در حالی که برابر گزارش‌ها بیش از ۵۰ درصد نیروی کار موردنیاز در کشورهای توسعه‌یافته توسط دفاتر و موسسات کاریابی جذب می‌شوند، در کشور ما این میزان حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد است؛ بر همین اساس وزارت کار درصدد برآمده تا از ظرفیت کاریابی‌ها که سهم بسزایی در تامین نیروی کار موردنیاز کشور و معرفی فرصت‌های شغلی مناسب برای جوانان و جویندگان کار دارند، به‌نحو شایسته استفاده کند. این سامانه که هم‌اکنون روی سایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار گرفته، ضمن معرفی کارجویان و کارفرمایان به یکدیگر، زمینه ایجاد یک میلیون و ۸۵۰ هزار شغل وعده داده شده در دولت سیزدهم را نیز محقق خواهد کرد.

نیاز ۵۰۰هزار نفری نیروی کار

فرآیند فعالیت سامانه به این شکل است که کارجویان وارد سامانه شده و اطلاعات مهارتی و تحصیلی خود را در آن ثبت و موسسات کاریابی که به سامانه دسترسی دارند، براساس اطلاعات متقاضیان زمینه معرفی فرصت‌های شغلی و اشتغال افراد را فراهم می‌کنند.

به‌گفته وزیر کار، در حال‌ حاضر کارفرمایان به حدود ۵۰۰ هزار نیروی کار نیاز دارند که در صورت تمایل می‌توانند برای تامین نیروهای موردنیاز خود در سامانه جامع کاریابی‌ ثبت‌نام کنند. وی می‌گوید: بسیاری از کارفرمایان مشکل خود را دسترسی نداشتن به کارجویان موردنیاز عنوان می‌کردند و همزمان کارجویان فراوانی بیکار بودند که با راه‌اندازی این سامانه چنین مشکلاتی برطرف می‌شود. حجت اله عبدالملکی معتقد است سامانه مذکور یک بازار هوشمند بین کارجو و کارفرما است و باعث اتصال آنها به یکدیگر می‌شود. آن‌طور که محمود کریمی بیرانوند، سرپرست معاونت اشتغال وزارت کار گفته حدود ۱۰۰۰ موسسه کاریابی داخلی در سراسر کشور داریم که وظیفه ذاتی آنها اتصال کارفرمای جویای نیروی کار به کارجویی است که دنبال شغل است.

کارفرمایان دیگر نگران تامین نیروی کار نباشند

سرپرست معاونت اشتغال وزارت کار از موسسات کاریابی به‌عنوان حلقه واسط بین کارفرما و کارجو نام برده و می‌گوید: هدف و فلسفه راه‌اندازی این سامانه لزوما ایجاد یک میلیون و ۸۵۰ هزار شغل نیست، بلکه یکی از ابزارهایی است که وزارت کار برای تحقق اهداف پیش‌بینی شده اشتغال تا پایان سال ۱۴۰۱ به کار خواهد گرفت. محمود کریمی بیرانوند از وجود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار فرد بیکار در کشور خبر داده و می‌گوید: یکی از مشکلات فضای کسب‌وکار این است که بعضا کارفرمایان نمی‌توانند نیروی کار متناسب با فرصت شغلی را که مدنظرشان است پیدا کنند؛ از آن طرف کارجویان نمی‌توانند به این فرصت‌های شغلی که نیازهای آنها را برطرف کند متصل شوند و بخشی از این موضوع به‌دلیل ضعف در نظام مهارت‌آموزی و مهارت‌سازی در کشور است. وی می‌گوید: با راه‌اندازی این سامانه، موسسات کاریابی فرصت‌های شغلی را بارگذاری می‌کنند و کارفرمایان فرصت‌های شغلی موردنیازشان را به ثبت می‌رسانند. کارجویان هم به مرور رزومه‌ها و توانمندی‌های خود را در سامانه بارگذاری می‌کنند. سامانه جامع کاریابی‌ ضمن معرفی فرصت‌های شغلی، یک بازار هوشمند بین کارجویان و کارفرمایان است و باعث اتصال آنها به یکدیگر می‌شود. به‌گفته سرپرست معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر کار این سامانه کمک می‌کند کاریابی‌ها بتوانند خدمات خود را در بستر وب و فضای مجازی به مردم ارائه بدهند. وزارت کار، سامانه جامع جست‌وجوی شغل را به سامانه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای نیز متصل می‌کند تا در طول این زنجیره با همدیگر فعالیت کنند.

از تاسیس کاریابی‌ها چه هدفی داشتیم؟

یک کارشناس حوزه کار با بیان اینکه ایجاد شغل وظیفه وزارت کار نیست، گفت: اگر نمی‌خواهیم به کاریابی‌ها نقش بدهیم باید مثل سابق افراد را برای پیدا کردن شغل به ادارات کار سوق بدهیم. به اعتقاد وی تقویت کاریابی‌ها به ایجاد شغل، تحرک بازار کار و کاهش بیکاری کمک می‌کند.

ناصر چمنی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به فلسفه تشکیل کاریابی‌ها در کشور اظهار کرد: راه‌اندازی و فعالیت کاریابی‌ها به موجب آیین‌نامه تشکیل موسسات مشاوره شغلی و کاریابی و با هدف ایجاد شغل و رفع نیاز جویندگان کار و تامین نیروی کار کارفرمایان صورت گرفت. وی افزود: روند کار به این شکل است که کارجویان برای کار باید به کاریابی‌ها مراجعه کنند و مبلغی برای ثبت‌نام بپردازند و پس از یافتن شغل بخشی از حقوق ماه اول خود را به کاریابی بدهند.

این کارشناس حوزه کار ادامه داد: قبلا کسی که دنبال کار بود به ادارات کار مراجعه و فرمی را پر می‌کرد. کارخانه‌هایی که نیاز به کارگر داشتند درخواست خود را به ادارات کار می‌دادند و به این طریق نیروی کار موردنیازشان را تامین می‌کردند. چمنی گفت: بعد از مدتی چون این کار به‌منزله ورود به موضوع اشتغال تلقی شد، آن را به‌دست کاریابی‌ها سپردند و در واقع تصدی‌های دولتی به بخش‌های غیردولتی و خصوصی واگذار شد.

وی با بیان اینکه ایجاد اشتغال وظیفه وزارت کار نیست، گفت: مسئولیت تنظیم سیاست‌های توسعه اشتغال برعهده وزارت کار است و اگر می‌خواهیم فرماندهی اشتغال کشور را با این هدف که شغل ایجاد کند به وزارت کار بسپاریم، باید آیین‌نامه کاریابی‌ها را حذف کنیم و دوباره افراد را برای پیدا کردن کار به ادارات کار سوق دهیم. این کارشناس حوزه کار در پایان تاکید کرد: تاسیس کاریابی‌ها در راستای این هدف بود که واسطه بین کارگران و کارفرمایان شوند و به تقاضای نیروی کار و کارفرما پاسخ دهند. تقویت کاریابی‌ها به ایجاد شغل، تحرک بازار کار و کاهش بیکاری کمک می‌کند و از طریق آنها می‌توان به آمار بیکاران و شاغلین در بازار کار دست یافت.

سخن پایانی

صرف‌نظر از سامانه جامع کاریابی‌ که پنجشنبه راه‌اندازی شده و آغاز به کار کرده، هم اکنون سامانه جست‌وجوی شغل نیز به نشانی

https: //shoghl.mcls.gov.ir روی سایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فعال است که از دو بخش جست‌وجوی نیروی کار و فرصت‌های شغلی تشکیل شده و کارجو، ‌کارفرما و کاریابی را به یکدیگر متصل می‌کند. این سامانه فرصتی است تا رضایتمندی استفاده‌کنندگان از خدمات کاریابی افزایش یابد و موجبات کاهش هزینه‌های جست‌وجوی شغلی و بهبود عملکرد دفاتر کاریابی را به همراه دارد. شفافیت و پویایی ایجاد شده در بازار کار توسط این سامانه، باعث سیاست‌گذاری بهتر و بهبود عملکرد بازیگران حوزه بازارکار خواهد شد. سامانه جست‌وجوی شغل، در واقع محلی است که کارفرمایان برای درخواست نیروی کار مورد نیاز خود به آن مراجعه و نسبت به ثبت اطلاعات خود اقدام می‌کنند؛ کسانی که کارجو هستند نیز اطلاعات خود را در آن ثبت و کار موردنظرشان را پیدا می‌کنند.

کاریابی‌ها به‌عنوان یکی از بازوان موثر وزارت کار نقش بسزایی در اشتغالزایی و تنظیم بازار کار دارند. کارشناسان با تاکید بر لزوم تخصصی شدن کاریابی‌ها معتقدند تقویت کاریابی‌ها در ایجاد شغل، تحرک بازار کار و کاهش بیکاری موثر است و به تدوین آمار مربوط به بیکاران و شاغلان در بازار کمک می‌کند.