قول وزارتخانه در مصاف با غول زمستان
هرچند ایران دارای بزرگترین ذخایر نفت و گاز جهان است، اما در فهرست صادرکنندگان جهان مقام بیستوپنجم را به خود اختصاص داده است.
هرچند ایران دارای بزرگ ترین ذخایر نفت و گاز جهان است، اما در فهرست صادرکنندگان جهان مقام بیست وپنجم را به خود اختصاص داده است. این جایگاه بیشتر به دلیل مشکلات ناشی از جنگ، تحریم ها و دسترسی نداشتن به تجهیزات روز جهان رقم خورده؛ تا جایی که امروز کشور حتی برای تامین گاز موردنیاز خانگی و صنعتی خود هم با مشکلات متعددی دست وپنجه نرم می کند.
هرچند اعلام شده دولت برای جلوگیری از کسری برق و گاز خانگی در طول سال برنامه ریزی کرده و به این ترتیب بعید است تا ۲ تا ۳ سال آینده در تامین برق و گاز با مشکل مواجه شویم، اما بخش صنعت از این قاعده مستثنا است و امسال هم مانند سال های پیش دغدغه ماه های سرد پیش رو را دارد.
یکی از صنایعی که با قطع گاز دچار مشکلات متعددی خواهد شد، فولادسازی است اما رضا محتشمی پور، معاون معادن و فرآوری مواد وزیر صنعت، معدن و تجارت به آنها وعده داد امسال خبری از قطع گاز نیست.
محتشمی پور با اشاره به اینکه تامین انرژی برای صنعت فولاد مسئله ای مهم و حیاتی است، گفت: همان طور که در نیمه اول امسال برای تامین انرژی صنعت فولاد با مشکلاتی کمتری مواجه بودیم و تولید فولاد افزایش یافت، تلاش می کنیم در ادامه سال هم بتوانیم این مسئله را به خوبی مدیریت کنیم.
محتشمی پور که در نهمین کنفرانس بین المللی «استیل پرایس» سخن می گفت، اظهار کرد: به فصل سرما نزدیک می شویم و بدون شک در زمستان با مشکل کمبود گاز، به عنوان عاملی محدودکننده در فعالیت های صنعت فولاد، روبه رو خواهیم شد، اما در این شرایط سخت باید بتوانیم با کمک و همفکری یکدیگر و با اعمال سیاست ها و راهکارهای مناسب، عوامل کاهش تولید فولاد در کشور را خنثی کنیم.
انتظار بیش از این نمی توان داشت
معاون معادن و فرآوری مواد وزیر صنعت، معدن و تجارت خاطرنشان کرد: از طریق بازبینی نقاط ضعف می توانیم صنعت فولاد را بیش از این پویا کنیم؛ هرچند در سیاست گذاری زنجیره فولاد، نباید انتظار تامین گاز بیشتری برای این صنعت داشته باشیم.
وی اظهار کرد: در چند ماه گذشته شاهد نوسان نرخ در صنعت فولاد بودیم که علت آن غیرفعال بودن برخی از معادن آهن در کشور بوده و درصددیم تا زمینه فعال سازی بیش از پیش این معادن را فراهم کنیم.
محتشمی پور بر اعمال سیاست گذاری مناسب در بخش فولاد کشور تاکید کرد و گفت: هم اکنون ۵۰ درصد ظرفیت صنعت فولاد ما بلااستفاده است که می توانیم با افزایش تقاضا شاهد افزایش تولید در زنجیره فولاد کشور باشیم.
وی بیان کرد: تامین انرژی برای صنعت فولاد مسئله ای مهم و حیاتی است. در نیمه اول سال در تامین انرژی برای صنعت فولاد با مشکلات کمتری مواجه شدیم و امیدواریم در نیمه دوم نیز بتوانیم این مسئله را به خوبی مدیریت کنیم.
چشم انداز فولاد
معاون معادن و فرآوری مواد وزیر صنعت، معدن و تجارت عنوان کرد: در سال گذشته تقاضای فولاد در جهان کاهش یافت که علت آن کاهش ساخت وساز مسکن در بعضی از کشورها بود.
وی بیان کرد: هم اکنون برخی از محصولات صنعت فولاد ما در بازارهای صادراتی وجود دارد.
صمتمحتشمی پور یادآور شد: با توسعه ساخت وساز مسکن در کشور چین می توانیم امیدوار باشیم در کوتاه مدت صنعت فولاد با افزایش تقاضا در جهان مواجه شود.
در حالی که معاون وزیر با خوشبینی نسبت به تامین گاز در زمستان سخن می گوید، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان درباره احتمال قطعی گاز صنایع در ماه های پیش رو هشدار می دهد.
صمتمهدی حسینی نژاد در این باره به ایسنا گفت: پیش بینی می کنیم صنایع مانند سال قبل دچار چالش تامین گاز شوند.
وی با اشاره به اینکه وزارتخانه های نیرو و نفت تاکنون اقدامی برای رفع اساسی مشکل تامین گاز صنایع در زمستان امسال صورت نداده اند، گفت: وزارت صمت با همکاری واحدهای اقتصادی چند برنامه و راهکار برای رفع مشکلات گاز و برق صنایع دنبال می کند که یکی از این برنامه ها، ترغیب صنایع به احداث نیروگاه های برق است. وی افزود: با این اقدام هم برق موردنیاز خود صنایع تامین می شود و هم شبکه برق تقویت خواهد شد.
واکاوی چالش گاز
صمتعطاالله معروفخانی، مدیرعامل فولاد هرمزگان پیش تر در یادداشتی برای چیلان نوشت: گاز منبع اصلی تامین انرژی در کشور است و در صورت نبود توازن میان تولید و مصرف گاز، صنایع مصرف کننده انرژی همچون فولاد و سیمان تحت تاثیر این کمبود قرار خواهند گرفت. وی در ادامه اظهار کرد: در شرایط فعلی و باتوجه به اینکه صنعت گاز کشور همپای سایر صنایع رشد نکرده ، تداوم تولید در سایر صنایع نیز با چالش روبه رو شده است.
تولید آهن اسفنجی بر پایه گاز
در بخش دیگری از یادداشت معروفخانی آمده است: ایران دهمین تولیدکننده بزرگ فولاد دنیا و جزو تولیدکنندگان برتر آهن اسفنجی برپایه گاز در جهان است. بخش قابل توجهی از مصرف گاز در زنجیره ارزش فولاد مربوط به واحدهای تولیدکننده آهن اسفنجی است و محدودیت در تامین گاز موردنیاز واحدهای فولادی کشور منجر به کاهش و در مواردی توقف تولید می شود.
وی گاز را منبع اصلی تامین انرژی در کشور دانست و اعلام کرد در صورت نبود توازن میان تولید و مصرف گاز، صنایع مصرف کننده انرژی همچون فولاد و سیمان تحت تاثیر کمبودها قرار خواهند گرفت. در شرایط فعلی باتوجه به اینکه صنعت گاز کشور همپای سایر صنایع رشد نکرده ، تداوم تولید در سایر صنایع نیز با چالش روبه رو شده است.
چالش تامین انرژی؛ از برق تا گاز
معروفخانی به چالش جدی تامین انرژی برای صنایع فولادسازی اشاره کرد و نوشت: فولادسازان کشور در ماه های گرم سال معمولا با چالش تامین برق روبه رو هستند و با شروع سرما، کمبود و قطع گاز را تجربه می کنند که زمینه افت قابل توجه تولید آنها را فراهم می کند.
وی یادآور شد: زنجیره فولاد تنها بخش کوچکی از مصرف گاز در کشور را به خود اختصاص می دهد. حدود ۹۰ درصد فولاد کشور به روش احیای مستقیم تولید می شود که گاز طبیعی در این واحدها به عنوان خوراک مورد استفاده قرار می گیرد. پیشنهاداتی نظیر استفاده از مازوت یا سایر سوخت ها به عنوان جایگزین در عموم واحدهای تولید فولاد مقدور نیست. به عنوان نمونه تجهیزات تولید آهن اسفنجی در صنایع فولادی کاملا بر پایه بهره گیری از گاز تعریف شده است.
گاز، فولاد پاک و مسئله محیط زیست
در این یادداشت معروفخانی گاز را در رده انرژی های پاک قرار داد و افزود: جایگزین کردن گاز با مازوت یا گازوئیل به منزله وارد آوردن آسیب های محیط زیستی و تشدید آلایندگی هوا خواهد بود، این درحالی است که کشور ما طی سال های اخیر با چالش های جدی در زمینه آلودگی هوا روبه رو شده است. در چنین فضایی نمی توان با تغییر یکباره سوخت صنایع، این مشکل را تشدید کرد و سلامت و جان انسان ها را در معرض خطر قرار داد.
سخن پایانی
نکته این است که باوجود اظهارات معاون وزیر، صنایع در تابستان گذشته با قطع برق روبه رو بوده اند و بیم آن می رود که در زمستان هم داستان تکراری قطع گاز برخی از صنایع اتفاق بیفتد و کار به مازوت سوزی (در واحدهای صنعتی که امکان استفاده از این سوخت را دارند) بکشد. باید صبر کرد و دید آیا قول معاون وزیر عملی می شود یا غول کمبود دوباره چهره می نماید.