به بهانه «تغییر»ات
فاطمه امیراحمدی-روزنامه‌نگار
دولت سیزدهم، ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ تشکیل شد. حدود ۲۰ ماه از عمر دولت می گذرد و در این مدت کوتاه، ۴ وزیر و ۲ مدیر ارشد حوزه اقتصاد تغییر کرده اند. حجت اله عبدالمالکی وزیر پیشین وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی، یوسف نوری وزیر آموزش وپرورش، سیدجواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی و همچنین دو تغییر مدیریتی در دو نهاد پولی کشور علی صالح آبادی از رئیس بانک مرکزی و سیدمسعود میرکاظمی از سازمان برنامه وبودجه با نفرات جدید جایگزین شده اند. حالا هم سخن از دو تغییر دیگر در حوزه وزارتخانه ای است. موضوع استیضاح سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت در این ۲۰ ماه برای چندمین بار مطرح شده است. یکی از موضوعاتی که ذهن را به خود مشغول می کند، این است که چرا عمر رأی اعتماد نمایندگان خانه ملت اینقدر کوتاه است. چگونه بهارستان نشینان صلاحیت فردی را برای سکانداری وزارتخانه ای تایید می کنند و در ادامه خود بر عدم صلاحیتش پافشاری دارند؟ چرا هنگام اعلام برنامه ها پیگیر چگونگی انجام آنها و راهکارهای فرد معرفی شده ازسوی رئیس دولت نیستند؟ اگر وزیر پیشنهادی بر افزایش تیراژ و کاهش قیمت (باوجود رشد نرخ هرساله تورم) وعده هایی می دهد، چرا از او پرسیده نمی شود براساس چه فرمول اقتصادی و راهکار صنعتی قرار است این معادله دو سر مجهول حل شود. اگر قول هایی برای افزایش کیفیت و ایمنی خودرو داده می شود یعنی به ذهن هیچ یک از ۲۸۴ نماینده مردم خطور نمی کند که راه حل های پیشنهادی را خواستار شوند؟ و شدن و نشدن های آن مورد پرسش قرار گیرد؛ چراکه قرار است فرد مذکور، سکاندار یک وزارتخانه عریض و طویل شود که صنعت خودرو فقط یکی از صنایع تحت مدیریت آن است. چنین چالشی بی سابقه نبوده و پیش تر هم تجربه شده است؛ به طوری که در یک سال چند وزیر و سرپرست در وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین و برکنار شده اند.
نکته جالب این است که صلاحیت فردی ازسوی مجلس نشینان تایید، در ادامه استیضاح و در راند سوم همان فرد برای سکانداری وزارتخانه دیگری رأی اعتماد می گیرد.براساس فرهنگ اتوبوسی آمدن و رفتن هر تغییر نابهنگامی هزینه های آشکار و پنهانی دارد؛ اعم از نیمه کاره رها شدن برنامه های وزیر پیشین به هر دلیلی و آغاز برنامه های جدید به صلاحدید تیم جدید.برنامه ریزی جدید با تیم جدید گویای هدررفت زمان و سرمایه های مالی و ملی است که توسعه را رویایی دوردست ترسیم می کند.
یکی از نقدهایی که به نمایندگان خانه ملت وارد است، عدم مطالعه دقیق برنامه های پیشنهادی افراد پیشنهادی برای سکانداری یک وزارتخانه است. حتی این نقد هم به رئیس دولت وارد است که چگونه در مدت کوتاهی ۶ وزیر و مدیر بخش های مهم مالی اش تغییر می کند.تغییرات حاکی از چیدمان بدون مطالعه است و شاید پرسش بنیادی تر این باشد که آیا با تغییر افراد مشکلات حل می شود؟ با مطالعه و بررسی مشکلات درمی یابیم بیش از یک دهه است که مشکلات مشابه است و روش ها یکسان اعمال می شود. پس از گذشت سال ها مرام و فرهنگ شعارزدگی در هر دوره پررنگ تر و برجسته تر می شود؛ با گذشت زمان دردها کهنه و بار مشکلات افزوده تر شده و به همین تناسب شعارها رنگین تر، با ادبیات جدیدتر و البته فریادگونه تر شده است.هفته سوم سال جدید، سومین تغییر در حوزه وزارتخانه ها انجام شد و علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت سیزدهم از برکناری سیدجواد ساداتی نژاد، وزیر جهاد کشاورزی خبر داد. بحث تامین امنیت غذایی در شرایطی که جنگ روسیه و اوکراین ادامه دارد در کنار سایر موضوعات از مسائل مهم اقتصادی است که باید در وزارت جهاد کشاورزی دنبال شود، اما یکی از جملات قابل تاملی که وزیر پیشین جهاد کشاورزی در اعترافی صادقانه در نخستین کنگره سازمان های جهاد کشاورزی کشور اظهار کرد این بود که «وزارت جهاد کشاورزی نابیناست.» مشکلات آماری منجر به بیش بود و کم بود محصولات شده است. حال پرسش این است که وزیر بعدی چگونه می خواهد بدون آمار برنامه ریزی و مدیریت داشته باشد؟آیا با استیضاح وزیر فعلی صنعت، معدن و تجارت، بهارستان نشینان می توانند این اعتماد را به رأی دهندگان خود بدهند که رأی اعتماد بعدی آنها به فرد باصلاحیت موردانتظار خواهد بود یا سیکلی است که به اشتباه ادامه خواهد داشت؟
