فولادی‌ها آستین بالا زدند
وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید، سال‌ها است مشکل قطعی برق و گاز در واحدهای تولیدی وجود دارد، چرا که سرمایه‌گذاری در دهه گذشته برای توسعه شبکه برق و گاز انجام نگرفته است، اما امروز دود این ماجرا به چشم فولادی‌هایی می‌رود که در این صنعت سرمایه‌گذاری زیادی انجام داده و اشتغالزایی بالایی فراهم کرده‌اند.
وزیر صنعت، معدن و تجارت می گوید، سال ها است مشکل قطعی برق و گاز در واحدهای تولیدی وجود دارد، چرا که سرمایه گذاری در دهه گذشته برای توسعه شبکه برق و گاز انجام نگرفته است، اما امروز دود این ماجرا به چشم فولادی هایی می رود که در این صنعت سرمایه گذاری زیادی انجام داده و اشتغالزایی بالایی فراهم کرده اند. در کنار عدم سرمایه گذاری در صنعت برق، در بخش گاز هم اتفاقات خوبی انجام نگرفت و امروز افت فشار در پارس جنوبی، بخش صنعتی و خانگی را در زمستان با مشکلات بسیاری مواجه کرده است، اما باتوجه به اینکه بقای واحدهای فولادی وابسته به تامین برق و گاز است، خود پیشقدم شده و به میدان آمده اند. صمت در این گزارش به مشکلات فولادی ها برای تامین انرژی پرداخته است.
سال ۱۴۰۱ شاید یکی از سخت ترین سال ها برای تولیدکنندگان فولاد بود. البته به این معنا نیست که این سختی ها با پایان سال تمام خواهد شد. آن طور که پیش بینی می شود، شرایط برای تولیدکنندگان فولاد در سال های آینده به ویژه در بحث تامین گاز سخت خواهد شد و بحران گاز در سال های پیش رو جدی تر از امسال خواهد بود. این در حالی است که یکی از دلایل مهم برای هدف گذاری تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال ۱۴۰۴ ، در اختیار داشتن ذخایر گازی است. ایران دومین کشور دارای ذخایر گازی است که این موضوع می تواند رمز موفقیت برای توسعه صنعتی کشور باشد.به هر حال، کشور دارای ذخایر بسیاری از سنگ آهن در کنار ذخایر گازی است. همچنین، نیروی کار ارزان و متخصص باعث شد تا کشور به فکر توسعه صنعت فولاد بیفتد و بتواند با افزایش تولید، علاوه بر آنکه نیاز داخلی خود را تامین می کند، در حوزه صادرات نیز برای کشور ارزآوری داشته باشد.
کمابیش مسیر پیش بینی شده مسیر درستی بود و کشور توانست از یک واردکننده فولاد در سال ۹۱ به یک تولیدکننده فولاد تبدیل شود که امروز در میان ۱۰ کشور بزرگ تولیدکننده فولاد جهان حضور دارد.دستیابی به این موفقیت باعث شد تا شعار معدن به جای نفت هم جدی تر از گذشته مطرح شود. با بهره برداری از فاز آهن اسفنجی ۷ طرح فولادی و به دنبال آن ورود واحدهای فولادی این طرح ها به مدار تولید، دیگر صنعت فولاد به یکی از مهم ترین صنایع کشور که نقش مهمی در ارزآوری کشور داشت، تبدیل شد.این موفقیت توانست رقابت بین تولیدکنندگان فولاد را بیش از گذشته کند و یک به یک به سراغ طرح های توسعه ای رفته تا هم به ظرفیت اسمی دست پیدا کند و هم اگر امکان پذیر بود، از آن عبور و سبد محصولاتی خود را متنوع کند.این رقابت به اندازه ای پیش رفت که بسیاری از تولیدکنندگان فولاد شروع به اطلاع رسانی درباره رکوردزنی ها در تولید کردند. به شکل تقریبی، آن توسعه ای که در حلقه میانی برای شمش فولاد پیش بینی می شد، محقق شد و صنعت فولاد توانست به جایگاهی ویژه در صادرات غیرنفتی دست پیدا کند و ارزآوری خوبی برای کشور داشته باشد.
تعلل در توسعه زیرساخت ها
اما مسئله از جایی آغاز شد که زیرساخت های لازم برای تولید فولاد پابه پای این برنامه توسعه پیدا نکردند و امروز در آستانه رسیدن به اهداف ۱۴۰۴ ، نبود زیرساخت های لازم مانند آب، برق، گاز، مواد اولیه، حمل ونقل و... به بزرگ ترین چالش تولیدکنندگان فولاد تبدیل شده است.هرچند در بحث آب، کشور با کمک شرکت های بزرگ معدنی توانست طرح ملی انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی را محقق کند، اما مشکلات در حوزه برق و گاز روز به روز در حال عمیق تر شدن است، به نحوی که در بحث گاز پیش بینی کارشناسان حوزه نفت و گاز بر این است که بحران گاز در سال های آینده بیش از امسال عمیق می شود.افت فشار در پارس جنوبی باعث شد تا دولت صنعت فولاد را در صدر لیست قطعی گاز قرار دهد، در حالی که این صنعت یک پای توسعه در کشور است. در کنار این موضوع، تولید کمتر از ظرفیت در نیروگاه های سیکل ترکیبی باعث شد تا تولیدکنندگان فولاد برای احداث نیروگاه های برق وارد سرمایه گذاری شوند و به وزارت صمت نسبت به تامین برق موردنیاز خودشان اعلام آمادگی کنند.
هماهنگی وزارت صمت با وزارت نیرو و نفت
سیدرضا فاطمی امین درباره موضوع تامین برق اظهار کرد: سال ها است مشکل قطعی برق و گاز در واحدهای تولیدی وجود دارد، چرا که سرمایه گذاری در دهه گذشته برای توسعه شبکه برق و گاز انجام نگرفته است.
در موضوع برق با وزارت نیرو برای ساخت ۱۴ هزار مگاوات نیروگاه توافق کردیم و هم اکنون نیز برخی واحدهای صنعتی، نیروگاه در حال احداث دارند که نخستین آن با تولید ۵۰۰ مگاوات در سمنان راه اندازی شده است. همچنین یکی دیگر از نیروگاه ها نیز مربوط به فولاد مبارکه بوده که راه اندازی می شود.
وزیر صمت تاکید کرد: در حوزه برق به این نتیجه رسیدیم که نمی توانیم منتظر توسعه صنعت برق در بخش های خارج از صنعت بمانیم، بنابراین این کار را آغاز کردیم تا طی یک برنامه 3 ساله بتوانیم از تامین برق واحدهای تولیدی اطمینان داشته باشیم و تولید کمترین آسیب را ببیند، البته بخش دیگر را باید با کاهش مصرف دنبال کنیم.
فاطمی امین اضافه کرد: در حوزه گاز نیز با وزارت نفت مذاکره کردیم تا در حوزه پالایشگاه و خط لوله های انتقال به لحاظ فنی و در حوزه صنعت و معدن و تجارت حداکثر توان خود را به کار بگیریم تا عقب افتادگی در حوزه گاز به سرعت جبران شود، البته در این میان، تدابیری هم انجام می گیرد؛ به عنوان نمونه، در تابستان امسال صنعت ۴ درصد به نسبت مدت مشابه سال قبل برق بیشتری استفاده کرد و این امر با همکاری وزارتخانه های صمت و نیرو با نظم خوبی انجام شد و قطعی های یک باره برق که به تولید خسارت وارد می کرد، از بین رفت.
وی تاکید کرد: چالش اصلی ما در سال آینده گاز خواهد بود تا برق؛ که آن را هم با کار مشترک مرتفع می کنیم.
سخن پایانی
همان طور که وزیر صمت هم اشاره کرد، چالش گاز در سال آینده جدی تر خواهد بود و این در حالی است که رقبا در کشورهای حاشیه خلیج فارس برنامه جدی برای توسعه صنایع خود دارند. غفلت در توسعه موازی زیرساخت ها همراه با توسعه صنعت فولاد می تواند سهم بازارهای صادراتی را به رقبا واگذار کند، همان طور که در آمارهای ۹ ماهه نیز در بخش هایی از جمله مقاطع تخت و آهن اسفنجی شاهد کاهش صادرات هستیم. در واقع، امروز ظرفیت های ایجادشده در صنعت فولاد باید به سراغ تامین نیاز خود در بخش زیرساخت بروند تا سرمایه گذاری های انجام گرفته از توجیه خارج نشود. در غیر این صورت، نه تنها میزان تولید کاهش پیدا می کند و سهم صادراتی واگذار به رقبا می شود، بلکه حجم زیادی از اشتغال ایجادشده نیز در خطر تعطیلی و بیکاری قرار می گیرد.
