اواخر هفته گذشته، تغییرات جدی در بدنه مدیریتی بانک مرکزی رخ داد. با آغاز به کار رئیس کل جدید بانک مرکزی، سیاست ‌ های تازه این سازمان نیز ابلاغ شد که می ‌ توان آنها را مثبت ارزیابی کرد. براساس برنامه ‌ های جدید بانک مرکزی قرار است تا به مدت یک ‌ سال، نرخ ارز نیمایی ۲۸ هزار و 500تومان باشد و کالاهای اساسی، مواد اولیه و ماشین ‌ آلات و تجهیزات با این ارز وارد شوند.

تا پیش از این، مواد اولیه، ماشین ‌ آلات و به ‌ طورکلی کالاهایی که مشابه داخلی نداشته یا برای آنها کمبود وجود داشت، با ارز نیمایی وارد می ‌ شد، هرچند این رویه در دوران مدیریت رئیس کل پیشین بانک مرکزی در مدت زمانی کوتاه بنا به دلایل مختلفی همچون کمبود منابع ارزی، به ‌ طورنامحسوس متوقف شد، اما به ‌ نظر می ‌ رسد رئیس کل فعلی این سیاست جدید را با قدرت، اجرایی خواهد کرد. برخی معتقدند این طرح، بر نرخ تمام ‌ شده کالاها در بازار تاثیر خواهد داشت، در صورتی که چنین نیست. براساس طرح جدید بانک مرکزی، به مدت یک ‌ سال کالاها با نرخ ارز ۲۸ هزار و 500 تومانی وارد خواهد شد که این اقدام ثبات را بر بازار حاکم خواهد کرد، بنابراین شاهد افزایش نرخ کالاها در ادامه نخواهیم بود.

بیشترین تاثیر این طرح، روی بازارهای مالی موازی مانند طلا، ارز و سکه خواهد بود. در این مدت به ‌ دلیل تحمیل شدن شوک ‌ های ارزی به بازار، انتظارات تورمی جدی شکل گرفت که به ‌ نظر می ‌ رسد در ادامه با اجرایی شدن راهکارهای جدید بانک مرکزی و خارج شدن بازار ارز شوک ارزی، این حباب ‌ ها و مشکلات نیز برطرف شود. رئیس کل جدید بانک مرکزی اعلام کرده تمرکز این نهاد بر ارز سامانه نیما است و سیاست ‌ های ارزی در راستای کاهش فاصله بازار آزاد و نیمایی خواهد بود.

این نوع رویکرد، باعث کاهش نرخ ارز در بازار آزاد شده و در نهایت شرایط به ثبات نسبی خواهد رسید. امیدواریم سیاست ‌ های جدید بانک مرکزی، ضمن جهت ‌ دهی به بازار، وضعیت اقتصادی و فعالیت ‌ های تجاری را ترمیم کند. وظیفه اصلی بانک مرکزی، حفظ ارزش پول ملی است و باید در این راستا تمامی تلاش خود را به کار گیرد. اگر بانک مرکزی موفق شود از تصمیمات گذرا عبور کرده و استقلال بیشتری در رابطه با سیاست ‌ های خود داشته باشد، می ‌ تواند راهکارهای بهتری تدوین و عملیاتی کند، همچنین وعده ‌ های داده ‌ شده تحقق یافته و در ادامه، شرایط بازار بهبود خواهد یافت. به ‌ طورکلی نسبت به آینده تحقق برنامه ‌ های جدید بانک مرکزی خوش ‌ بین هستم و به ‌ نظر من، این راهکارها در صورت اجرای صحیح می ‌ تواند پیامدهای مثبت مهمی داشته باشد. در نگاه برخی افراد، این سیاست ‌ ها می ‌ تواند شبیه سیاست ارز ترجیحی باشد، در صورتی که این 2 طرح، تفاوت ‌ های جدی با یکدیگر دارند.

طی چند هفته اخیر، شرایط نامناسبی بر بازارهای ارزی و اقتصادی کشور حاکم و تمامی بازارها درگیر شوک ‌ های ارزی جدی بودند. بخش زیادی از این شرایط تصنعی بود و قیمت ‌ های ارز در آن زمان، واقعی نبودند، چرا که ارزش دلار امریکا در بازارهای بین ‌ المللی نیز در چند وقت اخیر افزایش نداشته و نسبت به سایر ارزها، کاهش نسبی داشته است، بنابراین نرخ فعلی ارز در ایران، واقعی نیست. حال رئیس کل جدید بانک مرکزی قصد دارد تا با اصلاح روند، نرخ ارز را به ارزش واقعی خود (که قیمت ‌ هایی به ‌ مراتب پایین ‌ تر از شرایط فعلی است) بازگرداند که می ‌ توان نسبت به تحقق آن خوش ‌ بین بود. تثبیت ارز نیمایی، علاوه بر کاهش قیمت ارز در بازار آزاد می ‌ تواند منجر به ثبات بیشتر بازار نیز شود. چراکه واردکنندگان و تولیدکنندگان از وضعیت آتی فعالیت ‌ های خود و قیمت ‌ هایی که باید بپردازند آگاهی کامل داشته و درگیر نواسانات قیمتی نخواهند شد. این ثبات قیمتی در ادامه بازار مصرف ‌ کننده را نیز تحت تاثیر قرار داده و می ‌ توان جلوی بخشی از افزایش قیمت ‌ ها را گرفت.