اما باوجود داشتن منابع غنی از انواع ذخایر معدنی که جزو منابع طبیعی تجدید ناپذیر هستند، آن‌گونه که شایسته است نتوانسته به جایگاه واقعی خود در بخش معدن دست یابد. اقتصاد ایران در شرایط فعلی به دلیل وجود انواع تحریم‌ها، تهدیدها و محدودیت‌ها تضعیف‌شده و در تنگنای توسعه قرارگرفته است و باید با تغییر استراتژی اقتصادی مبتنی بر کاهش وابستگی به نفت و توجه سیستمی به معادن و صنایع معدنی به‌عنوان راهبرد اساسی این استراتژی و تلاش در راستای توسعه همه‌جانبه آن از این تنگناها عبور کرد. بنابراین برای توسعه فعالیت‌های معدنی در بلندمدت، باید با در نظر گرفتن شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور، برنامه جامع توسعه معادن و صنایع معدنی با اولویت توسعه فعالیت‌های تدوین و به مرحله اجرا گذاشته شود. در گزارش امروز صمت نگاهی داریم به تحولات جدیدی که در راستای توسعه و فعال‌سازی بخش معدن اتفاق افتاده است.

همکاری قوای سه‌گانه

رضا بسطامی، رئیس سازمان نظام‌مهندسی معدن ایران، اظهار کرد: قوای سه‌گانه همکاری قابل‌توجهی برای رشد و توسعه معدن دارند، همکاری بین این سازمان با وزارت صنعت معدن و تجارت نیز مطلوب است، اما اعتقاد داریم که تشکیل وزارت مستقل برای معادن و صنایع معدنی می‌تواند اثربخشی بهتری داشته باشد. به گزارش ایرنا، وی بیان کرد: سازمان نظام‌مهندسی معدن ایران برنامه ویژه‌ای برای مهار تورم و رشد تولید دارد و از سال گذشته بر موضوع توسعه و بهره‌برداری بیش‌ازپیش، مستمر و مداوم حوزه معدن به‌طور ویژه متمرکز شده‌ است.
رئیس سازمان نظام‌مهندسی معدن ایران با اشاره به برخی اصلاحات در تمدید پروانه‌های بهره‌برداری از معادن گفت: مطابق با ماده ۲۴ قانون معادن، در هر نوبت که پروانه بهره‌برداری معدن تمدید می‌شود، طبق قانون استعلام باید یک‌بار انجام شود، چراکه موارد تکرار استعلام‌گیری در حوزه معدن موجب بروز مشکلاتی برای معدنکاران در زمان تمدید پروانه شده است. وی اضافه کرد: تمامی برنامه‌های سازمان نظام‌مهندسی معدن ایران در سامانه صنم بارگذاری می‌شود و همه‌ فرآیندهای آن شفاف است که در این راستا تا پایان سال ۱۴۰۲ تمامی موارد مرتبط با سازمان نظام‌مهندسی معدن ایران در مقابل دید مخاطبان قرار خواهد گرفت.
تکریم اهالی معدن
بسطامی اظهار کرد: موضوع ارائه خدمات رفاهی به مهندسان معدن، معدنکاران و فعالان حوزه معدن در دستور کار سازمان نظام‌مهندسی معدن ایران قرارگرفته و در همین خصوص سامانه‌ای فعال‌شده است تا با نهایت تکریم و احترام از آنان و خانواده‌شان میزبانی شود.
وی با اشاره به ساختمان جدید سازمان نظام‌مهندسی معدن خراسان رضوی گفت: این مکان خانه معدنکاران استان است، خراسان رضوی جزو برترین استان‌ها در حوزه معدن به شمار می‌رود.

رشد معدن در خراسان رضوی

مدیرکل دفتر بهره‌برداری از معادن وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در این مراسم گفت: برنامه‌های خوبی در حوزه زیرساخت‌های معدن در سطح وزارتخانه و استان‌های مختلف ازجمله خراسان‌رضوی طراحی و اجرا شده که امید است افتتاح ساختمان جدید بستر خوبی برای توسعه حوزه معدن باشد.

مهدی حمیدی اظهار کرد: خراسان رضوی جزو ۵ استان برتر کشور در حوزه معدن بوده و با توجه به ظرفیت بسیار بالای این استان در حوزه‌‌های گردشگری و زیارت، باید نگاه ویژه‌ای به آن شود، همچنین خراسان رضوی در حوزه استخراج‌های معدنی در سطح کشور پیشگام است. وی بیان کرد: حضور ۴۲ هزار عضو در سازمان نظام‌مهندسی معدن ایران یک امتیاز ویژه به شمار می‌رود و ما از ظرفیت تمامی معدنکاران و فعالان حوزه معدن در سراسر کشور به‌خوبی استفاده خواهیم کرد.

حمیدی با اشاره به تفویض برخی اختیارات به سازمان نظام‌مهندسی معدن گفت: بسیاری از برنامه‌ها ازجمله برگزاری آزمون‌ها، نقشه‌برداری پهبادی و اعطای تسهیلات به سازمان نظام‌مهندسی معدن استان‌ها واگذارشده است، زیرا انجام کارهای تخصصی توسط متخصصان آن حوزه با اثربخشی‌ به‌مراتب بهتری همراه است.

این مسئول در وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: باور داریم که باید در بحث ذخایر معدنی بهترین نوع مدیریت را با کمترین میزان استخراج و بیشترین میزان بهره‌وری داشته باشیم.

مزایده ۸۰۰ محدوده

مدیرکل بهره‌برداری وزارت صمت گفت: ۸۰۰ محدوده معدنی تا پایان سال ۱۴۰۲ به مزایده گذاشته می‌شود، این اقدام سال گذشته در ۲۲ استان انجام شد.

مهدی حمیدی‌ اظهارکرد: در خراسان‌رضوی ۱۱ معدن خصوصی و یک معدن دولتی فعال داریم و به تمامی معادن تعطیل شده هم اعلام کرده‌ایم که مجدد فعالیت خود را از سربگیرند و مطمئن باشند که از حمایت دولت برخوردار خواهند بود.

وی اضافه کرد: در ابتدای فعالیت دولت سیزدهم صدور مجوزهای معدنی در دستور کار قرار گرفت و همین موضوع در واقعی شدن درآمدها و تبدیل آن از دلاری به ریالی موثر بوده است.

مدیرکل بهره‌برداری وزارت صمت با ذکر این نکته که در سال ۱۴۰۱ نزدیک ۲ هزار دستگاه مجوز واردات داشتیم، تاکید کرد: همچنین در ۵ ماهه نخست امسال هم عدد خوبی به ثبت رسیده، ضمن اینکه حمایت از تولیدکننده داخلی و صادرات محصول ایرانی در حوزه معدن را هم داشته‌ایم.

حمیدی با تاکید بر اینکه ما ۲ دسته معادن داریم که گروهی از آن در ید وزارت صمت و گروهی دیگر در ید بهره‌بردار است، گفت: قانون‌گذار اجازه داده که مواردی که در ید بهره‌بردار باشد با انجام مزایده افزایش یابد و در همین بسته‌های پیشنهادی سرمایه‌گذاری داشتیم.

مدیرکل بهره‌برداری وزارت صمت خاطرنشان کرد: ۸۰۰ محدوده معدنی تا پایان سال ۱۴۰۲ به مزایده گذاشته می‌شود، این اقدام در سال گذشته در ۲۲ استان انجام شد و در امسال هم برای استان‌های دیگر از جمله خراسان رضوی برنامه ویژه‌ای داریم.

وی افزود: معتقدیم که طرح‌های بهره‌برداری حوزه معدن باید واقعی شود و امکانات متناسب با نیاز معدن‌کار تخصیص یابد.

این مسئول در وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: معتقدیم که طرح‌های بهره‌برداری حوزه معدن باید واقعی شود و امکانات متناسب با نیاز معدنکاری تخصیص یابد.

سخن پایانی

فعالیت معادن در نقاط مختلف کشور تضمین‌کننده رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال و رشد و توسعه کشور است به‌ویژه در چند سال اخیر، باوجود تحریم‌های فلج‌کننده‌ای که به کشور تحمیل شد و شرایط نامناسب اقتصادی، بخش معدن و صنایع معدنی توانست سهم قابل‌توجهی از نیاز‌ها و نقدینگی کشور را تامین کند. بنابراین هرچند این بخش در مقایسه با بخش‌های دیگر کشور پیشرفت قابل‌توجهی داشته است، اما کمبود در تامین انرژی و زیرساخت‌های مهم کشور و توسعه‌نایافتگی مناسب آنها، بزرگ‌ترین مانع پیشرفت این صنعت بوده است و در صورت تداوم کمبود و ضعف زیرساخت نرخ تمام‌شده مواد معدنی افزایش پیدا می‌کند و درنتیجه تولید کاهش خواهد یافت. بنابراین چاره‌ای جز این نیست که با همکاری همه دستگاه‌ها، تسهیل قوانین و مقررات، ایجاد مشوق‌، گسترش ثبات و امنیت سرمایه‌گذاری، توسعه زیرساخت‌ها و... بستر رونق معدن و معدنکاری را در کشور مهیا کرد.