بیسلاح به میدان نبرد نرویم
تجربیات و دانش اقتصاد در طول سالها نشان داده آمار و ارقام یکی از مهمترین ابزارها برای برنامهریزی و سیاستگذاری در بخشهای مختلف از جمله اقتصاد است.
تقریبا همه کشورهای پیشرفته، از این اطلاعات آماری در جهت تدوین برنامههای تجاری و اقتصادی خود استفاده میکنند. اما در کشور ما موضوع در این باره کمی متفاوت است؛ در کشوری که اصل توسعه، پیشرفت و رفاه مردم در اولویت برنامهریزیها نیست، استفاده از ابزار آن نیز چندان نمیتواند مورد توجه قرار گیرد. به همین دلیل برنامههای درست و مناسبی نیز در این بخش طراحی و اجرا نمیشود.
در حوزه تجارت خارجی چون رقبای قدرتمند بسیاری از کشورهای مختلف وجود دارند این آمار و ارقام اهمیت بسیار بیشتری دارد؛ پس نمیتوان با چشم بسته وارد این مسیر شد. درواقع یک اشتباه در برنامهریزیها میتواند سرمایهگذاریهای سنگین در بخشهای مختلف را با شکست مواجه کند.
در بازارهای بینالمللی امروز برای اینکه بتوانیم بهترین بازاریابیها را انجام دهیم، محصولات مورد قبولی را روانه بازار کنیم و حتی کالاهای مورد نیاز خود را با مناسبترین نرخ خریداری کنیم، داشتن جدیدترین اطلاعات و آمار بر بستر فناوریهای مدرنی مثل اینترنت اهمیت فراوان دارد. در کشور ما متاسفانه بسیاری از فعالان اقتصاد، با نحوه استفاده از این ابزارها آشنا نیستند یا از آنها به شکل مطلوب بهره نمیبرند؛ بنابراین همواره در حوزه تجارت چه در بخش صادرات و چه در بخش واردات از رقبای خود عقبتر هستیم. این موضوع نهتنها در قیاس با کشورهای پیشرفته، که حتی نسبت به کشورهای همسطحی مثل ترکیه نیز باعث شکست فعالان اقتصاد ما میشود.
بسیار سادهانگارانه است که تصور کنیم غولهای تجاری دنیا مثل چین که موفق به تصاحب بازارهای بزرگ جهان شدهاند، این کار را تنها با تکیه بر آزمون و خطا انجام دادهاند. این کشورها به طور مداوم به رصد بازارهای مختلف، نیاز مصرفکننده و روشهای نوین تجارت میپردازند و در جریان فعل و انفعالات تجارت جهانی هستند و در این عرصه نقش فعال دارند.
به همین دلیل است در عرصه تجارت واردات خود در حوزه کالا و خدمات را با بیشترین هزینهها انجام میدهیم و در مقابل در صادرات نیز به دلیل بیاطلاعی از بازارهای بزرگ دنیا، مجبور به مبادله تجاری با کمترین قیمتها هستیم. در شرایطی که رقبای تجاری در کشورهای مختلف با استفاده از آمار و اطلاعات روزآمد خود در این عرصه گام برمیدارند، ما نیز اگر میخواهیم جایگاهی در این بازارها داشته باشیم باید خود را در مسیر اطلاعات قرار دهیم. درحالحاضر فعالان اقتصاد کشور با این شکل از فعالیت خود در عرصه بینالمللی مانند جنگجویانی هستند که بدون زره و سلاح وارد میدان نبرد شدهاند و قصد دارند پیروز میدان نیز باشند.
در نهایت اینکه موفقیت در اقتصاد و تجارت امروز دنیا برای کشوری مثل ایران که ساختاری تجاری دارد، برنامهریزی میخواهد؛ برنامهریزی مطلوبی که مقطعی و کوتاهمدت نباشد و بتواند در بلندمدت با ثبات نسبی منافع تجاری کشور را تامین کند. رسیدن به چنین برنامه و ثباتی بدون شک نیاز به آمار و اطلاعات گسترده و در دسترس سیاستگذاران، فعالان و تحلیگران اقتصاد دارد.