ضرورت ارتقای کیفیت در صنایع معدنی
شهریار گراوندی-فعال صنعت سیمان
توجه به شاخصه های استاندارد و الزامات آن، از ضروریات تولید و مصرف در صنایع مختلف است. استانداردهای ملی متناسب با استانداردهای بین المللی تدوین شده اند، اما در مواردی نظارت بر روند اجرای این استانداردها در مسیر تولید موردغفلت قرار می گیرد که به شدت آسیب زننده است. توجه به شاخصه های استاندارد در روند تولید محصولات مختلف به تولید کالایی باکیفیت منجر می شود که رغبت بیشتری از سوی مصرف کننده برای خرید آن وجود دارد. بااین وجود، در مواردی شاهد هستیم که سیاست گذاران تداوم تولید را به شاخصه های استاندارد و تولید محصولی متناسب باکیفیت بین المللی ترجیح می دهند. این دست استراتژی ها در نهایت به نادیده گرفتن حقوق مصرف کننده و تحمیل انواع خسارت ها به وی و حتی بدنامی محصولات تولیدشده در کشور در بازار خارجی منتهی می شود. مصالح ساختمانی از اهمیت ویژه ای در تامین ایمنی ساخت وسازها برخوردار هستند. سیمان یکی از پرمصرف ترین مصالح ساختمانی است که در فرآیند تولید بتن نیز به کار می رود. توجه به شاخصه های استاندارد برای تولید بتن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نبود نظارت صحیح برای تولید این محصول به تولید محصولات بی کیفیت منجر می شود. بتن بی کیفیت نیز در نهایت از میزان استحکام پروژه های ساخت وساز می کاهد. بتن براساس طرح اختلاط مشخصی و با ترکیب سیمان، شن، آب و مواد افزودنی تولید می شود. نسبت اختلاط این مواد اولیه و همچنین کالیبره بودن تجهیزات مورداستفاده در فرآیند تولید بتن از اهمیت ویژه و اثرگذاری بر کیفیت محصول نهایی تولیدی برخوردار است یا در مواردی برای سودآوری بیشتر از میزان سیمان لازم برای تولید بتن می کاهند. بر همین اساس نیز، چنانچه نظارت ویژه ای بر فرآیند تولید این محصول جریان داشته باشد، این دست تخلفات به آسانی شناسایی و مرتفع می شوند. فرآیند تست بتن و نمونه برداری از آن طبق یک بازه زمانی معین انجام می شود. یعنی مقاومت بتن در یک بازه ۲ روزه، ۷ روزه و ۲۸ روزه تست می شود. بااین وجود، بیشتر واحدهای بتنی ما در سطح کشور کوچک هستند. بسیاری از این واحدها آزمایشگاه و تجهیزات ندارند یا به آزمایشگاه تخصصی مجهز نیستند، در نتیجه امکانی برای تست دقیق بتن را ندارند. علاوه بر این، بسیاری از فعالان این صنعت از دانش و تخصص کافی و لازم برخوردار نیستند، همین موضوع نیز مانع تولید بتن باکیفیت مطلوب می شود. علاوه بر مشکلاتی که در مسیر تولید بتن باکیفیت وجود دارد، فساد آنی این محصول نیز به شدت چالش برانگیز است. از زمانی که بتن های آماده در میکسرها ریخته می شود، تنها ۶۰ دقیقه برای استفاده از آن زمان وجود دارد، در غیر این صورت، به سرعت فاسد می شود. در واقع، بتن با از دست رفتن زمان یادشده به محصولی بی کیفیت و بی ارزش تبدیل می شود. استفاده از این محصول در فرآیند ساخت وساز ایمنی، ساختمان ها را تحت تاثیر منفی قرار می دهد.
در نتیجه، با بروز حوادث طبیعی، شاهد تلفات جانی قابل توجه خواهیم بود. برای رفع این دست مشکلات، پیشنهاد می شود که امکان تردد ویژه برای کامیون داران و حمل کنندگان بتن فراهم شود. سیمان به عنوان ماده اولیه تولید بتن استفاده می شود و در فرآیند ساخت وساز کاربرد گسترده ای دارد، بنابراین کیفیت سیمان نیز تاثیر بسزایی بر تولید بتن و کیفیت آن دارد. واحدهای سیمانی کشور عموما بزرگ هستند و از ظرفیت بالایی برای تولید برخوردار هستند. در نتیجه، این واحدها به آزمایشگاه های پیشرفته ای مجهز هستند، بنابراین استاندارد حاکم بر فرآیند تولید سیمان به دقت بررسی می شود.
تمام واحدهای سیمانی کشور در فرآیند تولید خود ملزم به رعایت استانداردهای اجباری هستند. ظرفیت و میزان تولید سیمان در کشور ما به مراتب بالاتر از نیاز بازار به این محصول برآورد می شود، بر همین اساس نیز رقابت گسترده ای برای تولید محصول باکیفیت در این صنعت شکل گرفته است. استاندارد حاکم بر فرآیند تولید سیمان در کشور ما استاندارد ملی است. استانداردهای ملی نیز برگرفته از استانداردهای بین المللی هستند. بنابراین، خوشبختانه در سرتاسر کشور استانداردهای ملی و حتی فراتر از آن، در فرآیند تولید، رعایت می شوند.