همچنین براساس آخرین گزارش سازمان امور مالیاتی کشور، ۵۰.۶ درصد اصناف معاف از مالیاتهستند. این گزارش نشان می‌دهد که مالیات ۱۹.۴ درصد از اصناف بین صفر تا ۵ میلیون تومان، ۹.۷ درصد بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان، ۸.۵ درصد بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان، ۳.۸ درصد بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان و تنها ۸ درصد از اصناف مالیات ۳۰ میلیون تومان به بالا پرداخت می‌کنند. طبق این آمار، ۴۰ درصد طلافروشان مالیاتی بین یک تا ۱۵ میلیون تومان، ۱۶ درصد از طلافروشان مالیاتی بین ۱۵ تا ۳۰ میلیون تومان، ۶ درصد طلافروشان مالیاتی بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان و تنها ۴ درصد از طلافروشان مالیاتی بیش از ۵۰ میلیون تومان پرداخت می‌کنند. این در حالی است که مالیات کارمندان و حقوق‌بگیران پیش از دریافت ماهانه کسر می‌شود.

از فرار مالیاتی جلوگیری شود

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: سازکار جدید هوشمندسازی نظام مالیاتی با اتکا بر داده‌های خروجی سامانه مؤدیان و حساب‌های مؤدیان و دستگاه پز مؤدی، تصویر خوبی از میزان درآمد و هزینه هر کسب‌وکار ارائه و امکان اخذ مالیات هوشمند و کاهش فرار مالیاتی مشاغل خاص را فراهم کرده است.

جبار کوچکی‌نژاد با تاکید بر ضرورت اجرای قاطع قانون سامانه مؤدیان مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی برخی مشاغل خاص و پردرآمد، اظهار کرد: قانون سامانه مؤدیان مالیاتی و پایانه‌های فروشگاهی قانونی جامع و راهبردی است و اصلاحات بسیار خوبی روی آن انجام شده است. کوچکی‌نژاد اضافه کرد: مجلس شورای اسلامی وظیفه و رسالت خود که وضع قانون جامع است را انجام داده و از این به بعد باید از مجری که سازمان امور مالیاتی محسوب می‌شود انتظار اجرا داشت. انتظار ما این است که سازمان امور مالیاتی از فرار مالیاتی برخی مشاغل خاص و پردرآمد جلوگیری کند. به گزارش فارس، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: برخی مشاغل خاص مانند پزشکان، رستوران‌دارها و... مراودات مالی خود را در چارچوب قانون انجام نمی‌دهند، زیرا با اخذ پول نقد از مشتری، کارآمدی دستگاه‌های پز که نظارت بر مراودات مالی افراد از آن طریق صورت می‌گیرد را برای سازمان امور مالیاتی از بین می‌برند.وی افزود: دستگاه‌های مختلف اعم از دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی و... باید به سازمان امور مالیاتی کشور کمک کنند تا این نهاد بتواند قاطعانه‌تر در اجرای قانون سامانه مؤدیان مالیاتی عمل کند، زیرا سازمان امور مالیاتی کشور به‌تنهایی توان شناسایی متخلفان و کسانی که فرار مالیاتی دارند، را ندارد. کوچکی‌نژاد با بیان اینکه سازمان امور مالیاتی سال گذشته ۴۷۰ هزار میلیارد تومان مالیات از مؤدیان اخذ کرده، تصریح کرد: پیش‌بینی می‌شود این رقم امسال حدود ۷۰۰ هزار میلیارد تومان باشد. وی افزود: برای جلوگیری از فرار مالیاتی برخی مشاغل خاص و پردرآمد، اصلاحاتی در رویه کاری سازمان امور مالیاتی در حال انجام است تا فرار مالیاتی این افراد به حداقل ممکن برسد. البته مجلس شورای اسلامی هم وظیفه دارد دستگاه‌های مختلف را نسبت به این موضوع حساس کند تا سازمان مذکور هم بتواند در ایفای وظیفه قانونی خود بهتر عمل کند.کوچکی‌نژاد افزود: فرآیند اصلاح نظام مالیاتی کشور و هوشمند شدن سازکارها به‌خوبی در حال انجام است. سازکار جدید هوشمندسازی نظام مالیاتی با اتکا بر داده‌های خروجی سامانه مؤدیان و حساب‌های مؤدیان و دستگاه پز مؤدی، تصویر خوبی از میزان درآمد و هزینه هر کسب‌وکار ارائه و این موضوع امکان اخذ مالیات هوشمند و کاهش فرار مالیاتی مشاغل خاص را فراهم آورده است، اما نباید دست از تلاش برداشت تا بتوانیم به عدالت در اخذ مالیات برسیم، زیرا ما به‌شدت به منابع مالی پایدار برای تأمین مخارج جاری کشور اعم از پرداخت حقوق‌ها نیاز داریم که مالیات بهترین روش است. درحال‌حاضر حدود ۹۰ درصد صاحبان اصناف و مشاغل مالیات کمتر از ۱۰ میلیون تومان برای یک سال می‌پردازند، در حالی‌که یک کارمند معمولی اگر ماهانه ۱۰ میلیون تومان حقوق دریافت می‌کند، مالیات سالانه او بین ۵ تا ۶ میلیون تومان در سال است. وی افزود: سال قبل مالیات بر درآمد حقوق‌بگیران حدود ۱۲ درصد کل درآمدهای مالیاتی را تشکیل می‌داد، در حالی‌که سهم صاحبان مشاغل و اصناف باوجود اینکه سهم آنها از تولید ناخالص داخلی ۲۰ تا ۳۰ درصد است، از درآمد مالیاتی فقط ۵ درصد بوده است.

لزوم هوشمندسازی و شفاف‌سازی سامانه مؤدیان

هادی بیگی‌نژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس درباره خلأهای مالیاتی کشور و لزوم اصلاح ساختار مالیاتی گفت: هیچ ساختاری برای نظارت بر مالیات‌ستانی وجود ندارد؛ بنابراین طرح مقابله با سوداگری و لزوم هوشمندسازی و شفاف‌سازی سامانه مؤدیان می‌تواند زمینه عدالت در کشور را برای اخذ مالیات از گروه‌ها و قشرهای مختلف جامعه فراهم کند. بیگی‌نژاد بر لزوم اصلاح نظام مالیاتی کشور تاکید کرد و گفت: آمار دقیقی درباره فرار مالیاتی وجود ندارد و گمان می‌کنم خود دولت هم آماری از این موضوع نداشته باشد، اما با طرح مصوب مجلس مبنی بر مقابله با سوداگری و سفته‌بازی و همچنین شفافیت تراکنش‌ها و رصد مالی در سامانه مؤدیان، همه تراکنش‌های افراد مشخص می‌شود. اگر کسی در چند روز چند هزار میلیارد تومان به حسابش ریخته و برداشته شود و به‌عنوان یک دلال عمل کند، فعالیت او مشخص می‌شود.وی با بیان اینکه صاحبان برخی مشاغل کشور اصلا مالیات نمی‌دهند، تصریح کرد: پزشکان محدودی در مطب‌های خود کارتخوان دارند و مالیات می‌دهند، اما تعداد قابل‌توجهی از پزشکان نیز در مطب اصلا کارتخوان ندارند و از بیمار می‌خواهند مبلغ ویزیت را کارت به کارت یا به صورت نقدی پرداخت کند. این نماینده مردم در مجلس افزود: متاسفانه برخی در مشاغل خاص باعث سوءاستفاده شده‌اند. مثلا فردی ۱۰۰ خانه و ماشین می‌خرد و می‌فروشد، اما مالیات نمی‌دهد؛ بنابراین یکی از خلأهای مالیاتی فعلی ساختاری برای نظارت است. بیگی‌نژاد ادامه داد: طرح مالیات بر سفته‌بازی که در مجلس مصوب شد، مالیات‌ستانی را شفاف می‌کند و خلأ را می‌پوشاند. همچنین سامانه هوشمند مؤدیان مالیاتی مشخص می‌کند که هر کسی چه کاری انجام می‌دهد تا بتوانیم از آنها متناسب با درآمد و فعالیت اقتصادی که دارند، مالیات اخذ کنیم. در شرایط کنونی اصلا افراد قابل‌شناسایی و رصد نیستند اما با قوانین جدید هر خلافکار و گریزان از مالیات و افرادی که کار اقتصادی انجام نمی‌دهند مشخص می‌شوند و می‌توان به‌راحتی از آنها مالیات اخذ کرد. عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: متاسفانه در این سال‌ها با دست خودمان راه را برای فرار مالیاتی باز کردیم. در چنین شرایطی معلوم است دیگران نیز در این مسیر تشویق می‌شوند؛ بنابراین چاره کار برای حذف خلأهای مالیاتی این است که هر فردی که کار اقتصادی انجام می‌دهد، مشخص و ملزم به پرداخت مالیات شود. همچنین قانون مبارزه با سوداگری و از طرفی شفاف‌سازی سامانه مؤدیان مالیاتی می‌تواند این خلأها را پر کند. بیگی‌نژاد به تفاوت اخذ مالیات از کارمندان و مشاغل خاص و پردرآمد اشاره کرد و گفت: در اخذ مالیات از کارمندان، مقدار مالیاتی که باید گرفته شود، قبل از واریز حقوق برداشت می‌شود و کارمندان اختیاری در این زمینه ندارند، اما وضعیت به‌گونه‌ای شده که برخی مشاغل خاص به دلخواه خودشان مالیات می‌دهند یا اصلا مالیاتی نمی‌دهند. سوال این است که چرا کسانی که فعال اقتصادی هستند یا خانه و طلا و ماشین به میزان زیاد می‌خرند را نمی‌توان ملزم به پرداخت مالیات کرد؟ باید به این سوال این‌گونه پاسخ داد که این افراد برعکس کارمند اصلا قابل‌شناسایی نیستند؛ ضمن اینکه برخی از این افراد که فرار مالیاتی دارند نفوذ زیادی هم دارند و رایزنی می‌کنند تا قانون اجرا نشود، چراکه سودهای مخفی‌شان شناسایی می‌شود.