیلات از جمله معافیت مالیاتی نباید آنها را بهسمتی ببریم که حرکت بهسمت دانشمحوری برایشان جذابیتی نداشته باشد. مالیات یکی از مواردی است که در دانشبنیان شدن شرکتها نقش مهمی دارد. اینکه شرکتهای دانشبنیان نوع یک از پرداخت مالیات معاف هستند، شاید یک ناهمگونی را در این اکوسیستم بهوجود بیاورد؛ چرا که اگر شرکتی بهمرحله نوع یک بودن میرسد، بهطورقطع چرخه مالی قابلقبولی دارد، در حالی که شاید شرکتهای نوع ۲ و خلاق باتوجه به محدود بودن منابع مالی، نیاز بیشتری به این نوع تشویقها داشته باشند. از آنجایی که معافیت مالیاتی یک نوع مشوق در امر تولید محسوب میشود، شرکتهایی که تراکنش مالی بالایی دارند و از طرفی هم، در تولید سهم بسزایی دارند، لزوم معافیت مالیاتی باید برای آنها اعمال شود، در واقع معافیت مالیاتی ارتباط مفهومی با نوع یک یا ۲ بودن شرکتهای دانشبنیان ندارد؛ بلکه حمایتی است در راستای توسعه تولیدات داخلی. این فرآیند و فرآیندهای مشابه، باعث میشود شرکتهای نوپا برای بزرگتر شدن، انگیزه کافی داشته باشند و در این مسیر، راه دانشبنیان شدن از نوع یک را بپیمایند، بنابراین معافیت مالیاتی برای شرکتهای بزرگ تولیدی امری مفید و مهم بهشمار میآید. اینکه یک شرکت میتواند از یک فناوری مدرن و بهروز برای تولیدات خود بهره بگیرد، باید از معافیت مالیاتی برخوردار باشد.
باید تمایزی بین بخش تولید و تجارت و خدمات بوده و تولیدیها این حس را داشته باشند که توجه بیشتری به این بخش بهعنوان صنعت، بخش مولد و مادر اقتصادی کشور میشود. در حقیقت، این بخش برای رسیدن به سودآوری باید از مسیرهای طولانی عبور کند؛ وقتی ثبات اقتصادی در نظام ارزی، تصمیمگیریهای کلیدی و ارائه تسهیلات بنگاههای تولیدی با مشکل مواجه شوند، بهطورقطع این روند بر برنامههای بلندمدت و کوتاهمدت واحدهای تولیدی اثرگذار است و پایههای تولید نیز متزلزل میشوند.
در نتیجه، اساس قانون مالیات بر عایدی سرمایه، خوب و بهطورقطع اجرای آن ضروری است و بهتر بود این مهم در سالهای گذشته قبل از اینکه دلالان و سوداگران، اقتصاد کشور را با مشکلات جدی مواجه کنند، مصوب و اجرا میشد.