خودکفایی در گندم، یک ضرورت اجتناب ناپذیر
سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در گزارش دوسالانه خود، اعلام کرده که در بخش کشاورزی، ایران سیزدهمین تولیدکننده بزرگ گندم دنیا، سیزدهمین تولیدکننده بزرگ برنج و یازدهمین تولیدکننده بزرگ گوشت در آسیا و همچنین بزرگترین صادرکننده محصولات لبنی در این قاره بوده است و طبق پیشبینیها در سال 2023 به میزان 18.8 میلیون تن غلات تولید میکند که بیشتر آن گندم، برنج و جو خواهند بود.
نکتۀ جالب اینکه بر اساس این گزارش، تمام گندم تولید شده در دنیا در سال ۲۰۲۲ ،۱۳۷٫۷ میلیون تن بوده که در سال آینده این عدد به ۱۳۸٫۵ میلیون تن خواهد رسید که البته اتحادیه اروپا، چین و هند در دههای اول تولید گندم قرار دارند و با توجه به نیاز ایران به واردات سالانه بین ۴ تا ۵ میلیون تن گندم، کشور از این حیث مشکلی نخواهد داشت اما واقعیت این است که گرچه گندم را میتوان آببرترین محصول کشاورزی در ایران دانست اما با توجه به اینکه این محصول ارزشمند نقش مهمی در سبد غذایی ایرانیها دارد، خودکفایی در تولید آن امری ضروری است.
وزارت جهاد کشاورزی برنامه خودکفایی گندم و عدم وابستگی به واردات این کالای اساسی را دنبال می کند و در این زمینه برنامه هایی نظیر: ۱- کشت ۶ میلیون هکتار گندم ۲- استفاده از ظرفیت زمین های دیم کشور ۳- کشت قراردادی و اجرای الگوی کشت را در دستور کار خود دارد.
نکتۀ بعد اما برنج است که بر اساس این گزارش، به احتمال زیاد تولید آن در سال جاری کمتر از سال قبل باشد که در این بخش نیز باید چارهای اندیشید چراکه قوت غالب در اغلب وعده های غذایی، برنج است و امروز در بازار ایران برنج نامرغوب با قیمت بسیار غیرمنطقی به خریدار فروخته میشود که باید در این بخش نیز اقدامات جدی صورت بگیرد تا بتواند ضمن تأمین نیاز بازار داخلی، در بازار رقابت نیز با کشورهای تولیدکننده رقابت کند. گرچه برنج ایرانی از مرغوبیت بسیار بالایی برخوردار است و جایگاه ویژهای در بازار این محصول پرمصرف دارد.
به هر حال با توجه به میزان مصرف این دو محصول کشاورزی و سهم بالای آنها در سبد غذایی جامعه و صدالبته ظرفیت بالا و کم نظیر ایران در کشت آنها، به نظر میرسد دولت باید سرمایهگذاری جدی روی آنها را در دستور کار خود قرار دهد تا در یک شیب تصاعدی، در کمترین زمان ممکن به نتیجه مطلوب که همان خودکفایی است، برسد.
برای نیل به این هدف البته یکپارچه شدن سیاستها امری ضروری است تا این روند با تغییر دولتها به بهانههای مختلف مختل نشود و به عنوان یک اصل در سیاستهای بخش کشاورزی نهادینه شود.
منبع: همت خبر