ماراتن ۸ آذر آغاز شد
مذاکرات درباره ازسرگیری اجرای برجام و لغو تحریمها در وین آغاز میشود. تاکنون ۶ دور مذاکره در وین میان ایران و گروه ۱+۴ انجام شده و طرفها قرار است دوشنبه، ۲۹ نوامبر/ ۸ آذر پس از ۵ ماه وقفه در وین گرد هم آیند. شنیدهها از برخی منابع آگاه حاکی از آن است که مذاکرات برجام این بار در هتل کوبورگ وین برگزار میشود.
مذاکرات قبلی برجام در گراند هتل وین برگزار شده بود. اتحادیه اروپا پیشتر در بیانیهای از برگزاری کمیسیون مشترک برجام در تاریخ ۲۹ نوامبر در وین خبر داده و نوشته بود این نشست به ریاست انریکه مورا، معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و نمایندگان کشورهای ایران، چین، فرانسه، آلمان، روسیه و انگلیس در وین برگزار میشود. شرکتکنندگان درباره دورنمای بازگشت احتمالی امریکا به برجام و اطمینان از اجرای کامل و موثر این توافق ازسوی همه طرفها بحث و گفتوگو خواهند کرد.
هفته پیش رافائل گروسی به تهران آمد و بعد از دیدار با اسلامی و گفتوگویی که با شبکه پرستیوی داشت، فضای مذاکره با مقامات کشورمان در تهران را مثبت ارزیابی کرد و البته به این نکته نیز اشاره داشت که در عین حال آژانس نتوانسته برخی نگرانیهای ایران را رفع کند؛ هرچند مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بعد از بازگشت از تهران در گفتوگو با رسانههای خارجی سفر خود به تهران را بینتیجه عنوان کرد.
البته برخی کارشناسان این برخورد گروسی را باتوجه به تجارب و رفتارهای پیشین وی دور از انتظار نمیدانند؛ از همین رو هم محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان و هم وزیر امور خارجه در تهران بر لزوم پرهیز از رویکردهای سیاسی تحت برخی فشارهای سیاسی تاکید کرده و خواستار اتخاذ رویکرد صرفا فنی و بیطرفانه ازسوی گروسی بودند.
تروئیکای اروپایی بیانیه داد
بهدنبال اظهارات گروسی، فرانسه، آلمان و انگلیس بهعنوان ۳ کشور طرف توافق هستهای با ایران شامگاه چهارشنبه بیانیه مشترکی درباره ایران منتشر کردند.
بیانیهای که بعد از گزارش گروسی به شورای حکام منتشر شد و بهخوبی حاکم بودن فضای سیاسی را بر آژانس نشان میدهد. ۳ کشور در بیانیه خود، ضمن تشکر از رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بابت جدیدترین گزارش درباره ایران اعلام کردند غنیسازی ۲۰ و ۶۰ درصدی اورانیوم توسط ایران توجیه غیرنظامی ندارد و برای یک کشور غیردارنده سلاحهای هستهای امری بیسابقه محسوب میشود. تروئیکای اروپایی همچنین در این بیانیه اعلام کردند اقدامات مربوط به تحقیق و توسعه ایران و استفاده گسترده از سانتریفیوژهای پیشرفته باعث بهبود دائمی توانمندیهای غنیسازیاش شده است. ۳ کشور اروپایی در بیانیه خود مدعی شدند تداوم اقدامات تنشآفرین ایران، ارزش برجام بهعنوان یک توافق منع اشاعه را بهصورت بازگشتناپذیر کاهش میدهد. در این بیانیه همچنین ادعا شده ۹ ماه است ایران تمامی اقدامات شفافسازی و راستیآزمایی موردتوافق ذیل برجام و پروتکل الحاقی را به حالت تعلیق درآورده است.
مقدمات برای رسیدن به یک توافق خوب و سریع فراهم است
وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به آغاز دور جدید مذاکرات وین طی روزهای آتی گفت: امیدواریم در مسیر گفتوگوهای وین بتوانیم گامهای اساسی و موفقیتآمیز رو به جلویی داشته باشیم. به گزارش ایسنا، حسین امیرعبداللهیان با بیان اینکه در طول ۱۰۰ روز گذشته بحث برجام، مذاکرات وین و تعامل و همکاری در راستای حقوق و منافع ملت ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهصورت جدی موردتوجه دستگاه دیپلماسی کشور قرار گرفته، گفت: از هفته جاری گفتوگوهای وین را کلید خواهیم زد. در همین چارچوب در هفتههای گذشته معاون من آقای باقری سفرهایی به پایتخت برخی کشورهای اروپایی، مسکو و همچنین کشورهای منطقه و همسایه داشته، ارتباط وبیناری با پکن برقرار کرده و در این راستا اقدامات و رایزنیهایی را به عمل آورده است. من نیز با وزرای خارجه کشورهای عضو برجام گفتوگوهای مفصلی داشتهام. ما همه مقدمات را برای رسیدن به یک توافق خوب و سریع فراهم کردهایم. البته در صورتی که طرفهای مقابل نیز به تعهدات کاملشان برگردند. ما بهصراحت مواضع و مطالباتمان را در گفتوگوهایی که داشتهایم اعلام کردهایم.
وی تاکید کرد: نظر صریح جمهوری اسلامی ایران این است که باید در میز مذاکره حقوق و منافع ملت ایران تامین و تحریمها لغو شود. ما امیدواریم در مسیر گفتوگوهای وین بتوانیم گامهای اساسی و موفقیتآمیز رو به جلویی داشته باشیم. وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه صحبتهای خود در این زمینه گفت: قطعا دست جمهوری اسلامی ایران بسته نخواهد بود. گزینههای مختلفی در مقابل ما قرار دارد و ما از گزینه گفتوگو و مذاکره در وین کار را شروع میکنیم. ما در مذاکره و رسیدن به توافق جدی هستیم و امیدواریم طرفهای مقابل نیز در عمل این جدیت را داشته باشند.
امیرعبداللهیان گفت: ما بهصراحت به طرفهای مقابل گفتهایم که ما یک دولت عملگرا و نتیجهمحور هستیم و امیدواریم در میز مذاکرات وین چنین اتفاقی بیفتد.
کسانی که از برجام خارج شدند، حق اظهارنظر ندارند
رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه مراسم نخستین سالگرد شهادت شهید محسن فخریزاده در جمع خبرنگاران افزود: تاسیسات کرج مرتبط با موضوع برجام است و آنهایی که در برجام بیتعهدی کرده و از آن خارج شدهاند حق اظهارنظر درباره آن را ندارند و نمیتوانند مدعی باشند؛ بنابراین چنین چیزی از نظر جمهوری اسلامی هرگز پذیرفتنی نیست.
به گزارش مهر، محمد اسلامی تصریح کرد: مذاکرات وین نیز درباره مسائل هستهای نیست، بلکه درباره برجام است که مستلزم عمل کردن طرف مقابل به تعهدات خود میشود.
رئیس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: دوره اینکه بخواهیم یکطرفه به برجام متعهد باشیم گذشته است. این بار آنها باید در عمل نشان دهند که متعهد به توافقات هستند و پس از راستیآزمایی تعهدات آنها، ما هم به آنچه که متعهدیم عمل میکنیم.
وی همچنین درباره تناقض سخنان رافائل گروسی بعد از سفر به ایران گفت: مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به فعالیت هستهای ایران طبق روال قانونی اذعان کرد، اما بهنظر میرسد در فضای رسانهای غرب غوغاسالاری صورت میگیرد؛ مبنی بر اینکه مذاکره وی در تهران شکست خورده، این در حالی است که آقای گروسی در فضای مجازی هم نوشت که این مذاکرات سازنده، اما ناتمام بود.
رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: مذاکرات ما با آژانس شفاف و براساس پادمان و «انپیتی» صورت میگیرد و این مذاکرات ادامه خواهد یافت.
بهعلاوه اینکه ایران درباره فعالیتهای هستهای خود بسیار جدی است، چراکه آن را در مصارفی همچون برق، صنعت، کشاورزی و پزشکی همچون رادیوداروها ضروری میداند.
فرانسه خواستار بازگشت امریکا به تعهدات برجامی شد
در همین حال سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه با اشاره به بیانیه تروئیکای اروپایی پس از نشست شورای حکام آژانس خواستار بازگشت امریکا به تعهدات برجامی شد.
به گزارش ایرنا به نقل از تارنمای رسمی وزارت امور خارجه فرانسه، این سخنگو همچنین بدون اشاره به بیعملی و انفعال اروپا در برجام، خواستار پایبندی ایران به تعهدات خود ذیل توافق مذکور شد.
این دیپلمات فرانسوی بیان کرد: در زمینه برجام، هدف ما روشن است و این هدف در بین شرکای اروپایی و دیگر مشارکتکنندگان در برجام از جمله ایالات متحده به اشتراک گذاشته شده است. وی افزود: این هدف شامل بازگشت ایالات متحده به تعهدات برجامی و پایبندی کامل جمهوری اسلامی ایران به تعهدات ذیل این توافق است.
اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه در حالی است که جمهوری اسلامی ایران بهعنوان کشوری مسئولیتپذیر بارها اعلام کرده که در صورت لغو تمام تحریمهای امریکا بهنحوی که قابل راستیآزمایی باشد، به اجرای تعهداتش در برجام بازمیگردد.
تنها راه برداشتن تحریمها، احیای برجام است
در راستای مسائل یادشده حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان و جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا طی گفتوگویی تلفنی درباره مذاکرات وین با یکدیگر بحث و تبادلنظر کردند.وزیر امور خارجه کشورمان در این گفتوگو با تاکید بر اینکه اگر طرفهای مقابل آماده بازگشت به تعهدات کامل خود و رفع تحریمها باشند، دستیابی به یک توافق خوب و حتی فوری امکانپذیر است، تصریح کرد: باوجود عهدشکنی امریکا و ۳ کشور اروپایی در برجام، ما با حُسننیت و جدیت در مذاکرات وین حضور مییابیم و خواهان توافق خوب و قابل راستیآزمایی هستیم.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در این گفتوگوی تلفنی با اشاره به تماسهای خود با تمامی طرفها به عنوان مسئول هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام گفت: در مذاکرات وین بحثهای فشرده و مفصلی بهویژه در موضوعات معوق و رفع تحریمها انجام میگیرد و احتمال اینکه همه بتوانند به شکل اصلی برجام بازگردند، وجود دارد.
جوزپ بورل با اشاره به تعهدات امریکا گفت: تنها راه برداشتن تحریمها، احیای برجام است که از این طریق هم ایران به حقوق خود میرسد و هم جامعه بینالملل از ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران اطمینان پیدا میکنند. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پایان ابراز امیدواری کرد که همه طرفها با رویکرد مثبت و عملگرایانه و با اراده محکم برای گفتوگو درباره مسائل توافقنشده و رفع تحریمها وارد مذاکرات وین شوند.