سایه سنگین کرونا بر بازار فلزات ادامه‌دار است
عقب‌نشینی احتمالی فدرال‌رزرو از تداوم سیاست‌های انقباضی در امریکا و اعتراضات ناشی از محدودیت‌های کرونایی در چین مهم‌ترین شاخص‌های اثرگذار بر بازارهای جهانی طی یک هفته اخیر بوده است.
انتظار برای کاهش سرعت افزایش نرخ بهره دلار امریکا زمینه ساز رشد بهای فلزات در بازارهای جهانی بود. علاوه بر این روز جمعه داده های اشتغال امریکا برای ماه نوامبر نیز منتشر شد که براساس این آمار نرخ بیکاری در سطح ۳ . ۷ درصد بدون تغییر باقی ماند. متوسط دستمزد ساعتی نیروی کار در نوامبر با رشد ۰ . ۶ درصدی همراه شد که بیش از انتظارات بازار بود. با این وجود اعتراضات در چین نیز ریسک گریزی در بازارهای جهانی را بالا برده است. مردم چین پس از حدود ۳ سال که با شیوع ویروس کرونا و محدودیت های سختگیرانه مواجهند، خسته شده و آسیب های جدی از طولانی شدن این محدودیت ها دیده اند؛ بنابراین خواهان بازگشت به شرایط طبیعی هستند. در صورتی که در واکنش به اعتراضات هفته گذشته چین، دولت این محدودیت های کرونایی را کاهش دهد، شاهد اثرات مثبت آن در بازارهای کالایی و فلزی دنیا خواهیم بود. صمت برای بررسی سیگنال های جریان ساز در بازار جهانی فولاد و فلزات غیرآهنی با عادل ابراهیم زاده کارشناس بازار کالایی گفت وگو کرده است. متن کامل این گفت وگو را در ادامه می خوانید.
مهم ترین محرک های بازار فلزات در هفته ای که گذشت چه مواردی بودند؟
چهارشنبه 30 نوامبر جروم پاول، رئیس فدرال رزرو وعده کاهش سرعت افزایش نرخ بهره دلار امریکا را داد. رئیس فدرال رزرو در تازه ترین سخنرانی خود که بازارهای کالایی و سهام دنیا مشتاقانه منتظر آن بودند، گفت بانک مرکزی امریکا می تواند سرعت افزایش نرخ بهره خود را در ماه دسامبر کاهش دهد، اما هشدار داد که مبارزه با تورم هنوز به پایان نرسیده است. وی تاکید کرد کنترل تورم همچنان در اولویت فدرال رزرو قرار دارد و سیاست های کنترل تورم تا مهار کامل آن ادامه پیدا می کند.
صحبت های پاول مبنی بر احتمال کاهش سیاست های انقباضی ازسوی دولت امریکا باعث شد اغلب فعالان بازار به کاهش رشد نرخ بهره برای ماه دسامبر امیدوار شوند. در چنین شرایطی اغلب فعالان بازارهای مالی امریکا پیش بینی می کنند نرخ رشد بهره دلار امریکا در آخرین ماه سال ۲۰۲۲ میلادی ۰ . ۵ درصد باشد. در پی اظهارات فدرال رزرو ارزش دلار امریکا در مقابل سایر رقبای خود یک درصد کاهش یافت و به کمترین میزان ظرف ۴ ماه گذشته رسید. علاوه بر این شاهد رشد بهای فلزات در بازارهای جهانی در روز پنجشنبه اول دسامبر بودیم.
باوجود احتمال عقب نشینی فدرال رزرو در تداوم سیاست های انقباضی باید ادعا کرد آثار ناشی از رشد مستمر نرخ بهره دلار بر اقتصاد دنیا و بروز رکود در سال آینده میلادی قطعی است. به این ترتیب نباید به رشد تقاضا برای کامودیتی های فلزی در بازار جهانی در سال ۲۰۲۳ میلادی امید داشت.
خلاف پیش بینی های اولیه، آمار منتشرشده از اشتغال در امریکا طی ماه نوامبر، امیدبخش بودند. این آمار حکایت از آن داشتند که میزان اشتغالزایی در اقتصاد امریکا در ماه نوامبر بیشتر از پیش بینی ها بوده و دستمزدها نیز افزایشی ثبت شده است؛ بنابراین باید ادعا کرد خلاف نگرانی ها از بروز رکود اقتصادی، هنوز بازار کار امریکا عملکرد مناسبی دارد.
انتشار این گزارش تصمیمات فدرال رزرو در ماه دسامبر را تحت تاثیر قرار خواهد داد. پس از انتشار این گزارش، شاهد افت بهای طلا در بازار امریکا بودیم. باوجود اینکه نرخ طلا در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه هفته منتهی به چهارم دسامبر حتی در ساعاتی از روز از مرز قیمتی ۱۸۰۰ دلاری نیز عبور کرد، این رشد پایدار نبود. در واقع با انتشار داده موردبحث شاهد افت بهای طلا به سطح قیمتی ۱۷۸۵ دلار در روز جمعه، ۲ دسامبر بودیم.
تنش و ناآرامی در چین از چه دلایلی نشأت می گیرد و چه تاثیری بر عملکرد بازار فلزات در سطح دنیا داشته است؟
شیوع دوباره کرونا در چین به گسترش محدودیت های قرنطینه ای در این کشور منتهی شد. با استمرار این دست محدودیت ها شاهد برگزاری تجمعات بی سابقه ای از سوی مردم در شهرهای بزرگ چین از جمله پکن و شانگهای در اعتراض به این شرایط بودیم. محدودیت های کرونایی در چین منجر به کاهش مداوم تولید ناخالص داخلی این کشور ظرف بیش از یک سال اخیر شده است؛ بنابراین درآمد مردم چین با اجرای قرنطینه افت محسوسی داشته و این موضوع بر نارضایتی عموم افراد جامعه افزوده است. تجمعات اعتراضی به افت بهای فلزات در بازار جهانی در نخستین روز از هفته گذشته یعنی دوشنبه، ۲۸ نوامبر منتهی شد.
در چنین شرایطی، فعالان بازار، احتمال افت تقاضا برای خرید کامودیتی ها ازسوی چین را پیش بینی کردند که به کاهش نرخ این فلزات در بازار جهانی منتهی شد. مس در روز ۲۸ نوامبر افت ۱۰۴ دلاری بها را تجربه کرد و با نرخ ۷۹۶۶ دلار به ازای هر تن در بورس فلزات لندن معامله شد. آلومینیوم نیز افت نرخ ۳۱ دلاری را پشت سر گذاشت و به قیمت ۲۳۱۵ دلار به ازای هر تن رسید. چنین اعتراضات مردمی در چین نادر بوده و در پی بروز آن، بازارهای کالایی و بازار سهام در آسیا ظرف ساعات ابتدایی بازگشایی قرمزپوش شدند.
در ادامه باید تاکید کرد دولت چین در هفته های گذشته وعده های جدیدی را برای حمایت از بخش ساخت وساز این کشور مطرح کرده است. رونق یافتن بخش ساخت وساز در این کشور محرک مصرف فلزات در بازارهای فلزی و کالایی این کشور و همچنین دنیا است. همین موضوع با رشد تقاضا به ارتقای نرخ این محصولات در بازار جهانی منتهی می شود؛ بنابراین در شرایطی که صنعت ساخت وساز چین رونق کافی ندارد، بازار فلزات نیز از رشد مناسب و درخوری برخوردار نخواهد بود. در چنین شرایطی باوجود وعده های مطرح شده از سوی دولت چین، مردم امید چندانی به تحقق این وعده ها ندارند.
چرا اثرات منفی تجمعات چین بر نرخ فلزات، ادامه دار نبود؟
رشد همه گیری کرونا در چین به افزایش سطح محدودیت ها در این کشور و به دنبال آن ناآرامی و اعتراضات مردمی منتهی شد. در چنین شرایطی برخی تحلیلگران احتمال می دهند دولت چین به دلیل اعتراضات غیرمنتظره مردم اقدام به کاهش محدودیت های یادشده کند. درنتیجه بهای فلزات در بازار جهانی با تکیه بر همین خوش بینی از روز سه شنبه، 29 نوامبر به مسیر رشد بازگشت. بهای مس ظرف یک روز رشد ۶۹ دلاری را پشت سر گذاشت. به این ترتیب این فلز سرخ رنگ دوباره در کانال ۸۰۰۰ دلاری معامله شد و نرخ آن در بورس فلزات لندن ۸۰۳۵ دلار به ازای هر تن ثبت شد. آلومینیوم نیز تنها ظرف یک روز از مسیر افت نرخ بازگشت و با رشد ۲۶ دلاری به نرخ ۲۳۴۱ دلار به ازای هر تن معامله شد.
بااین وجود باید تاکید کرد برخی تحلیلگران این رشد نرخ را واکنشی زودهنگام و برداشتی غلط از سیاست شی جین پینگ می دانند. این تحلیلگران تغییر سیاست چین در مواجهه با همه گیری کرونا و کنار گذاشتن سیاست کروناصفر را در این کشور بعید و دور از انتظار می دانند. درنتیجه معتقدند روند صعودی در بازار فلزات با تکیه بر تقاضای چین برای مدت زمان طولانی دوام نخواهد آورد. در واقع با نگاهی واقع بینانه به سیاست های دولت چین، تنها می توان به تغییر شکل اجرای قرنطینه کرونایی در این کشور و نه ماهیت آن امید داشت. اعتراض مردم به قرنطینه در چین باعث می شود دولت از اجرای قرنطینه سراسری مانند آنچه ظرف ماه های گذشته در شانگهای اجرا شد، پرهیز کند، اما اجرای محدودیت یادشده متوقف نمی شود و تنها به مقامات محلی سپرده می شود.
در همین حال باید تاکید کرد شکل گیری تجمعات بی سابقه مردمی در چین، از امنیت سرمایه گذاری در این کشور می کاهد؛ بنابراین این تنش ها منجر به فرآیند خروج سرمایه از دومین اقتصاد جهانی خواهد شد یا از ورود سرمایه به این کشور جلوگیری می کند. بدین ترتیب وضعیت اقتصاد چین همچنان بحرانی باقی خواهد ماند. این موضوع می تواند به بحرانی بزرگ برای اقتصاد جهانی و بازارهای کالایی منتهی شود.
بازار فولاد را در هفته اخیر چطور ارزیابی می کنید؟
بروز ناآرامی در چین پس از تشدید سیاست های سختگیرانه دولت این کشور به افت نرخ سنگ آهن وارداتی از این کشور منتهی شد. همزمان بازار زغال سنگ نیز هفته پایانی ماه نوامبر را با افت تقاضا و حجم معاملات پشت سر گذاشت. بدین ترتیب شاهد کاهش بهای این محصول در بازار جهانی بودیم؛ هرچند احتمال می رود متقاضیان هندی ظرف روزهای آینده بر حجم خرید زغال خود بیفزایند و این موضوع می تواند محرک رشد نرخ در این بازار باشد.
باوجود افت نرخ در بازار سنگ آهن و زغال سنگ، تقاضا برای خرید قراضه همچنان پابرجاست. پلتس در هفته ای که گذشت از انعقاد قرارداد خرید قراضه با مبدأ ایالات متحده امریکا توسط یک واحد فولادساز در ازمیر ترکیه و همچنین انعقاد قراردادی دیگر برای قراضه مرغوب برای تحویل در ماه دسامبر خبر داد.
رشد تقاضا برای خرید قراضه که به افزایش بهای آن منتهی شده را باید ناشی از نزدیک شدن به هفته های پایانی سال دانست و در واقع فولادسازان ترک به دنبال آن هستند تا پیش از تعطیلات کریسمس نسبت به خرید قراضه و ذخیره سازی در انبارها اقدام کنند. کاهش جمع آوری قراضه در ماه های سرد سال نیز دیگر دلیل مهم رشد رغبت به خرید این محصول از سوی فولادسازان ترک در هفته های اخیر است که به رشد نرخ این محصول در بازار جهانی منتهی می شود.
البته باوجود اینکه سیاست های چین به ضرر بازارهای فلزی و فولادی است، انتشار خبر اتخاذ سیاست های محرک ازسوی دولت این کشور در حمایت از بخش مسکن ظرف ساعات پایانی روز ۲۸ نوامبر منجر به رشد بهای سنگ آهن در ساعات ابتدایی بازگشایی بازار در روز ۲۹ نوامبر شد.
بانک مرکزی چین با محوریت بانک های بزرگ این کشور در حال کار روی یک بسته نجات پروژه های مسکن سازی این کشور است. طبق برنامه مقررشده ۱۷۹ میلیارد دلار به شرکت های فعال در حوزه ساخت وساز مسکن این کشور تزریق شود تا روند تکمیل پروژه های مسکن سازی آن متوقف نشود. اجرای پروژه های ساخت وساز مسکن در چین مهم ترین عامل رشد تقاضا برای فولاد و محصولات تولیدشده در زنجیره فولاد محسوب می شود؛ بنابراین چنانچه این سیاست نتیجه بخش باشد باید به بهبود عملکرد بازار فولاد در سطح دنیا امید داشت. با این وجود در حال حاضر هنوز فعالان بازار نسبت به وعده های مطرح شده از سوی دولت این کشور بدبین هستند.
در ادامه باید تاکید کرد روند رو به رشد نرخ قراضه به عنوان ماده اولیه تولید فولاد، خود محرک دیگری برای رشد بهای این محصولات در سطح بین المللی محسوب می شود؛ بر همین اساس نیز متناسب با روند رو به رشد بهای قراضه شاهد افزایش نرخ میلگرد نیز بودیم.
برای بررسی و پیش بینی هرچه دقیق تر بازار فلزات باید منتظر گذشت زمان و بررسی شاخص های موثر بر عملکرد بازارهای جهانی باشیم.
