بانکداری نوین اینترنتمحور است
وحید شامخی کارشناس ارشد فناوریهای بانکی
چند سالی است برنامه ریزان بازارهای پول و سرمایه از فرصت ها، چالش ها و مخاطراتی صحبت می کنند که صنعت بانکداری در آینده ای نزدیک با آن روبه رو خواهد شد. فضای رقابتی بین بانکی در سراسر جهان آماده تحولی بزرگ است.
بانکداری مبتنی بر تلفن همراه یا همان «همراه بانک» را می توان بخشی تکامل نیافته از شیوه جدید بانکداری با عنوان «نئوبانک» دانست. نئوبانک شیوه ای نوپا و نوین در بانکداری است که تصویر ذهنی بانکداری سنتی یعنی ساختمان های آجری، دستگاه های خودپرداز و کاغذبازی را به طور کلی متحول می کند.
بانکداری متکی به تلفن همراه و اینترنت به سرعت توانست وارد فضای رقابتی شود و به طور مستقل به بانکداری بپردازد. این بانک های نوپا اسم خود را نئوبانک ( Neo Bank ) گذاشته و فعالیت های خود را بر بستر گوشی همراه گسترش دادند و با سرعت زیادی مورد استقبال کاربران قرار گرفتند. همچنین در فاصله کوتاهی به سودآوری رسیدند.
نئوبانک ها یا همان بانک های نوین در رقابت با همتایان سنتی خود باوجود نوپایی، بسیار زیرک تر هستند و از شفافیت بیشتری برخوردارند. این فین تک ها به دلیل تازگی مجبورند همچنان برای تضمین محصولات مالی خود با موسسات سنتی بانکی نیز همکاری کنند.
این استارت آپ های فین تکی قصد دارند با پیش فرض های سنتی بانکداری مبارزه کنند و بخش دیجیتال را در اولویت قرار دهند. این پلتفرم های بانکداری که معمولا به عنوان پلتفرم های صرفا دیجیتالی و کاملا آنلاین شناخته می شوند قرار است تجربه راحت، سریع و خلاقانه بانکی را برای مشتریان فراهم کنند و هزینه خدمات را کاهش دهند و حتی به صفر برسانند. نئوبانک ها بدون داشتن حتی یک شعبه فیزیکی توانسته اند به رقیبی سرسخت برای شیوه های قدیمی بانکداری تبدیل شوند.
متقاضیان این شیوه بانکداری در جهان رو به افزایش است. این شیوه بانکداری کاملا منطبق بر فضای آنلاین طراحی شده است؛ به طوری که با تکیه بر اینترنت پرسرعت و فضای گسترده شبکه آنلاین تجربه استفاده سریع، خلاقانه و نو را به مشتریان ارائه می دهد.
نئوبانک ها با زیرساخت دیجیتال، بدون شعبه، دارای خدمات متعدد ارزان و سریع، قابلیت همراهی آنلاین در هر جا و هر زمان (روی گوشی های همراه و ۲۴ ساعته)، کاملا جوان پسند و مشتری محور هستند.
سرمایه ثبتی و نقدی هنگفتی که در شیوه بانکداری سنتی هدر می رود، با این بانکداری پایه ریزی شده بر بستر اینترنت به صفر خواهد رسید.
از الزامات ایجاد ئنوبانک داشتن زیرساخت های بسیار قوی در بستر اینترنت جهانی است. این بانک ها برای کشورهایی نظیر ایران که با چالش جابه جایی پول در بخش بین الملل روبه رو هستند بسیار راهگشاست.
وجه تمایز اصلی و مزیت رقابتی این بانک های جوان و چابک این است که به صورت دیجیتال هدایت می شوند و اصطکاک بسیار کمی با فعالیت ها، رویه ها و فرآیندهای بروکراتیک سنتی دارند.
بانک های دیجیتال قادرند با استفاده از زیرساخت اینترنت گوشی های همراه و اخذ مجوزهای مربوطه از مراکز ذی ربط، اغلب خدمات بانکی را به صورتی ارزان و برپایه مدل های درآمدی متفاوت، ارائه کنند که بسیار مورد استقبال نسل جوان است.
افزایش تقاضا برای خدمات مالی دیجیتال، بسیاری از بانک های فیزیکی را برای تبدیل شدن به نئوبانک وسوسه می کند. انجام کارهای روزمره از جمله وصول چک یا پرداخت آنلاین و بدون هزینه در بستر این ابزار آنلاین به راحتی امکان پذیر است. همچنین آزادی عمل نئوبانک ها که معمولا موانع رگولاتوری کمتری دارند باعث شده زمان موردنیاز برای راه اندازی و پردازش کمتر شود.
در مجموع این فین تک ها به دلیل سهولت در دسترسی و ارزان بودن و بی نیازی از مراجعه حضوری به شعبه در سراسر جهان در حال فراگیر شدن است. لازم به ذکر است در ایران نیز دو بانک تاکنون مجوز تاسیس نئو بانک را دریافت کرده اند و به صورت بسیار محدود بخش نئوبانک این بانک های فیزیکی در بستر اینترنت در حال فعالیت است.