هارمونی تامین مالی و توسعه تولید
شهرام شیرکوند-پژوهشگر صنعت
همه شرکت ها در مقاطع زمانی گوناگون نیاز به منابع مالی جدید دارند و این منابع به روش های مختلف تامین می شوند. از آنجا که بسیاری از پروژه ها برای اجرا و استمرار، نیازمند سرمایه هستند، تامین مالی برای شرکت ها اهمیت زیادی دارد؛ بنابراین برای پیشرفت و توسعه یک شرکت، تامین مالی امری حیاتی به شمار می رود.
شرکت های موفق و پیشرو با بهره گیری از نیروی متخصص، برند، منابع مالی ارزشمند و با نگاه هوشمندانه به فرصت های سرمایه گذاری در کشور، از طریق توسعه سبد سرمایه گذاری ها و ایجاد تنوع در ترکیب منابع تامین مالی در جهت توسعه مزیت های رقابتی شرکت و رضایت ذی نفعان گام برمی دارند. این شرکت ها می توانند با هزینه ناچیزی نسبت به سایر روش ها و تکنیک های سرمایه گذاری، منابع مالی موردنیازشان را با بهره گیری از اوراق سلف تامین کنند، زیرا استفاده از روش های نوین سرمایه گذاری از طریق بازار سرمایه یک مزیت رقابتی برای سازمان های اقتصادی و شرکت های مختلف است. البته روش های تامین مالی در شرکت ها، باتوجه به شرایط یک بنگاه اقتصادی و اهداف آتی تغییر می کند.
یکی از مشهود ترین خصوصیات کشورهای در حال توسعه، محدودیت سرمایه برای تحریک رشد اقتصادی و حرکت در مسیر توسعه است. در یکی از روش های تامین مالی، شرکت سرمایه موردنیاز خود را در قالب وام از بانک ها دریافت می کند. در همه نظام های اقتصادی دنیا، سیستم های تامین مالی شامل بانک، بیمه و بازار سرمایه، وظیفه ایجاد، جمع آوری، توسعه منابع مالی و افزایش دارایی برای سرمایه گذاری در حوزه های تولید و کسب وکار را برعهده دارند. باتوجه به اینکه از سیستم اقتصادی و نظام مالی ایران به عنوان یک نظام بانک محور یاد می شود، مدیریت دارایی، افزایش سرمایه و تامین منابع مالی از طریق نظام بانکی انجام می شود و اجرای این سیستم منجر به افزایش درخواست انواع تسهیلات از شبکه بانکی و افزایش سود تسهیلات شده که در نهایت به نفع حوزه های تولید و اقتصاد نیست، زیرا سود متعلقه منجر به افزایش هزینه در بخش های تولید و کسب وکار خواهد شد.
در زمینه ارتقای فرهنگ سرمایه گذاری در حوزه های صنعتی و اقتصادی، باتوجه به محدودیت ها و موانع موجود داخلی و بین المللی، باید با کاهش مقررات دست وپاگیر دولتی در امور بانک ها، سرمایه اولیه بانک ها افزایش یابد تا امکان تامین مالی طرح های کشور تقویت شود. مشارکت با بانک ها و موسسه های اقتصادی و مالی خارجی نیز به عنوان یک راهکار اساسی باید موردتوجه قرار گیرد و زمینه حضور آنها با هدف توسعه اقتصادی در کشور فراهم شود.
تحولات اخیر در اقتصاد کشور آثار مثبت و منفی فراوانی بر مدیریت مالى بخش های صنعتی و اقتصادی داشته است. این تحولات همچنین سبب شده نیاز بخش های مختلف صنعتی و تولیدی کشور به سرمایه افزایش یابد و این افزایش تقاضا برای جذب سرمایه در شرایطى رخ داده که بانک ها نیز منابع مالى کافی براى تامین نیاز مالى این بخش ها ندارند. البته بخش صنعت در کشورهاى توسعه یافته براى تامین نیازهاى مالى به دریافت تسهیلات بانکی و اعتبار از بانک ها بسنده نمی کند، بلکه تسهیلات بانکى تنها یکى از منابع تامین مالى در این کشورهاست و این نشانگر این است که بازار سرمایه در ایران، توان پاسخگویی به همه نیازهاى مالى حوزه های صنعتی و اقتصادی کشور را ندارد.
در چنین شرایطى بهره گیرى از تکنیک هاى مدیریت مالى و مدیریت دارایی های دولت در حوزه های مختلف تولید، حمل ونقل، کشاورزی و...، می تواند تامین کننده بخش عمده نقدینگی موردنیاز این بخش ها باشد. همین طور استفاده از تکنیک های مدیریت مالی برای تخصیص دارایی های عمومی سبب بهبود بهره وری، رفع موانع توسعه کسب وکار و سالم سازی بازار می شود و می توان با استفاده از سازکار بازار سرمایه، بهره وری را بالا برد.
تقویت و توسعه فرهنگ سرمایه گذاری با هدف توسعه کشور در حوزه های مختلف صنعتی و اقتصادی با مدیریت دارایی ها امکان پذیر است. در همین راستا، باید بهره گیری از مدل مدیریت دارایی های عمومی و دارایی های بازار سرمایه تقویت شود، زیرا بازار سرمایه حتی در شرایط رکود تورمی محل خوبی برای تامین منابع مالی بخش صنعت است.
کارشناسان معتقدند توسعه کسب وکار مهم ترین عامل رشد اقتصاد یک کشور محسوب می شود و بازار سرمایه ایران می تواند علاوه بر توسعه اقتصاد و صنعت کشور در توسعه مشاغل و کسب وکارهای مختلف نیز نقش فعال داشته باشد و منابع این بازار، بسترها و زیرساخت های موردنیاز برای توسعه صنایع، حمل ونقل، آموزش، فرهنگ، درمان، ارتباطات، آبرسانی و... را فراهم می کند. بر این اساس لازم است مقررات تسهیل و مشوق های لازم ارائه شود.
هرچند بهره گیری از تکنیک های نوین سرمایه گذاری نیازمند فرهنگ سازی است، اما امیدواریم با این شیوه پیشنهادی صنایع ارزش آفرین در دستیابی به افق ها و اهداف پیش بینی شده خود موفق شوند و توسعه کسب وکار در کشور محقق شود.
همچنین بنگاه های تولیدی و اقتصادی به اهداف خود در زمینه مدیریت و تامین مالی و هدایت منابع به سمت بخش های تولیدی برای دستیابی به رونق تولید ملی و مقاوم سازی اقتصاد کشور دست یابند.
