اتباع خارجی سرگردانند
۵ تیر ۱۴۰۱ انجمن صنفی شرکتهای هواپیمایی در هماهنگی با سازمان هواپیمایی کشور، نرخ بلیت پروازهای داخلی را برای مسافران خارجی به نرخ «کلاس بیزنس» تغییر داد.
به گزارش صمت، براساس اعلام این انجمن، قیمت بلیت مسیرهای کمتر از یک ساعت ۱۰۰ دلار و در مسیرهای بیشتر از یک ساعت ۱۵۰ دلار تعیین شد. این اقدام واکنش وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، وزارت امور خارجه، نمایندگان مجلس، آژانسهای توریستی در ایران و حتی مسافرانی از کشورهای همسایه، از جمله عراقیها را برانگیخت. سرانجام وزیر راه و شهرسازی در ۱۲ تیر فروش بلیت پرواز داخلی برای اتباع خارجی به نرخ دلاری را ممنوع کرد. بسیاری معتقدند دستور وزیر راه درباره توقف فروش ارزی بلیت پروازهای داخلی با مقاومت برخی شرکتهای هواپیمایی روبهرو شده و بسیاری از مسافران و گردشگران خارجی را سرگردان کرده است.
مسافران خارجی سرگردانند
پس از انتقاد از محاسبه ارزی نرخ بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی برای اتباع غیرایرانی و لغو این تصمیم با دستور وزیر راه و شهرسازی قرار بود از این به بعد فروش بلیت به اتباع خارجی مانند سابق ریالی باشد، اما با وجود این تغییر و توقف فروش دلاری بلیت پروازهای داخلی، برخی شرکتهای هواپیمایی مقاومت کرده و بسیاری از مسافران و گردشگران خارجی سرگردان شدهاند.
با متخلفان برخورد میشود
محمد محمدیبخش، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در این باره به ایسنا گفت: اگر مسافر غیرایرانی از خارج از ایران، بلیت پروازی را خریداری کند، طبیعتا نرخ آن بلیت ارزی محاسبه و دریافت میشود اما اگر این اتفاق در داخل کشور رخ دهد، غیرقانونی است و بلیت باید ریالی فروخته شود.
وی افزود: اگر شرکت هواپیمایی یا آژانس مسافرتی اقدام به فروش ارزی بلیت هواپیما به اتباع خارجی کند، تخلف کرده و با آن برخورد خواهیم کرد، چراکه این تصمیم لغو شده و اعلام کردیم نباید چنین اتفاقی رخ دهد. رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با اشاره به اینکه برخی فعالان گردشگری و انجمنهای آنها معتقدند تعدادی از ایرلاینها مقاومت کرده و همچنان در حال فروش ارزی بلیت هواپیما هستند، گفت: تاکنون تخلفی ازسوی شرکتهای هواپیمایی در این زمینه نداشتهایم، اما چند آژانس مسافرتی را که در این زمینه شیطنتهایی کرده بودند شناسایی و به مراجع قضایی معرفی کردیم.
ایرلاینها غیرقانونی عمل میکنند
حرمتالله رفیعی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران درباره تغییر نرخ بلیت هواپیما برای اتباع خارجی گفت: برای ایرلاینها اهمیتی ندارد که با نرخگذاری ارزی بلیت هواپیما برای گردشگر خارجی کاهش پیدا کند و بدون توجه به منافع ملی، قیمتها را اعلام میکنند و به فروش میرسانند. وی افزود: ایران عضو پیمان شانگهای است. براساس این پیمان شرایط محاسبه تعرفه بلیت حملونقل همه اتباع در تمامی کشورها برابر است؛ یعنی نمیتوان برای اتباع خارجی نرخ متفاوتی لحاظ کرد و در هیچ جای دنیا شاهد این موضوع نیستیم. این کار غیرقانونی است.
هواپیما، ملک شخصی نیست
وی در گفتوگو با ایسنا افزود: برخی آقایان هواپیمایی فکر میکنند هواپیما ملک شخصی آنها است، اما این سرمایه ملی است. برخی نیز با رانت، وامهای کلان و تسهیلات ویژه که از جیب مردم است، ناوگان هوایی راهاندازی کردند؛ هواپیماهای از رده خارج شده را وارد کرده و با دریافت وامهای کلان به تعمیر آنها پرداختند. رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران اظهار کرد: ۳۰ درصد ناوگان هوایی بهعمد از کار افتاده تا مردم نتوانند از آن استفاده کنند. آنها توقع دارند هزینههای جانبی شرکتها از جیب مردم پرداخت شود که در این صورت جفا در حق مردم است. تمامی ایرلاینها اعلام میکنند این صنعت زیانده است. اگر واقعا آقایان از جیب خود هزینه میکنند و در ضرر هستند، چرا در شرکتهای خود را نمیبندند. در هیچ جای دنیا این تعداد ایرلاین وجود ندارد. وقتی در حرفهای متقاضی وجود دارد، یعنی درآمد آن بالا است.
رفیعی گفت: متاسفانه نهادهای امنیتی و نظارتی نمیتوانند درآمد شرکتهای هواپیمایی را کنترل و بررسی کنند. گاهی هواپیماها در آشیانهها میماندند و پرواز نداشتند، اما ارز ۴۲۰۰ تومانی میگرفتند. این پولها کجا هزینه شد؟ در این میان تنها در حق مردم اجحاف میشود.
پرداخت یارانه به ایرلاینها، از جیب مردم
وی در پایان گفت: یارانه ایرلاینها عمدتا از جیب مردم داده میشود. سوختی که قیمت آن ۲۵ تا ۲۶ هزار تومان است را به نرخ ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان، یعنی کمتر از پول بطری یک آب معدنی، دریافت و بعد اعلام میکنند در حال زیاندهی هستند. اگر ایرلاینی ۱۰ میلیارد تومان درآمد داشته باشد، ۵۰ درصد سود و ۵۰ درصد دیگر آن هزینه است. در حال حاضر هم تعداد گردشگر خارجی ریزش پیدا کرده و در صورت تداوم طرح محاسبه ارزی نرخ بلیت برای اتباع خارجی، شاهد اوضاع بدتر در این صنعت خواهیم بود.
بلیت برخی پروازها از دسترس خارج است
عضو هیات مدیره جامعه تورگردانان همزمان با اجرای طرح فروش دلاری بلیت هواپیما به مسافران غیرایرانی، خبر داد بخشی از ظرفیت و سهمیه بلیت مسافر ایرانی در برخی مسیرهای هوایی از دسترس خارج شده است.
اکبر غمخوار در گفتوگو با ایسنا با بیان اینکه اقدام شرکتهای هواپیمایی برای دونرخی کردن بلیت پروازهای داخلی از نداشتن تسلط مقامهای بالادستی وزارت راه و شهرسازی ناشی میشود، اظهار کرد: وزارت راه و شهرسازی به حدی بزرگ است که قطعا یک وزیر نمیتواند همه بخشهای آن را اداره کند. وزارتخانهای که باید سالانه یک میلیون مسکن بسازد، زیرساخت راهآهن، ناوگان ریلی و جادهای را باید توسعه دهد، مسئولیت شرکتهای هواپیمایی را دارد و هزار کار دیگر، چگونه میتواند روی موضوعی مثل نحوه فروش بلیت هواپیما تسلط و کنترل داشته باشد!؟
غمخوار همچنین گفت: شرکتهای هواپیمایی بهجای اینکه بلیت پروازهای خود را به مسافر ایرانی بفروشند، به خارجیها میفروشند؛ بهطوری که از زمان اجرای این طرح، بخشی از صندلیها و ظرفیت پرواز بعضی مسیرها از دسترس خارج شده و در اختیار اتباع غیرایرانی قرار گرفته است. حتی به چارترکنندهها اعلامشده ۵۰ درصد ظرفیت خود را به اتباع غیرایرانی بفروشند و به این صورت بخشی از ظرفیت را از دسترس خارج کردهاند. در واقع، خلاف توجیه مطرحشده مبنی بر اینکه با این کار قرار است بلیت هواپیما و صندلیها بیشتر در اختیار ایرانیها قرار گیرد، سهمی از شهروند ایرانی گرفته و برای اتباع غیرایرانی کنار گذاشته شده است. عضو هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی افزود: اگر ما دنبال توسعه گردشگری از طریق کشورهای همسایه هستیم، باید موانع را برداریم؛ نه اینکه سنگهای بزرگتری در مسیر قرار دهیم. غمخوار یادآور شد: مزیت ایران بهویژه در بین کشورهای منطقه، نرخ ارزان خدمات در آن است که با این روش همین مزیت هم از بین میرود.
سخن پایانی
بهگفته برخی فعالان صنعت هوانوردی، برای مسافران خارجی همچنان سهمیه محدودی از هر پرواز در نظر گرفته شده و در صورت تکمیل این ظرفیت، از سهمیه مسافر ایرانی به اتباع و گردشگر خارجی بلیت فروخته نمیشود. از طرفی خلاف دستور وزیر راه و مخالفتهای صریح، نرخ بلیت پروازها برای بعضی از ملیتها همچنان متفاوت است. برخی از شرکتها و آژانسهای هواپیمایی از تورگردانها فهرستی از ملیت مسافران را خواستند تا نرخ بلیت را اعلام کنند. پیگیری از برخی آژانسهای توریستی و مسافرتی نیز تاییدی بر این ماجرا است که بیشتر شرکتهای هواپیمایی، بهجای اجرای دستور وزیر راه، فروش بلیت به مسافر غیرایرانی را بهطور کامل متوقف کردهاند. بهنظر میرسد اظهارات رئیس سازمان هواپیمایی مبنی بر تغییر دستورالعمل و بخشنامه فروش بلیت برای مسافران خارجی در روزهای آینده، بیشتر شرکتهای هواپیمایی را ترغیب کرده تا آن زمان، فروش بلیت به مسافر خارجی را متوقف و از دسترس خارج کنند.