وضعیت بحرانی آب در سیستان و بلوچستان
مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی به بررسی وضعیت شاخصهای کلان بخش آب در بازه سهماهه امسال و همینطور ۹ ماهه منتهی به خرداد امسال پرداخته است.
در این گزارش تکید شده از ابتدای سال آبی جاری تا اواخر خرداد سال، ۱۴۰۲ باوجود وقوع ترسالی در مناطقی از کشور بهویژه استانهای واقع در جنوب غرب، پهنههای بیشتری از سطح کشور با خشکسالی مواجه شدهاند و شدت خشکسالی در شرق کشور بیشتر از سایر مناطق بوده و در غرب کشور نیز خشکسالی خفیف رخ داده است.در این گزارش بررسی شاخصهای مهم آب و هواشناسی کشور نشان میدهد میانگین بارش کل کشور از ابتدای سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۲ تا انتهای خرداد سال، ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته روند افزایشی داشته، اما نسبت به میانگین بلندمدت به میزان ۱۴ درصد کمتر است و از مجموع ۳۱ استان کشور، ۲۲ استان دچار کاهش بارش شدهاند. بنابراین کشور با وجود بهبود میانگین نزولات آسمانی، برای سومین سال پیاپی دچار خشکسالی و کمبارشی بوده است.
بر اساس این گزارش در دوره ۹ ماهه منتهی به خردادماه سال ۱۴۰۲ در حوضههای آبریز فرامرزی و مشترک، خشکسالی در بیشتر مناطق افغانستان تداوم داشته است در مرکز و جنوب عراق نیز شرایط ترسالی و در شمال این کشور وضعیت عمدتا نرمال حاکم بوده است.در این گزارش تاکید شده است: سدهای واقع در جنوب غرب کشور و حوضه آبریز دریاچه ارومیه به میزان ۶۰ درصد و بالاتر پرشدگی داشتهاند، اما شرق کشور که با بیشترین افت بارشها نیز مواجه است، در استان سیستان و بلوچستان، میزان ذخیره آب چاه نیمهها که بهطور کامل به منابع آب ورودی رودخانه مرزی و مشترک هیرمند وابسته هستند، به کمتر از ۱۰ درصد رسیده و در شرایط بسیار بحرانی قرار گرفته است. در این گزارش آمده؛ به دلیل افت محسوس حجم ذخایر سدهای واقع در استانهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی و جنوب استان فارس، سهم منابع آب سطحی در تامین مصارف کاهش یافته، همچنین افزایش برداشت از منابع آب زیرزمینی و وقوع تنش آب شرب در این مناطق به وقوع پیوسته است. در نوار شمالی کشور نیز به دلیل افت بارشها، افت تولید محصولات کشاورزی و چالش در تامین نیازهای این بخش بسیار محتمل بوده و در استان گلستان هم به سبب حجم اندک ذخایر سدهای استان و عمال خشک شدن آنها، وقوع تنش آب شرب نیز مورد انتظار است.
همچنین در این گزارش بررسی تخصیص اعتبارات بودجهای بخش آب طی ۳ماهه نخست سال ۱۴۰۲ نیز نشان میدهد ۳ درصد از اعتبارات مصوب امسال به این بخش تخصیص یافته که مربوط به برنامههای آبرسانی و فاضلاب است.