این مگاپروژه با کارفرمایی شرکت ملی نفت ایران و شرکت نفت و گاز پارس و مشارکت کنسرسیوم تماما ایرانی با راهبری سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در آستانه بهره ‌ برداری است.

نمایی کلی از فاز ۱۴ میدان پارس جنوبی

نخستین سکوی دریایی فاز ۱۴ پارس جنوبی با وزنی معادل ۲۵۰۰ تن در روز ۴ بهمن ۱۳۹۶ نصب شد. این سکو قادر است روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز ترش غنی از بلوک فاز ۱۴ پارس جنوبی برداشت کند. همه مراحل طراحی، اجرا، نصب تجهیزات و بهره ‌ برداری از فاز ۱۴ پارس جنوبی توسط متخصصان داخلی انجام شده ‌ است. روز پنجشنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۷ حمیدرضا مسعودی، مجری طرح توسعه فاز ۱۴ پارس جنوبی از نصب دومین سکوی طرح توسعه فاز ۱۴ خبر داد. وزن این سازه دریایی ۲۲۰۰ تن است که توسط کشتی نصاب HL ۵۰۰۰ پس از تکمیل مراحل آماده ‌ سازی در محل تعیین شده قرار گرفت. این سکو ظرفیت تولید روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز ترش را دارد. تمامی عملیات ساخت، بارگیری، انتقال و نصب سکو و همچنین عملیات خط لوله، حفاری و ساخت پالایشگاه بخش خشکی این طرح توسط متخصصان ایرانی انجام ‌ شده ‌ است. مسعودی در آبان ۱۳۹۷ از راه ‌ اندازی این سکو خبر داد و گفت که با بهره ‌ برداری از این سکو و برداشت روزانه ۵۰۰ میلیون فوت ‌ مکعب گاز از آن، مجموع ظرفیت برداشت گاز از بخش فراساحلی این فاز به یک ‌ میلیارد فوت ‌ مکعب گاز در روز افزایش یافته ‌ است. سومین سکوی دریایی فاز ۱۴ پارس جنوبی در روز ۲۲ تیر ۱۳۹۸ نصب شد. این سکو ۲۱ خرداد از ساحل صنعتی ایزوایکو در بندرعباس به آب انداخته شد و پس از طی مسافت ۵۵۰ کیلومتری در موقعیت نصب قرار گرفت. با نصب این سکو روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز به ظرفیت تولید گاز از میدان مشترک پارس جنوبی افزوده می ‌ شود.

بهره ‌ برداری از آخرین پالایشگاه گازی پارس جنوبی

مدیرعامل شرکت مدیریت طرح ‌ های صنعتی ایران ( IPMI ) از شرکت ‌ های تابعه ایدرو در آستانه بهره ‌ برداری از فاز ۱۴ پارس جنوبی به ‌ عنوان آخرین پالایشگاه گازی پارس جنوبی گفت: طراحی، مهندسی، نصب، اجرا و راه ‌ اندازی این پالایشگاه به ‌ طور کامل به شرکت ‌ های ایرانی واگذار و با کیفیت مطلوب انجام شد. محمدرضا ناصح اظهارکرد: بیش از ۷۰ درصد کل کالای مورد نیاز فاز ۱۴ پارس جنوبی از طریق تولید ‌ کنندگان داخلی تامین شد که نسبت به سایر پالایشگاه ‌ های مشابه یک رکورد جدید در استفاده از توانمندی ‌ های داخلی را نشان می ‌ دهد.

ناصح همچنین با اشاره به سابقه مشارکت شرکت مدیریت طرح ‌ های صنعتی ایران در اجرای پروژه فازهای ۸ ، ۷ ، ۶ و فازهای ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبی و سهم ۶۰ درصدی در پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی، افزود: با نگاه ویژه به توانمندی شرکت ‌ های دانش ‌ بنیان داخلی و همسو با سیاست ‌ های کلی نظام برای نخستین ‌ بار در فاز ۱۴ برخی از تجهیزاتی که تا پیش از این از شرکت ‌ های خارجی به ‌ ویژه اروپایی تامین می ‌ شد به شرکت ‌ های ایرانی سفارش ‌ گذاری شد.

مدیرعامل شرکت IPMI تصریح کرد: از جمله این تجهیزات می ‌ توان از سیستم کنترل، شیرهای اطمینان، تجهیزات ابزاردقیق پالایشگاه، شیرهای کنترل فشار، مواد شیمیایی و کاتالیست ‌ های پالایشگاهی، پمپ ‌ های فرآیندی پالایشگاه و ساخت پمپ ‌ های کرایژونیک یا فوق سرد در ایران نام برد و این مهم نشان داد در صورت پیاده ‌ سازی و اجرای مناسب سیاست ‌ های اقتصاد مقاومتی ضمن بی ‌ اثر و خنثی کردن اثرات تحریم ‌ ها حتی امکان پیشرفت در شرایط بحران وجود دارد.

پرونده پالایشگاه ‌ های پارس جنوبی بسته می ‌ شود

با راه ‌ اندازی کامل پالایشگاه فاز ۱۴ ، پرونده پالایشگاه ‌ های میدان گازی پارس جنوبی به ‌ طور کامل بسته می ‌ شود. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز بوشهر، مجری طرح توسعه فاز ۱۴ پارس جنوبی گفت: محصولات این پالایشگاه مشابه طرح ‌ های دو فازی پارس جنوبی شامل روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز متان به ‌ منظور تزریق به خط لوله سراسری، ۷۷ هزار بشکه میعانات گازی، ۴۰۰ تن گوگرد و سالانه یک میلیون تن اتان و یک میلیون تن ال ‌ پی ‌ جی است.

محمدمهدی توسلی ‌ پور افزود: از سال ۱۴۰۰ تاکنون سه ردیف گازی پالایشگاه فاز ۱۴ عملیاتی شده و آخرین ردیف شیرین ‌ سازی پالایشگاه هم در آینده نزدیک وارد مدار می ‌ شود. وی گفت: تولید تجمعی گاز فاز ۱۴ تا به امروز قریب ۶۲ میلیارد مترمکعب تخمین زده می ‌ شود.

توسلی ‌ پور افزود: اجرای بخش پالایشگاهی فاز ۱۴ دقیقاً با تشدید تحریم ‌ های غرب علیه ایران آغاز شد و همان ‌ طور که انتظار می ‌ رفت شرکای خارجی از ارائه خدمات خودداری کردند، با این حال، پالایشگاه فاز ۱۴ بدون حضور شرکت ‌ های خارجی و با استفاده از توان فنی و تخصصی نیرو ‌ های ایرانی تکمیل شد. وی گفت: در بحث ساخت تجهیزات نیز سهم بخش داخل حدود ۷۰ درصد است که یک رکورد در ساخت پالایشگاه ‌ های پارس جنوبی به شمار می ‌ رود.

توسلی ‌ پور افزود: شرکت ‌ های خارجی که برخی از تجهیزات پالایشگاه را از آنها خریداری کرده بودیم و براساس قرارداد باید مسئولیت راه ‌ اندازی تجهیز را به ‌ عهده می ‌ گرفتند و هنگام راه ‌ اندازی در کنار نیرو ‌ های ایرانی حاضر می ‌ شدند؛ اما به دلیل تحریم ‌ ها از اجرای این قسمت از قرارداد خودداری کردند و ما با استفاده از توان شرکت ‌ های دانش ‌ بنیان کار را پیش بردیم. اکنون که یک سال از راه ‌ اندازی نخستین ردیف شیرین ‌ سازی گاز پالایشگاه می ‌ گذرد و شاهد موفقیت شرکت ‌ های داخلی هستیم. با رعایت همه استاندارد ‌ ها در استفاده از قطعات و تجهیزات و توجه به مسائل زیست محیطی، اما ما دیگر مانند گذشته به ‌ دلیل نبود شرکت ‌ های خارجی در زمان راه ‌ اندازی تجهیزات، نگرانی نداریم و می ‌ توانیم با اطمینان بالا تجهیزات ‌ مان را راه ‌ اندازی کنیم.

وی گفت: ارزش قراردادی و سرمایه ‌ گذاری در بخش حفاری، سکو ‌ های دریایی، خطوط لوله و تأسیسات خشکی این طرح ۵ . ۲ میلیارد دلار بوده که از سوی شرکت ملی نفت ایران تامین و پرداخت شده است.

طرح توسعه فاز ۱۴ پارس جنوبی به دو بخش خشکی و فراساحل تقسیم می ‌ شود. بخش خشکی این طرح شامل تأسیسات پالایشگاهی است و بخش فراساحلی شامل ۴ سکوی گازی (دو سکوی اصلی و دو سکوی اقماری)، ۴۴ حلقه چاه و دو رشته خط لوله ۳۲ اینچ است که گاز را از دریا در فاصله ۱۰۵ کیلومتری ساحل کنگان به پالایشگاه منتقل می ‌ کند و در عمل فرآیند شیرین ‌ سازی گاز را در بخش خشکی انجام می ‌ دهد.

هم ‌ اکنون ظرفیت تولید گاز میدان پارس جنوبی به ۷۰۰ میلیون مترمکعب در روز و در روز ‌ های سرد سال نیز مصرف بخش خانگی و تجاری به ۶۰۰ میلیون مترمکعب در روز هم رسیده است، همین آمار حاکی از نقش مهم پارس جنوبی در تولید گاز ایران است.

میدان گازی پارس جنوبی میدان مشترک گازی میان ایران و قطر است؛ بنابراین هر چه تولید از فاز ‌ های پارس جنوبی زودتر شروع شود به همان میزان به نفع ایران است و ورود این میزان گاز به شبکه سراسری سبب پایداری تولید گاز و افزایش رفاه شهروندان در بخش خانگی و صنعتی می ‌ شود.

سخن پایانی

میدان نفتی و گازی پارس جنوبی (در قطر: گنبد شمالی) بزرگ ‌ ترین میدان گازی جهان است، که در خلیج ‌ فارس و به ‌ طور مشترک، در آب ‌ های سرزمینی ایران در حدود ۳۳ درصد (استان بوشهر) و قطر حدود ۶۷ درصد واقع شده ‌ است. همچنین این میدان دارای ذخایر نفتی قابل ‌ توجهی است که از سوی ایران طرح لایه ‌ های نفتی پارس جنوبی نامیده می ‌ شود و از طریق حفر ۷ حلقه چاه و کشتی فراورشی و صادراتی کوروش با ظرفیت ذخیره حدود ۷۰۰ هزار بشکه نفت خام بهره ‌ برداری از نفت آن میدان در حال اجراست. از سمت قطر نیز با همکاری شرکاء خارجی با حفر ۳۳۰ حلقه چاه و تا نیمه سال ۲۰۲۲ از طریق دو پایانه صادراتی شناور آسیا و افریقا که هرکدام ظرفیت ذخیره بیش از دو و نیم میلیون بشکه نفت خام را دارند برداشت نفت در حال انجام است. ایران و قطر از ابتدای برداشت از این میدان مشترک همواره در رقابت برای برتری در میزان بهره ‌ برداری از منابع هیدروکربنی این میدان بودند.

این میدان در سال ۱۹۷۱ کشف شد و بهره ‌ برداری از آن در سال ۱۹۸۹ آغاز شد. حجم ذخیره در جای گاز طبیعی میدان پارس جنوبی حدود ۵۱ تریلیون مترمکعب و ذخیره قابل برداشت آن ۳۶ تریلیون مترمکعب برآورد می ‌ شود. هم ‌ اکنون ( ۱۳۹۷ ) به ‌ طور متوسط روزانه یک میلیارد و ۲۱۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی از این میدان استخراج می ‌ شود، که ۶۱۵ میلیون مترمکعب در روز توسط شرکت ملی نفت ایران و روزانه ۶۰۰ میلیون مترمکعب نیز توسط قطر پترولیوم تولید می ‌ شود.