رشد تولید متمرکز بر دانش، راهبرد جهانیسازی صنعتخودرو
شهرام شیرکوند پژوهشگر اقتصاد تولید
رشد تولیدات متمرکز بر دانش در صنایع، یک رویکرد حیاتی برای توسعه صنعت هر کشور است. این رویکرد موجب ارتقای فرآیندها، تکنولوژیها و دانش فنی در سراسر زنجیره تولید و سبب بهبود کیفیت، کارآیی، ایمنی و نوآوری در تولیدات میشود. از مهمترین جنبههای رشد تولید متمرکز بر دانش در صنعت خودرو میتوان به این موارد اشاره کرد:
۱- تحقیق و توسعه،
۲- همکاری با مراکز تحقیقاتی و دانشگاهها،
۳-پیشرفت در فرآیندها و تولید،
۴-آموزش و توسعه مهارتهای کارکنان،
۵- تولید پایدار در راستای محافظت از محیطزیست و استفاده بهینه از منابع،
۶- توجه به ارتقای ایمنی و
۷-توسعه خودروهای الکتریکی و خودران.
تولید متمرکز بر دانش، توأم با کارآفرینی و اشتغالزایی، رمز شکوفایی صنعت داخلی و توسعه صنعتی است. تقویت تولید دانشبنیان با هدف افزایش بهرهوری و توسعه اشتغال پایدار بسیار حائزاهمیت است، زیرا توسعه تولید متمرکز بر دانش در کشور علاوه بر ایجاد اشتغال و آسایش، سبب تولید محصولات جدید و باکیفیت میشود. در بسیاری از کشورهای توسعهیافته، صنایع خودروسازی، یکی از اجزای مهم اقتصاد ملی بهشمار میرود و از عوامل اصلی توسعه اقتصادی و از اساسیترین شاخصهای توسعه اجتماعی کشورها است. صنعت خودروسازی ایران بهعنوان رکن دوم اقتصاد ملی و یکی از بخشهای مهم صنعتی، در حرکت بهسمت توسعه اقتصادی، از جمله بخشهای زیربنایی اقتصادی کشور است که بهصورت مستقیم فرآیند توسعه تولید مبتنی بر دانش را تحتتاثیر قرار میدهد و از عوامل مهم توسعه کسبوکار و اقتصاد بهشمار میرود. توجه به تولید دانشبنیان و طراحی و تولید محصولات جدید در شرکتهای خودروساز داخلی (سواری و تجاری) نقش مهمی در خودکفایی و ارتقای کیفی تولید ملی کشور دارد.توسعه تولید خودرو و صنایع مرتبط با صنعت خودروسازی در کشور، علاوه بر ایجاد اشتغال، توسعه کسبوکار، توسعه رفاه و آسایش جامعه، سبب تولید محصولات رقابتی باکیفیت، توسعه صادرات صنایع داخلی و افزایش سهم بازار جهانی میشود. ایران در صنعت خودروسازی از زیرساختهای مناسبی برخوردار است. در این راستا، بهرهگیری از فناوریهای نوین صنعت در خودروسازی و ارتقای کیفی قطعات از مهمترین پیششرطهای تولید دانشبنیان و تولید خودرو باکیفیت است و بهاعتقاد کارشناسان حوزه بازار، کیفیت محصول در کنار نرخ مناسب، ضامن توسعه فروش و افزایش سهم بازارهای منطقهای و جهانی است.
البته بهبود نقش صنعت خودرو کشور در توسعه صنعتی و اقتصادی در گرو اجرایی کردن ۵ راهبرد ایجاد و توسعه پایگاههای تولید خودرو با علامت تجاری داخلی، تاکید بر صادرات خودرو، ایجاد و توسعه پایگاه تولید قطعات با علامت تجاری داخلی با تاکید بر مزیتهای داخلی، جذب سرمایههای داخلی و خارجی برای توسعه صادرات و راهاندازی مراکز طراحی، آزمون و خدمات مهندسی خودرو در منطقه است. کارشناسان حوزههای اقتصادی و صنعتی معتقدند بخش مهمی از موفقیتهای راهبردی در زمینه توسعه اقتصادی و کسبوکار، بهواسطه توسعه فعالیتهای پژوهشی در خودروسازی و سرمایهگذاری در این بخش است. جهش در تولید توأم با رونق فروش، علاوه بر ایجاد اشتغال و آسایش آحاد جامعه، سبب تولید محصولات باکیفیتتر و مناسبتر میشود. از سوی دیگر، اگر کشوری دارای سازمانها و صنایع تولیدی قدرتمندی باشد که توان حضوری موفق در بازارهای بینالمللی را داشته باشند، قدرت اقتصادی آن کشور نیز افزایش خواهد یافت. تحقق توسعه تولید دانشبنیان تنها با تولید نوآورانه و باکیفیت ممکن است. با این روش، شرکتهای تولیدی از بازگشت سرمایه، سود فروش، سهم بازار، کاهش هزینهها و نرخ سهام از رشد قابلتوجهی برخوردار خواهند شد. اقتصاد دانشبنیان استفاده از دانش برای ایجاد کالاها و خدمات و یکی از الزامات اساسی در تحقق تولید دانشبنیان و تقویت برند کالاهای باکیفیت داخلی است و از آنجا که اقتصاد دانشبنیان برپایه تولید، توزیع و کاربرد دانش و اطلاعات تشکیل شده، اصلاح فضای کسبوکار برای تحقق اقتصاد دانشبنیان اهمیت زیادی دارد.
بهطورکلی، رشد تولید متمرکز بر دانش در صنعت خودرو نقش مهمی در بهبود کیفیت و ارتقای تکنولوژی این صنعت دارد و میتواند به توسعه پایدار و نوآوری در این حوزه کمک کند و موجب افزایش اقبال محصولات ایرانی در بازارهای جهانی شود. بنابراین، توسعه تولید نوآورانه و تقویت برند خودروهای داخلی، توجه به کیفیت و قیمتگذاری مناسب باید بیش از پیش موردتوجه قرار گیرد.