دوشنبه 24 اردیبهشت 1403 - 13 May 2024
کد خبر: 39003
نویسنده: کیوان سهرابی
تاریخ انتشار: 1402/01/27 06:05

اشتغالزایی توسط نیروگاه‌های خورشیدی

کیوان سهرابی-کارشناس انرژی‌های تجدیدپذیر
اشتغالزایی توسط نیروگاه‌های خورشیدی

در سالهای گذشته، طرحی از سوی وزارت نیرو و شرکت ساتبا مطرح شده است به این عنوان که در زمینهای کشاورزی که متاثر از خشکسالی، دیگر قابلیت کشت ندارند، مزارع خورشیدی احداث شود. یکی از اصلیترین اهداف این طرح این بوده که با بردن این زمینها به زیرمجموعه سیستمهای خورشیدی، کشاورزان به حداقلی از درآمد و معیشت پایدار برسند. این طرح، هم از سوی کشاورز و مالک زمین و هم از سوی سرمایهگذاران خارج از روستا، امکان توسعه دارد. در صورت اجرایی شدن این طرح، بخشی از خسارتهای خشکسالی جبران میشود، صنایع کوچک در منطقه رشد میکنند و به توسعهای متوازنتر دست پیدا میکنیم، روند مهاجرت روستاییان به شهرها و حاشیهنشینی کاهش پیدا میکند و اگر بهصورت ملی اجرایی شود، میتواند باری از دوش دولت برای تامین انرژی بردارد. هزینه نیروگاههای خورشیدی، قدری بالا است و به همین خاطر، یکی از روشهای اجرایی کردن این طرح، به این صورت است که هر روستایی یک شرکت تعاون روستایی ایجاد کند. بهعنوان مثال، ۱۰ تا ۵۰ کشاورز سهامدار آن شوند. در این شرکت، هر کس بهمیزان سهام و زمینهایی که در اختیار گذاشته است، سود میبرد. نهادهایی مانند کمیته امداد، بهزیستی و حتی دولت میتوانند برای کمک به افزایش سرمایهگذاری پا پیش بگذارند و همچنین، شرایط اخذ وامهای کمبهره را برای آنها تسهیل کنند. در نهایت، اگر باز هم میزان سرمایهگذاری کافی نبود، میتوان از سرمایهگذاران برای ورود به این موضوع دعوت کرد تا به کشاورز هم فشار اقتصادی وارد نشود. بهعنوان نمونه، اگر قدرت مالی کشاورز، سرمایهگذاری در ۲۰ کیلووات است، سهم خود را از تولید میگیرد و مابقی زمین به سرمایهگذار واگذار میشود. با این وجود، پیشنهاد نخست این است که تا جای ممکن، سرمایهگذاری وارد نشود و هر کشاورزی بتواند با وام دولتی کمبهره، نیروگاه کوچکمقیاس خورشیدی را توسعه دهد. اگر شخصی از بیرون بر امر سرمایهگذاری مداخله نکند و سیستم تحت کنترل فرد روستایی باشد، منجر به توانافزایی جامعه محلی خواهد شد. در حال حاضر باتوجه به قیمتهای خرید تضمینی برق انرژیهای تجدیدپذیر، بازگشت سرمایه در این بخش شرایط خوبی ندارد، اما اگر نرخ خرید تضمینی نسبت به افزایش قیمتهایی که در این سالها وجود داشته، بالا برود، بازگشت سرمایه به ۴ تا ۴ سال و نیم میرسد. در این شرایط، هر روستایی که برای توسعه مزارع خورشیدی وام میگیرد، میتواند در ۴ سال وام خود را بهطورکامل پس بدهد و در این مدت هم مقداری درآمد داشته باشد. پس از ۴ سال نیز به یک درآمد مناسب و پایدار خواهد رسید. برخی میگویند اگر چنین طرحی اجرایی شود، کشاورزی از بین میرود، اما واقعیت این است که ایران امروز دیگر ظرفیت زیادی برای کشاورزی ندارد، چرا که کشور بهشدت درگیر خشکسالی و کمآبی است. در مناطقی مانند استان اصفهان، یزد و فارس کشاورزی شرایط خوبی ندارد، اما در مقابل، این مناطق ظرفیت بسیار زیادی برای توسعه نیروگاههای خورشیدی دارند. وقتی کشاورز میخواهد ۵۰ کیلووات نیروگاه خورشیدی احداث کند، حدود هزار مترمربع زمین نیاز دارد. در صورتی که بهطورمعمول هر کشاورزی بیش از ۱۰ هزار مترمربع زمین برای کشاورزی دارد. به همین خاطر، اگر شرایط کشاورزی و آب خوب شد، میتوان هزار مترمربع از زمینها را به تولید برق اختصاص داد و مابقی آن را زیر کشت برد تا یک درآمد پشتیبان ایجاد شود. از سویی، تقویت شبکه برق توسط همین ۵۰ کیلوواتها بهصورت جزیرهای انجام میشود و سود آن را دولت هم خواهد برد. بارها درباره این طرح با جهاد کشاورزی صحبت و مذاکره شده است. جهاد کشاورزی میگوید، بخشنامهای در این زمینه برای آنها نیامده و به همین دلیل نمیتوانیم بهراحتی به این کار مجوز بدهیم و تغییر کاربری نیز روند خود را دارد. در واقع، هنوز هماهنگی کاملی میان بخشهای گوناگون برای توسعه این طرح بهوجود نیامده و این مسئله مانعی در برابر توسعه نیروگاههای مقیاسکوچک خورشیدی در روستاها شده است. اگر هم افراد بخواهند فرآیند اداری اخذ مجوز را طی کنند، حدود یک سال و نیم تا ۲ سال زمان میبرد. به همین دلیل، ضرورت دارد وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه هماهنگی بیشتری داشته باشند و این موضوع را بهصورت بخشنامه به ادارههای زیرمجموعه خود ابلاغ کنند. با این حال، سازمانهای ساتبا و منابعطبیعی بهواسطه تفاهمنامهای از تسهیل این شرایط خبر دادهاند.

 


نویسنده:
کپی لینک کوتاه خبر: https://smtnews.ir/d/48qk9l