قطعا بازار نفت کشش داشته که ما توانسته‌ایم رقم صادرات را افزایش دهیم. به‌هر حال بعد از تحولات روسیه و اوکراین شاهد نوعی نگرانی از افزایش نرخ نفت در بازار بودیم که این اتفاق هم افتاد. علت این امر این است که دنیا به‌ویژه کشورهای غربی به‌شدت دنبال این هستند که نفت روسیه را جایگزین کنند؛ هرچند خیلی سخت است، زیرا رقم صادرات روسیه بالا است. اکنون کشورهای غربی از ذخایر استراتژیک برداشت می‌کنند. این نشان می‌دهد کمبودی در بازار وجود دارد و عرضه فعلی کافی نیست. در چنین بازاری قطعا نفت ما خریدار پیدا می‌کند، چون در بازاری که سراغ ذخایر استراتژیک می‌روند طبیعتا از یک عرضه‌کننده مطمئن استقبال می‌شود؛ به‌عبارت دیگر بازار کنونی به‌راحتی می‌تواند علاوه بر ۱.۲ میلیون بشکه قبلی حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار بشکه افزایش صادرات ایران را جذب کند. درباره کسری موجودی بازار باتوجه به حذف نفت روسیه نیز می‌توان گفت میزان کسری بازار بستگی به این دارد که تحریم نفتی روسیه تا چه میزان اجرا شود. طبق اخباری که منتشر شده خود امریکا هم محدودیت خرید از روسیه را اجرا نکرده و از این کشور واردات نفت دارد، اما ازسوی دیگر شاهدیم که اخیرا پارلمان اروپا تصویب کرده واردات نفت، گاز و زغال‌سنگ روسیه ممنوع شود. البته برخی اعضا با اشاره به عدم امکان جایگزین کردن این مواد به این طرح اعتراض کردند. در هر حال بستگی به این دارد که تحریم‌های اعمالی علیه روسیه چقدر اجرا شود و اگر جدی اجرا شود، بازار دچار کمبود خواهد شد. در حال ‌حاضر میزان صادرات نفت‌ خام و فرآورده‌های نفتی روسیه ۷ تا ۸ میلیون بشکه در روز است که از این میزان ۵ میلیون بشکه نفت و فرآورده (۶۰ درصد) به اروپا می‌رود. اگر اروپا بخواهد از روسیه نفت نخرد باید منبع جدیدی را جایگزین روسیه کند، زیرا ذخایر استراتژیک محدود است و به‌زودی به پایان می‌رسد. به‌علاوه اینکه با حذف روسیه بازار نفت با کمبود ۵ میلیون بشکه‌ای مواجه می‌شود. گرچه ایران حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار بشکه به عرضه این بازار اضافه کرده اما دیگر کشورها ظرفیت ندارند، چراکه اگر این امکان وجود داشت اروپا مجبور نبود از ذخیره‌ها برداشت کند. براساس همین پیش‌بینی‌ها اکنون امریکا درصدد است تحریم ونزوئلا را لغو کند، ظرفیت صادراتی ایران هم حدود ۲ میلیون بشکه است، اگر امارات و عربستان هم در حد ۲ میلیون بشکه اضافه کنند باز هم جایگزین کردن عرضه‌کننده دیگری به‌جای روسیه امکان‌پذیر نیست و قطعا کمبود به‌وجود می‌آید که با برداشت از ذخایر استراتژیک هم تنها به‌طور موقت جبران می‌شود. براساس مقررات IEA کل ذخیره‌ کشورهای صنعتی برای ۹۰ روز است که از این زمان ۳۰ روز ذخایر استراتژیک و ۶۰ روز هم ذخایر تجاری و متعلق به شرکت‌ها است؛ بنابراین آنچه در اختیار دولت است ۳۰ روز است که این میزان محدود است و امکان مانور چندانی را نمی‌دهد. تنها راهی که برای اروپا باقی می‌ماند اینکه به‌صورت ساختگی تقاضا را پایین بیاورد؛ مثلا در زمان کرونا رقم قابل‌توجهی از تقاضا افت کرد؛ بنابراین اگر رکود اقتصادی رخ دهد و تقاضا و مصرف کم شود، تا حدی مشکلات کمبود نفت روسیه رفع می‌شود، اما شاید راهکار قابل اجرا و مطمئنی نباشد.