الاکلنگ دلار و برجام
نرخ دلار در حالی که در هفته اول شهریور تماما کاهشی بود و حتی تا کانال ۲۸ هزار تومان نیز پیش رفت، از اواسط ماه تغییر جهت داد و سیر صعودی به خود گرفت.
نرخ دلار در حالی که در هفته اول شهریور تماما کاهشی بود و حتی تا کانال ۲۸ هزار تومان نیز پیش رفت، از اواسط ماه تغییر جهت داد و سیر صعودی به خود گرفت. روند افزایشی نرخ دلار در شروع معاملات هفته جاری نیز حفظ شد؛ به طوری که دلار صعود کرده به کانال قیمتی ۲۹ هزار تومانی، توانست یک پله دیگر نیز بالا برود و نرخ های بالای ۳۰ هزار تومان را تجربه کند. هرچند زمان ماندگاری دلار در کانال قیمتی ۳۰ هزار تومان چندان زیاد نبود، اما برگشت دلار به این نرخ نشان می دهد نرخ های زیر ۳۰ هزار تومان نرخ های غیرواقعی بازار هستند. هرچند در کوتاه مدت عواملی مانند زمزمه های توافق برجام می تواند مسیر بازگشت دلار به نرخ های نزدیک ۲۵ هزار تومان را هموار کند، اما تاکنون عوامل سیاسی و اقتصادی مانع از حضور دلار به ویژه در هفته اخیر در کانال زیر ۳۰ هزار تومان شده است. حال سوال اساسی این است که نرخ واقعی دلار بعد از حصول توافق چقدر است و اگر توافقی حاصل نشود، چه سرنوشتی برای این ارز شاخص محتمل است. در بخش طلا و سکه، هرگاه در دنیا بحرانی به وجود می آید، سرمایه گذاران به سمت خرید کالای باارزشی مثل طلا می روند و باوجود بحران اوکراین و روسیه، انتظار روند صعودی نرخ طلا در بازار جهانی وجود دارد، اما در بازار داخلی طلا به دلیل نامشخص بودن نتیجه برجام، مانند دلار روزهای پرتلاطمی را تجربه نکرد و در روند قیمتی تقریبا آرامی در حال حرکت است. صمت پرسش های خود درباره هر دو حوزه را با متخصصان مربوطه مطرح کرده است.
نقش فاکتورهای اقتصادی کمرنگ شده است
میثم رادپور، تحلیلگر بازار سرمایه درباره دلایل نوسان نرخ دلار به ویژه در نیمه شهریور به صمت گفت: در بررسی وضعیت بازار ارز به دو دسته عوامل سیاسی و اقتصادی توجه می شود. عوامل سیاسی آنهایی هستند که در کوتاه مدت و برای مدتی می توانند محدوده تغییرات نرخ دلار را تعیین کنند، اما عوامل اقتصادی آنهایی هستند که مسیر بازار ارز در طولانی مدت را مشخص می کنند. در حال حاضر بازار ارز از عوامل سیاسی تاثیر می پذیرد و به اخبار برجامی حساس شده است. وی افزود: در هفته های نخست شهریور به دلیل انتشار خبرهای مثبت از مذاکرات، معامله گران نسبت به آینده خوش بین شدند و به صف فروش دلار پیوستند، اما هر بار که خبری منفی از مذاکرات به گوش می رسد رویه تغییر می کند و معامله گران تبدیل به خریدار ارز می شوند. در مجموع آن طور که از خبرها برمی آید دلار این روزها تنها تحت تاثیر اخبار سیاسی قرار دارد و نقش فاکتورهای اقتصادی در این بازار کمرنگ شده است. این تحلیلگر بازار با اشاره به اینکه در هفته جاری نرخ ارز شاخص در بازار توافقی نیز بالا کشیده، گفت: آخرین بررسی ها نشان می دهد دیروز دلار در آخرین معاملات نرخ ۳۰ هزار و ۲۰۰ تومان را ثبت کرد و درباره دلایل رشد نرخ دلار می توان به خبرهای منفی رسیده از برجام اشاره کرد.
سیاست محوری قیمت ها
وی ادامه داد: آن طور که گفته می شود امریکا هنوز پاسخ روشنی به درخواست های ایران نداده و همین مسئله نیز باعث تزریق نااطمینانی به بازار ارز شده است. در این زمینه، بلومبرگ در گزارشی نوشته واشنگتن و تهران بر سر جزئیات کلیدی توافق اختلاف نظر دارند و ممکن است تا حصول نتیجه قطعی هفته ها طول بکشد.
رادپور متذکر شد: در مجموع هر تغییر قیمتی در بازار ارز تحت تاثیر اخبار سیاسی حادث می شود؛ بر این اساس سرنوشت بازار ارز در کوتاه مدت در دست مذاکره کنندگان برجامی است و اخباری که ازسوی آنها منتشر می شود، می تواند نرخ دلار را تعیین کند، اما در بلندمدت آنچه می تواند تعیین کننده نرخ دلار باشد عوامل و فاکتورهای اقتصادی است. وی در پاسخ به این پرسش که وضعیت بازار سکه و طلا در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ چگونه خواهد بود، گفت: شاید بازار سکه و طلا تا پایان سال رونق نسبی را تجربه کند؛ هرچند هم پایه دلار نمی تواند سودآور باشد، اما به عنوان کالای ذخیره ای تا پایان سال می تواند سودآور و خوشایند باشد. به این ترتیب طلا روند صعودی آرام با شیب ملایم خواهد داشت. البته رشد طلا به اندازه تورم نخواهد بود، اما در برخی مواقع به دلیل تحولات برجام و شایعات آن، ممکن است کاهش های لحظه ای داشته باشد.
قیمت دلار تحت تاثیر برجام است
شاهین شایان آرانی، تحلیلگر بازار سرمایه در تشریح دلایل نوسان نرخ دلار به ویژه در نیمه شهریور به صمت گفت: اینکه نرخ دلار در برهه ای از ماه جاری کاهشی و در ادامه دوباره صعودی شده، دقیقا مرتبط با اخباری است که از نتیجه مذاکرات می رسد.
نکته جالب توجه آنکه دیدگاه های متناقضی در این چند وقت درباره مذاکرات شکل گرفته است؛ به طوری که گاهی خبرهایی از توافق قریب الوقوع منتشر و باعث نزول شدید نرخ دلار شده است.
وی پیش بینی کرد: اکنون که فضای قیمتی بازار ارز منفی شده و این احساس شکل گرفته که حصول توافق ممکن است به طول انجامد، دلار بار دیگر روند افزایشی به خود گرفته است؛ بنابراین رفتار بازار ارز این روزها نشان داده که به طور کامل متاثر از فضای مذاکرات است و تا پایان ماراتن وین این نوسانات قیمتی نیز ادامه پیدا می کند.
نرخ تعادلی دلار در بازار
این تحلیلگر بازار سرمایه اعلام کرد: در صورتی که توافق حاصل شود، این احتمال وجود دارد که نرخ دلار تحت تاثیر عوامل روانی و به صورت هیجانی تا ۲۵ هزار تومان نیز کاهش پیدا کند، اما حتی در این صورت هم بعد از مدتی نرخ دلار صعودی خواهد شد و انتظار می رود در ارقام نزدیک ۳۰ هزار تومان تثبیت شود؛ به عبارتی نرخ تعادلی دلار در بازار را باید باتوجه به شرایط اقتصادی کشور همین نرخ ۳۰ هزار تومانی اعلام کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که بانک مرکزی چه نقشی در ایجاد تعادل در بازار ارز دارد، گفت: بانک مرکزی زمانی می تواند فعالانه در بازار ارز عمل کند و جلوی نوسانات قیمتی را بگیرد که به اندازه کافی ذخایر ارزی در اختیار داشته باشد، اما مادامی که توافقی انجام نشود، جریان فروش نفت آغاز نشود و طلب های ما از کشورهای دیگر وصول نشود بانک مرکزی به نقش منفعلانه خود در بازار ادامه خواهد داد.
طلا، دارایی امن
شایان آرانی تاکید کرد: اگر توافق صورت بگیرد، تورم نسبتا کنترل می شود. در این صورت افزایش قیمت ها متوقف یا سرعت آن کم می شود و در نهایت مردم آرامش و ثبات را در سفره های معیشتی لمس خواهند کرد.
این کارشناس بازار سرمایه درباره تقاضای طلا نیز گفت: طلا و دلار دو دارایی امن هستند که مردم در مواقع بلاتکلیفی شرایط اقتصادی به سمت آنها می روند؛ بنابراین پیش بینی می شود در صورت تداوم جنگ روسیه و اوکراین در نیمه دوم سال تقاضا برای این دو کالای سرمایه ای افزایشی باشد.
طلا و دلار در هفته رو به پایان
محمد کشتی آرای، کارشناس بازار طلا و سکه در گفت وگو با صمت با اشاره به افزایش ۲۸ دلاری نرخ هر اونس طلا در بازار جهانی اظهار کرد: نرخ طلا به رقم ۱۸۰۵ دلار به ازای هر اونس رسیده است. همچنین نرخ هر اونس نقره ۲۰ دلار و ۹۷ سنت است. کشتی آرای در ادامه درباره قیمت های روز سه شنبه (دیروز) اظهار کرد: در پایان روز سه شنبه قیمت هر قطعه سکه تمام طرح قدیم به ۱۳ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان رسید. نرخ هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز ۱۳ میلیون و ۹۹۰ هزار تومان تعیین شد که نسبت به روز کاری قبل ۱۰۱ هزار تومان گران تر شده است. وی افزود: نیم سکه با قیمت ۸ میلیون و ۲۰ هزار تومان معامله شد. نرخ ربع سکه نیز به ۵ میلیون و ۳۰ هزار تومان رسید. سکه یک گرمی بانک مرکزی نیز با کاهش ۱۰۰ هزار تومانی با قیمت ۲ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان دادوستد شد. نرخ هر مثقال طلای آب شده به ۵ میلیون و ۸۳۵ هزار تومان رسیده و هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز به عنوان مبنای معاملات طلا، در ازای یک میلیون و ۳۴۷ هزار تومان معامله شد. کشتی آرای بیان کرد: قیمت دلار در بازار آزاد وارد کانال ۳۰ هزار تومان شد. هر برگ از این اسکناس امریکایی روز سه شنبه، ۱۵ شهریور با ۴۱۰ تومان افزایش نرخ با ۳۰ هزار و ۱۸۰ تومان معامله شد. نرخ دلار در بازار متشکل نیز روز سه شنبه نسبت به روز قبل از آن در سراشیبی قرار گرفت. این ارز در بازار یادشده به نرخ ۲۸ هزار و ۴۱۳ تومان مبادله شد که نسبت به روز دوشنبه ۱۸۷ تومان کاهش را نشان می دهد.
سخن پایانی
براساس آنچه از فضای بازار برمی آید معامله گران تمایلات نوع و میزان خرید در شهریور را به نتایج برجام گره زده اند؛ بنابراین اگر تا پایان ماه توافقی حاصل شود تورم تا اندازه ای کنترل می شود و این مسئله می تواند به کنترل نرخ ارز در بازار نیز کمک کند، اما در طرف مقابل اگر بلاتکلیفی در نتایج برجام در بلندمدت تداوم داشته باشد تنها می توان امیدوار بود که شرایط اقتصادی بدتر از وضعیت فعلی نشود. البته تاثیر دلار بر بازارهای موازی غیرقابل انکار است؛ به طوری که در صورت افت نرخ دلار رونق به بازارهای موازی باز خواهد گشت.