هر فعال اقتصادی که کاری کند و پولی به کشور بیاورد و هرکدام از هلدینگ‌ها و شرکت‌هایی که دست به ریسک می‌زنند و در داخل یا خارج کشور سرمایه‌گذاری می‌کنند، کار خیر انجام داده‌اند.

در حال حاضر کشور ما امکانات لازم را دارد که بتواند در کشورهای دیگر معدنکاری کند.

برخی می‌گویند آیا عواید این اقدام نصیب کشور می‌شود یا نه. من معتقدم که به‌طورقطع کشور هم از این اتفاق منتفع خواهد شد یا ارز وارد می‌شود یا ابزار و ماشین‌آلاتی که به درد کشور می‌خورد یا تجربه و مهارتی حاصل می‌شود که نیروی فعال در حوزه معدن را کارآمدتر از پیش می‌کند.

به‌هرحال، من موافق معدنکاری فراسرزمینی هستم و فکر می‌کنم آثار مثبت زیادی به‌دنبال خواهد داشت.

سرمایه‌گذاری در خارج از ایران موجب می‌شود سرمایه از بخش معدن خارج شود و توسعه‌ای در این بخش انجام نگیرد.

اول اینکه در ایران این‌قدر دست و پای معدنکاری را بسته‌اند و آنقدر موانع متعددی پیش‌پای تولید معدنی گذاشته‌اند  که اکنون تنها افراد معدودی می‌توانند وارد این حرفه شوند. بنابراین، اگر فرصتی فراهم شده است تا فعال این حوزه بتواند بیرون ایران با سهولت بیشتری کار کند، باید از آن استقبال کرد. دوم اینکه با این وضعیتی که اقتصاد کشور دارد، طبیعی است سرمایه‌گذاری کم شود و نباید انتظاری جز این داشت. در حال ‌حاضر علاوه بر افزایش شدید هزینه‌ها، حقوق دولتی معادن هم چندین برابر شده است.

از نظر کسانی که حقوق دولتی را افزایش می‌دهند، موضوع مهم این است که پولی بگیرند و به خزانه واریز کنند، اما به شرایط معدندار توجهی ندارند. باور نکرده‌اند که اگر معدنداری سودی نبرد، ماشین‌آلات معدنی خود را می‌فروشد و سرمایه‌اش را به‌جای دیگری منتقل  یا پول را در بانک سپرده‌گذاری می‌کند تا سود بگیرد و آنچه در این میان به‌دست می‌آید، بیکاری است که معضل اصلی این کشور به‌شمار می‌رود.

اگر حاکمیت معدن نگران فرار سرمایه است، باید شرایط را تسهیل کند تا جلوی این همه آسیب را بگیرد. چرا که همه معادن کوچک را از کار انداخته‌اند؟ چرا کمک‌هایی که پیش‌تر به آنها می‌شد، دیگر وجود ندارد؟ چرا دست و پای آنها را با انواع قوانین و مقررات و محدودیت و ممنوعیت‌ها بسته‌اند؟ معدن که بخش بسیار مهمی است و نقش کلیدی در اقتصاد کشور برعهده دارد، باید فعال شود. دولت باید سربارها را بردارد، کارها را تسهیل کند تا معدنداران کوچکی هم که در آستانه ورشکستگی قرار گرفته‌اند، بتوانند دوباره فعال شوند.

 البته بیشتر آنهایی که وارد موضوع سرمایه‌گذاری خارج از ایران می‌شوند، از سرمایه‌گذاران موفق معدن در داخل کشور هستند و در این زمینه توانمند و باتجربه‌ هستند.

البته به موازات این موضوع، بخش معدن ما نیازمند سرمایه‌گذار خارجی هم هست. مثل شیلی که سرمایه‌گذاران خارجی را جلب کرد و آنها کارهای بزرگی در حوزه معدنکاری این کشور به‌انجام رساندند.

ما هم نیاز داریم تا سرمایه‌گذران خارجی بیایند و فرآوری‌های ریزی را که تنها از عهده شرکت‌های چندملیتی برمی‌آید، ایجاد کنند، زیرا کشور ما توان و امکانات کافی برای این کار در اختیار ندارد.

البته متاسفانه هنوز در جذب سرمایه‌گذار خارجی موفقیت چندانی نداشته‌ایم.

می‌گویند چرا از کشورهایی مثل روسیه که رابطه خوبی با ما دارند سرمایه‌گذاری جذب نمی‌کنیم، اما من از همکاران قدیمی که با روس‌ها همکاری داشته‌اند، شنیده‌ایم که سبک آنها چندان هماهنگ با ما نیست و کار کردن با آنها بسیار دشوار است. گویا روس‌ها با دید دیگری به ما نگاه می‌کرده‌اند و هیچ‌یک از اطلاعات خود را به‌شکل دقیق در اختیار ما قرار نداده‌اند.

برای روشن شدن موضوع، از دوران قدیم هم معدنکاران یوگسلاوی سابق در ایران فعال بودند و هم روس‌ها.

من به‌عنوان یک کارشناس معدن، امروز که به ماحصل فعالیت آنها نگاه می‌کنم با خود می‌گویم زنده‌باد کارشناسان یوگسلاوی. احسنت به صداقت و کار خوب آنها. هر جا که کار کرده‌اند، اطلاعات دقیق و درستی به‌جا گذاشته‌اند تا جایی که حتی امروز هم اطلاعات آنها به‌طورکامل صحیح است و همه آن معادن، هنوز هم فعال هستند و به‌خوبی کار می‌کنند.

آن زمان کشور یوگسلاوی تکنولوژی خاصی نداشت و تا ۲۰۰ متر حفاری انجام می‌دادند، اما با همان امکانات کم، اطلاعاتی جمع‌آوری و نقشه‌هایی تهیه کرده‌اند که بسیار درست و دقیق است و پایه اکتشافات امروزی ما شده است.

 در پایان، باید بر این نکته تاکید کنم که در حال‌ حاضر و در همین بحران اقتصادی کشور، معدن دارد چرخ اقتصاد کشور را می‌چرخاند.

بنابراین مسئولان نباید اجازه دهند که این چرخ از حرکت بازایستد. اگر دولت کمک‌های خود را از این بخش دریغ کند، معادن کوچک یواش یواش از دور خارج می‌شوند. باید معدنداران را به‌چشم تولیدکننده و کارآفرین دید، نه به چشم چپاولگر و غارتگر، اما متاسفانه این صدا گاهی از مجلس هم به‌گوش می‌رسد.