ایجاد ذهنیت کیفیتگرا در تولیدکنندگان
حبیبالله انصاری مشاور عالی صنعت لوازم خانگی
در حال حاضر، ۴ نوع استاندارد در صنعت کشور وجود دارد که شامل استاندارد ملی اجباری، کارخانه ای، ملی تشویقی و بین المللی می شود. برخی کالاهای صنعتی در ایران مشمول استاندارد ملی اجباری هستند. تولید این کالاها باید با رعایت ضوابط اصول استاندارد که از سوی سازمان استاندارد تدوین می شود، باشد. سازمان استاندارد بعد از انجام آزمایشات گوناگون در ارتباط با ماهیت و تطبیق محصول با استاندارد ها، بررسی های لازم را انجام می دهد و در نهایت نمره قبولی داده می شود. گفتنی است استاندارد ملی اجباری عمدتا برای حفظ ایمنی، سلامت و بهداشت محصولات است. به عنوان مثال، یک ماشین لباسشویی تا استاندارد اجباری نگرفته باشد نمی تواند به بازار عرضه شود. به عنوان مثال، در زمینه استاندارد اجباری یک محصول می تواند نمره ۱۰ بگیرد و قبول شود و یک محصول دیگر نمره بالاتر بگیرد، اما بحثی که همیشه موردتاکید بوده مربوط به استاندارد کارخانه ای است. امروز تولیدکننده نباید فقط به استاندارد ملی اجباری بسنده کند، چراکه این استاندارد همان گونه که از نامش پیداست، اجباری و به نوعی یک قانون است. اگر کالایی استاندارد اجباری نداشته باشد نمی تواند وارد بازارا شود. امروزه کیفیت سرآمد تولید است و کیفیت باید بخش مهمی از تولیدات باشد. در این زمینه می توان گفت برای ارتقای سطح کیفیت محصولات یک سری استانداردها را نیز کارخانه ها برای خود در نظر می گیرند. به عنوان نمونه می توان به سهولت استفاده و نحوه بکارگیری محصول اشاره کرد. استانداردهای کارخانه ای زمینه ای برای تدوین دوباره استانداردهای ملی اجباری می شوند. در حقیقت کالاهای مشمول استاندارد اجباری ملی به دلیل کسب نمره قبولی توجیهی برای مصرف کننده به شمار می روند، اما داشتن مهر استاندارد به مفهموم برخورداری کالا از نهایت کیفیت نیست و این مهر در حقیقت حداقل استانداردی است که یک کالا باید داشته باشد. اما تولیدکننده علاوه بر این، استاندارد ملی اجباری باید نگاه ویژه ای به کیفیت محصولات خود داشته باشد و پا را فراتر از این استاندارد بگذارد.
اگر اصول فرهنگ کیفیت گرایی در بین صنعتگران به یک باور اساسی تبدیل شود، تولیدکنندگان در برخورداری کالاها از نشان استاندارد هیچ گاه به حداقل راضی نخواهند بود. در حقیقت، اگر این روند ادامه پیدا کند تولیدکنندگان به مرور به سراغ دریافت استانداردهای تشویقی و بین المللی می روند.
در نتیجه زمینه برای اطمینان بیشتر مصرف کننده ایجاد می شود. مدیر یک کارخانه نباید فقط به استاندارد ملی اجباری بسنده کند و استاندارد کارخانه ای از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است.
استاندارد کارخانه ای باعث تفاوت بین محصولات تولیدکنندگان مختلف می شود و به نوعی یک وجه تمایز است. در کنار بحث استاندارد، آموزش سرویس کاران مورد دیگری است که باید به آن توجه کرد. نصب، راه اندازی و خدمات پس از گذر از دوره زمان گارانتی بسیار مهم است. لوازم خانگی برای مدتی گارانتی دارد، اما تولیدکننده باید طرز کار محصول را به مصرف کننده توضیح دهد. اگر اشکال در زمان گارانتی یا حتی بعد از آن باشد فردی که نصاب است باید اطلاعات کامل را در این زمینه داشته باشد. سرویس کار دقیقا باید مانند یک پزشک که ابتدا بیماری و محل آن را پیدا می کند، لازم است عیب یابی را به درستی انجام دهد. بعد از عیب یابی نکته مهم تر مربوط به رفع ایراد است که این کار نیز باید با دقت انجام
شود. این نکته را باید گفت که راه اندازی محصول و سرویس دوره ای باید در قالب دوره های آموزش موردتوجه قرار گیرد. آموزش رکن مهمی است که در راستای افزایش کیفیت محصول به وجود می آید. تطبیق عمر لوازم خانگی یک بعد بحث خدمات پس از فروش است، اما ایجاد رضایت مشتری نیز مسئله ای است که باید به آن توجه ویژه شود. به طور کلی باید ذهنیت کیفیت گرا در تولیدکنندگان و مصرف کنندگان ایجاد کنیم.