وجیه‌الله جعفری در نشست با راهبران شرکت‌های تابعه ایمیدرو ضمن بیان این مطلب اظهار کرد: روش واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه ایمیدرو به «راهبر» طبق ماده ۳۵ قانون معادن بوده و در قالب سرمایه‌گذاری بلندمدت تعریف شده است.

رئیس هیات عامل ایمیدرو در تشریح روش «راهبر» در واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه ایمیدرو گفت: روش اجرای طرح راهبر به این صورت است که شرکت به‌جای فروش ازسوی سازمان خصوصی‌سازی، از طریق مزایده، در اختیار سرمایه‌گذاران قرار گیرد و شرکت برنده، مبالغی به دولت پرداخت کند. در روش قراردادی راهبری، تلاش شده هم قانون، هم فرآیند قانونی در واگذاری و هم توسعه آن لحاظ شود.

به گزارش روابط عمومی ایمیدرو، رئیس هیات عامل ایمیدرو با بیان اینکه روش راهبر در واگذاری شرکت‌ها در ابتدا با اشکالاتی همراه بود، گفت: این روش به مرور تکمیل شد. البته برخی نواقص از جمله در صدور مجوز وجود دارد که در قالب پیشنهادهایی به وزارت صنعت، معدن و تجارت ارائه شده تا در دستورالعمل سرمایه‌گذاری لحاظ شود و به‌عنوان یکی از روش‌های شناخته شده در واگذاری‌های وزارتخانه مورداستفاده قرار گیرد.

وی ادامه داد: این نوع قرارداد بین دولت و سرمایه‌گذار منعقد می‌شود و هدف این است که سرمایه‌گذار در طول دوره قرارداد، دغدغه و مانعی برای توسعه نداشته باشد. در این روش، سرمایه‌گذاران ورودیافته، توانمند هستند و بسیار کم پیش آمده که اقدام به خلع ید سرمایه‌گذار یا لغو قرارداد کنیم.

جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی

جعفری با بیان اینکه ایمیدرو هر اقدام بسترساز موردنیاز برای هدایت بخش خصوصی به‌سمت سرمایه‌گذاری در بخش معدن و صنایع معدنی را انجام می‌دهد تا به نتیجه مطلوب برسد، تصریح کرد: این سازمان در سال‌های گذشته ۸ میلیارد دلار سرمایه‌ از بخش خصوصی جذب کرده که این رقم در حال افزایش است. وی افزود: از ۸میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جذب‌شده از بخش خصوصی، تاکنون طرح‌هایی به ارزش ۳ میلیارد دلار راه‌اندازی شده یا در حال اجرا است.

رئیس هیات عامل ایمیدرو با اشاره به اینکه شرکت‌های واگذارشده به روش راهبر هم برای سرمایه‌گذاران سود داشته‌ و هم به دولت سود رسانده‌اند، اذعان کرد: یکی از شرکت‌های واگذارشده به روش راهبر، سرب نخلک بود که پیش از آن، در حال واگذاری به سازمان میراث فرهنگی برای ایجاد موزه بود، اما اکنون با بهترین عملکرد توسعه‌ای و ایجاد اشتغال قابل‌توجه، به کار خود ادامه می‌دهد.

وی ادامه داد: پیگیر هستیم در دستورالعمل سرمایه‌گذاری قرارداد استخراج و فروش به‌منزله پروانه بهره‌برداری تلقی شود. همچنین، چنانچه برای اصلاح قراردادها نیاز به مجوز از نهادهای بالادستی باشد، اقدام می‌کنیم.

اقداماتی برای توسعه اکتشاف

جعفری با اشاره به اینکه در طرح توسعه اکتشاف، پس از شناسایی و پی‌جویی آنومالی‌های متعدد، این واقعیت مشخص شد که امکان افزایش حفاری سالانه از حدود ۲۰۰ هزار متر فعلی به ۵۰۰ هزار متر وجود دارد، گفت: باوجود چنین فرصتی، با کمبود ماشین‌آلات مواجه بودیم؛ از این رو کنسرسیوم پایا را با حضور شرکت‌های بزرگ معدنی تشکیل دادیم. وی ادامه داد: حفار تخصصی متناسب با افزایش ظرفیت اکتشاف در کشور وجود نداشت؛ از همین رو، اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی (نظری و عملی) تربیت حفار کردیم.

مرتضی عزیزی، راهبر شرکت پتاس خور و بیابانک با بیان اینکه توسعه بخش معدن و صنایع معدنی کشور نیازمند همه بخش‌های معدنی و صنایع معدنی است، تصریح کرد: با تشکیل انجمنی با حضور بهره‌برداران معادن ایران، می‌توانیم به‌سوی هم‌افزایی بیشتر، استفاده از توان تخصصی یکدیگر، ارتقای زنجیره تولید و وحدت رویه در تعامل با سازمان‌های حاکمیتی پیش برویم.

وی ادامه داد: روش راهبر در واگذاری شرکت‌های دولتی، طرح مطلوبی بود که باید از دست‌اندرکاران آن تشکر کرد، زیرا این روش، موجب افزایش ظرفیت و تولید زنجیره و صیانت از اموال دولتی می‌شود و نظیر آن در واگذاری‌های اصل ۴۴ قانون اساسی اتفاق نیفتاده است.

افزایش تولید، اشتغال و توسعه

علیرضا صدر، راهبر مجتمع سرب نخلک با بیان اینکه قبل از واگذاری این شرکت در قالب طرح راهبر در سال ۹۵ برداشت خاک معدن سالانه ۲۰ هزار تن بود و اکنون به ۴۰ هزار تن رسیده، گفت: این رقم در سال آینده به یک میلیون تن می‌رسد. تولید کنسانتره نیز از ۲ هزار تن قبل از واگذاری، امسال به ۱۴ هزار تن و سال آینده به ۲۰ هزار تن می‌رسد.

اسماعیل پناهی، مدیر موسسه امین، با اشاره به اینکه مجموع تولید سالانه مجتمع انگوران از تعهد ۱۰۰ هزار تن به ۱۳۰ هزار تن رسیده، گفت: تولید فسفات اسفوردی از ۴۵ هزار تن تعهد به ۶۰ هزار تن افزایش یافت. وی ادامه داد: واحد تی‌اس‌پی در مرحله تست گرم قرار دارد.

رنجبر، راهبر شرکت سنگ‌آهک پیربکران با بیان اینکه از سال ۹۹ عهده‌دار بهره‌برداری از این شرکت هستیم، گفت: قبل از ورود ما، تعداد نیروی انسانی ۳۴ نفر بود که اکنون به ۸۹ نفر رسیده است. در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل از آن، تولید ۳۴ درصد (از ۵۷۴ هزار تن به ۷۷۰ هزار تن) افزایش یافت.

غلامرضا نخعی، راهبر شرکت فروکروم جغتای با بیان اینکه مهندس جعفری، خالق و مبدع روش واگذاری راهبری است، گفت: نتایج و مزایای این روش واگذاری برای جامعه چندان تبیین نشده و نیازمند مطرح کردن است.

وی ادامه داد: متوسط تولید ۱۰ سال این شرکت قبل از واگذاری حدود ۵ هزار تن بود که سال گذشته به ۲۶ هزار تن رسید. ۶۰ درصد این میزان تولید، صادر شد و حدود ۲۰ میلیون دلار برای کشور ارزآوری داشت. تعداد نیروی انسانی این شرکت نیز از ۱۳۰ نفر در سال ۹۶ به ۴۳۰ نفر رسیده است.

افزایش 2 برابری ذخیره معدنی

ابراهیم جمیلی، فعال معدنی با بیان اینکه یکی از روش‌های کاهش تصدی‌گری دولت در اقتصاد، روش واگذاری راهبر است، گفت: پس از شروع فعالیت ما در معدن زغال‌سنگ حرارتی کوچکعلی شمالی، با انجام اکتشافات تکمیلی ذخیره آن تا ۲ برابر افزایش یافته و ذخیره مطلوبی حاصل شده است. برای احداث کارخانه، با شرکت‌های خارجی همکاری نزدیکی داشتیم؛ به‌طوری که جزو کارخانه‌های نمونه در کشور خواهد شد.

وی افزود: پیشنهاد تشکیل انجمن در بخش معدن و صنایع معدنی می‌تواند همکاری بین بخش‌ها را بیشتر و منافع جمع را حفظ کند. همچنین رقابت منفی بین شرکت‌ها را کاهش دهد و به تبیین اقدامات سرمایه‌گذاران در مجلس و مراکز تصمیم‌سازی دولت کمک کند.

چالش‌های پیش رو

ایمان عتیقی، مدیرعامل شرکت گل‌گهر در این جلسه با اشاره به چالش‌های پیش روی شرکت‌های بخش معدن و صنایع معدنی، گفت: مشکلات گمرکی و ترخیص کالا، صدور بخشنامه‌های کوتاه‌مدت صادراتی و... از جمله چالش‌های بخش معدن است. وی افزود: باید بومی‌سازی قطعات و ماشین‌آلات را تقویت و امکان واردات در بخش‌هایی که نمی‌توان بومی‌سازی کرد را فراهم کنیم.

سخن پایانی

در این جلسه، راهبران شرکت‌ها پیشنهاداتی همچون صدور جواز تاسیس به‌نام شرکت‌های راهبر، امکان استفاده از باطله‌های معدنی به‌عنوان مشوقی برای سرمایه‌گذار، تلقی مجوز استخراج و فروش به‌منزله پروانه بهره‌برداری، بهره‌گیری از معافیت‌های مالیاتی متناسب با مناطق، امکان پرداخت حق‌السهم پس از فروش و ایجاد یک پایه منطقی برای دریافت حقوق دولتی را مطرح کردند که امیدواریم به توسعه بخش معدن بینجامد.