منفعت‌های یک صلح تقویمی
نام‌گذاری‌ها و مشخص کردن روزها در تقویم ازسوی ارگان‌ها و سازمان‌های بین‌المللی و ملی با عنوانی خاص یکی از مباحثی است که می‌شود در پرونده‌ای جدا آن را بررسی و تحلیل کرد، اما گزارش تصویری این شمارهصمت با عنوان «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه» نگاهی گذرا است به رخدادهای علمی، گاه خوشبینانه و گاه با نگرشی سرسختانه و البته واقعی‌تر.
سوالی که بعد از شناسایی چنین روزهایی در تقویم از خودمان می‌پرسیم بیشتر دارای این محتوا است که چقدر این سازمان‌ها در رسیدن به اهداف‌شان از این نام‌گذاری‌ها موفق هستند؟ چقدر این نام‌گذاری‌ها از کانسپت شعارگونه‌شان جدا و در اجرا به واقعیت نزدیک می‌شوند؟ در بیان مثالی می‌توان گفت به‌نظر می‌رسد سازمان بین‌المللی یونسکو که با هدف از پیش تعیین شده صلح جهانی اقدام به چنین نام‌گذاری‌هایی می‌کند و اساس را بر صلح قرار می‌دهد، پیش از آنکه در لباس یک سازکار بین‌المللی باعث ارتقای صلح جهانی شود، تبدیل به پدرخوانده‌ای محافظه‌کار شده که فقط با نام‌گذاری‌های تقویمی سرزمین‌ها را دعوت به آرامش و دوستی می‌کند و اینگونه رسالت خویش را به پایان می‌رساند. تنور چنین سازمان‌هایی همیشه به چند وعده و شعار جهانی گرم است و عده‌ای هم از بزرگان جوامع و سرزمین‌ها در این تنور نان خودشان را می‌پزند. از نظر نگارنده نام‌گذاری روزها با چنین عناوینی بیشتر شبیه یادآوری کردن این مسئله به سرزمین‌ها است که خونسردی‌شان را حفظ کنند و به‌جای پیشرفت‌های جنگ‌طلبانه و ضدبشریت به‌دنبال پیشرفت‌های صلح‌آمیز و در خدمت بشریت باشند. چنین مطالبه‌ای با واقعیت‌هایی که در جهان در حال رخ دادن است سازگار نیست. وقتی ستبر شدن هر روزه بازوهای جنگی و نظامی کشورها و تولید ناخالص داخلی و بهره‌مندی هر چه بیشتر از نیروی کار هدف نهایی کشورهاست، چنین نام‌گذاری‌هایی تنها ژست‌های بین‌المللی به‌نظر می‌رسند که دیگر باورپذیر نیستند. چند درصد جامعه هدف سازمان بین‌المللی یونسکو به نام‌گذاری چنین روزی در تقویم توجه و غیر از زمان‌های خاص مانند دوران انتخاباتی از آن یاد می‌کنند؟ چند درصد آنها باعث نجات چند نفر از مردمان سرزمین خود با به‌کار بستن علائم، هشدارها و نام‌گذاری‌های سازمان‌های بین‌المللی شده‌اند؟ ۱۹ آبان در تقویم جهانی با عنوان علم در خدمت صلح و توسعه نام‌گذاری شده است. آنها که نخستین بار در تاریخ ۱۰ اکتبر ۱۹۹۹ میلادی در نشست بوداپست مجارستان این روز را نام‌گذاری کردند، نخستین و مهم‌ترین اهداف‌شان ارزش‌گذاری مرتبه علم و توسعه و ارتقای جایگاه دانشمندان و فناوران در جوامع، بهبود کیفیت زندگی عمومی و کاهش تهدیدهای اقلیمی بود! اما علم چهره ژانوسی داشت؛ یک سرش به پیش رو و آینده و سر دیگر به پشت و گذشته می‌نگریست. نگاهی که اکنون ما به‌عنوان بخشی کوچک از جامعه و سرزمین‌مان به علم داریم اینگونه است؛ نگاهی که به پیش و پس از علم می‌اندیشد؛ نگاهی گاه صلح‌آمیز و انسان‌دوستانه و گاه تخریب‌گر و ضدبشری.
