این درحالی است که هر ازچندگاهی اخباری مبنی بر تخلف برخی رستوران‌ها در تهیه غذای بهداشتی یا برگشت مواد غذایی صادراتی به‌دلیل نبود استانداردهای بهداشتی منتشر می‌شود. چندی پیش نیز خبر مشابهی از تخلف بهداشتی یکی از رستوران‌های معتبر تهران، نگاه‌ها را دوباره به سمت رعایت استانداردهای بهداشتی و سلامت رستوران‌ها جلب کرد. همچنین عرضه محصولات کشاورزی صادراتی برگشت‌خورده در بازارهای میوه و تره‌بار شب عید و حتی قبل از آن، این نگرانی را درباره سلامت محصولات عرضه‌شده در بازار به‌وجود آورده است. در این گزارش به بهانه روز جهانی بهداشت، به شیوه کنترل عملکرد رستوران‌ها و همچنین میزان ایمنی تولیدات کشاورزی در بازارهای داخلی پرداخته و در گفت‌وگو با نمایندگان اتحادیه‌ها ابعاد این مشکلات را بررسی کرده ‌است.

همکاری اتحادیه‌ رستوران‌داران با سازمان بهداشت
سیدعلی‌اصغر میرابراهیمی، رئیس اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس‌های تهران در گفت‌وگو با صمت به برخی شبهات درباره کیفیت خدمات رستوران‌ها پاسخ داد. او ضمن تاکید بر این نکته که هر رستوران و واحد صنفی ارائه‌دهنده غذا موظف به رعایت قوانین و مقررات لازم برای حفظ سلامت و بهداشت جامعه است، گفت: به‌دلیل اهمیت فعالیت رستوران‌ها در ارائه خدمات به مشتریان، نهادهای دولتی مسئول موظف به اعمال نظارت‌های دوره‌ای مستمر بر نحوه عملکرد و کیفیت غذاهای قابل‌عرضه به مشتریان هستند.
رئیس اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس‌های تهران با تاکید بر اینکه درباره رستوران‌های شهر تهران نیز این قاعده رعایت می‌شود، افزود: برای جلوگیری از هرگونه تخلفات رستورانی، اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس‌های تهران همراه با یک نماینده از سازمان بهداشت، نماینده دادستانی و قوه قضاییه هر منطقه و نماینده تعزیرات به بازدیدهای ادواری می‌پردازد. میرابراهیمی ادامه داد: بازرسی‌های ادواری رستوران‌ها برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی حتی پس از شروع سال جدید نیز ادامه‌دار بوده و در ابتدای فروردین نیز نظارت‌های لازم به صورت بازدیدهای سرزده به رستوران‌های محدوده شهر تهران انجام شده است.
وی افزود: در چند روز اخیر، اخباری مبنی بر تخلف یک واحد صنفی رستورانی منتشر شد که واحدهای مربوطه به آن رسیدگی کردند. البته رستوران یادشده در محدوده شهری تهران و جزو واحدهای موردبررسی اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس‌های تهران نبود.

پیامدهای بازرسی‌های دوره‌ای
رئیس اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس‌های تهران در ادامه صحبت‌های خود به اهمیت بازرسی و نظارت بر نحوه عملکرد رستوران‌ها و واحدهای صنفی مربوطه تاکید و از عملکرد اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس‌های تهران در این حوزه دفاع کرد.
وی تصریح کرد: در سال‌های اخیر برخی اخبار مبنی بر تخلف تعداد محدودی از رستوران‌ها منتشر و باعث نگرانی مردم شد اما با رعایت تمامی پروتکل‌های بهداشتی از سوی سایر رستوران‌ها و واحدهای صنفی، به‌تدریج این اطمینان به مردم بازگشت. البته در چند سال اخیر به‌دلیل شیوع ویروس کرونا، در سرویس‌دهی رستوران‌ها اختلال و محدودیت ایجاد شد اما این موضوع ارتباطی با رعایت بهداشت در فعالیت واحدهای صنفی نداشته و حتی بیشتر از قبل تلاش شد تا نکات ایمنی رعایت شود.
میرابراهیمی ادامه داد: اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس‌های تهران در بازه‌های زمانی یک ماه تا ۴۵ روز همراه با نماینده‌‌های قانونی سایر نهادهای مرتبط دولتی و قضایی، به بازرسی‌های سرزده از رستوران‌های شهر تهران می‌پردازد. باید این نکته را در نظر داشت که محدوده‌بندی‌های مهمی در این زمینه وجود دارد و مسئولان هر منطقه باید پاسخگوی تخلفات اصناف مناطق خود باشند.
رئیس اتحادیه رستوران‌داران و سلف‌سرویس‌های تهران در پایان مهم‌ترین راهکار اجرای مقررات بهداشتی و ایمنی توسط رستوران‌ها و سایر واحدهای صنفی اینچنینی را اعمال نظارت توسط نهادهای مربوطه عنوان کرد.

رعایت استاندارد سلامت محصولات غذایی صادراتی
طبق آمار و ارقام اعلام‌شده، سالانه ۱۳۵ میلیون تن محصولات کشاورزی در ایران تولید و حدود ۱۰ میلیون تن از این محصولات به کشورهای مختلف صادر می‌شود. در ماه‌های پایانی سال گذشته، برگشت خوردن محصولات کشاورزی صادراتی ایران به‌دلیل بالابودن حد مجاز سموم استفاده شده در روند تولید آنها، خبرساز شد. فلفل دلمه‌ای برگشت داده شده از روسیه، یکی از این اقلام بود که باعث شد توجهات بیشتری به‌دلیل این اتفاقات جلب شود. به گزارش ایسنا، محمدمهدی برومندی، معاون امور باغبانی وزیر جهادکشاورزی ایران، با اشاره به اینکه سازمان حفظ نباتات دو کشور ایران و روسیه با هم همکاری مستمر دارند و پروتکل‌ها را به صورت مداوم به اشتراک می‌گذارند، خاطرنشان کرد: در یکی از محموله‌های فلفل دلمه‌ای از سموم دفع آفات نباتی استفاده شده بود که در اتحادیه اروپا مورداستفاده و تایید بود اما در روسیه ثبت نشده است. این موضوع موجب شد صادرات محصولاتی که برای روسیه تولید شده بود با ممنوعیت موقت مواجه شود؛ در حالی که همین محصولات به‌راحتی به سایر کشورها صادر می‌شوند.
در ادامه با برگشت خوردن فلفل‌دلمه‌ای‌های صادراتی، موج اعتراضات دیگری از توزیع این محصولات در بازارهای داخلی راه افتاد. در برخی از سایت‌های خبری عنوان شد که تصاویر منتشر شده نشان می‌دهد برخی از محموله‌های فلفل‌دلمه‌ای صادراتی برگشت خورده، در مناطق فقیرنشین برخی شهرها با عناوین خاص درحال توزیع است یا به‌عنوان خوراک دام در برخی دامداری‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد و معدوم نشده است.

تامین سلامت محصولات کشاورزی
صدرالدین نیاورانی، نایب‌رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران و عضو کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با، به پرسش‌های مربوط به میزان کیفیت سم‌ها و آفت‌کش‌های مصرفی در محصولات زراعی و کشاورزی کشور پرداخت. او تردیدها درباره ایمنی و سلامت محصولات کشاورزی عرضه‌شده در بازارهای داخلی و اقلام صادراتی را بی‌مورد عنوان کرد و در این‌باره گفت: اخیرا استفاده از کود‌ها و آفت‌کش‌های وارداتی در تولید محصولات کشاورزی داخلی حاشیه‌های بسیاری به همراه داشته است. این شبهات با انتشار اخبار برگشت داده شدن محصولات صادراتی ایران تشدید شد و نگرانی‌های مختلفی را برای مردم ایجاد کرد.
نیاورانی در تشریح دلایل برگشت داده شدن محصولات صادراتی ایران اظهارکرد: در چند سال اخیر به‌دلیل تشدید تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، بازرگانان و تولیدکنندگان امکان واردات سموم موردنیاز کشاورزی و تولید را از کشورهای اروپایی نداشتند. این موضوع سبب شد مجبور به واردات اقلام و کالاهای موردنیاز کشاورزی از سایر کشورها از جمله کشورهای آسیای شرقی شوند که متاسفانه سموم وارداتی از این کشورها از نظر کیفیت درجه دو بودند. البته تمام این سموم موفق به اخذ تاییدیه‌های رسمی جهانی نیز شده بودند.
نایب‌رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران ادامه داد: واردات و استفاده این نوع سموم از روی عمد نبوده است و فعالان بخش کشاورزی کشور برای حفظ محصولات مجبور به استفاده از این سموم بودند. امیدواریم با رفع تحریم‌ها و بهبود روابط بین‌المللی، بتوان کالا و محصولات موردنیاز را با کیفیت مناسب‌تر و از کشورهای پیشرفته‌تری وارد کرد.

موردتایید بودن سموم استفاده شده
نیاورانی در ادامه صحبت‌های خود، ناایمن بودن سموم وارداتی و محصولات کشاورزی تولید شده با این سموم را رد کرد و توضیح داد: همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، تحریم‌ها منجر به ایجاد مشکلات فراوانی در واردات کالا و اقلام موردنیاز شد اما با این شرایط نیز تلاش کردیم تا واردات ناسالم و بی‌کیفیتی برای تولید نداشته باشیم.
وی تاکید کرد: سم‌ها و آفت‌کش‌های وارداتی همگی دارای تاییدیه‌‌های لازم از مراکز معتبر جهانی هستند؛ بنابراین نمی‌توان گفت محصولات کشاورزی و زراعی صادراتی و مصرفی داخل سمی یا آسیب‌رسان هستند و باید از عرضه‌ آنها در بازار جلوگیری کرد.
این عضو کمیسیون صادرات اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: بحث برگشت‌ دادن محصولات ایران از کشور روسیه یکی از اخباری بود که باعث ایجاد هیاهو و حاشیه‌هایی شد. دلیل اصلی این اتفاق را باید متفاوت بودن معیارهای صادراتی روسیه با ایران و همچنین ناآشنا بودن این کشور با سموم مصرفی ما دانست. به بیانی دیگر، سمومی که در محصولات کشاورزی ما استفاده می‌شد، در فهرست و جدول کشور روسیه وجود نداشت و این ناآشنا بودن منجر به برگشت خوردن اقلامی مانند فلفل‌دلمه‌ای صادراتی ایران شد. مجدد باید تاکید کرد این بازگشت محصولات به معنای سمی و ناایمن بودن تولیدات داخلی نیست و نباید نگرانی درباره آن وجود داشته باشد.

فضای روانی منفی در بازار
نیاورانی در ادامه به توضیح مسئله عرضه محصولات صادراتی برگشت خورده در بازارهای داخلی پرداخت. او کاهش نرخ این اقلام در بازار را ناشی از فضای روانی ایجادشده عنوان کرد و در این‌باره گفت: اتفاقات پیش‌آمده در سال گذشته، سبب توقف تولید و صادرات محصولات برگشت‌خورده از جمله فلفل دلمه‌ای شد که البته مدت زمان زیادی هم طول نکشید. یکی از بحث‌های مهم در این‌باره نیز عرضه محصولات صادراتی در بازارهای داخلی بود که متاسفانه واکنش‌های منفی زیادی به همراه داشت.
وی ادامه داد: جو روانی ایجادشده میان مردم پس از انتشار اخبار مربوط به این وقایع سبب شد تقاضا برای این کالاها بسیار کم شود و شاهد کاهش نرخ و فروش چشم‌گیری در بازارهای داخلی این محصولات باشیم. اغلب بر این باور بودند که این تولیدات سمی بوده و عرضه آن در داخل اقدامی نادرست است.
اما باید مجدد تاکید کرد محصولات و تولیدات کشاورزی ایران، به‌ویژه اقلام صادراتی سمی و ناایمن نبوده و سلامتی افراد را به خطر نخواهد انداخت. نایب‌رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران در ادامه صحبت‌های خود از رفع مشکلات سیستمی و پیش‌آمده با کشور روسیه درباره صادرات محصولات کشاورزی خبر داد و گفت: در این مدت تلاش کردیم تا تطبیق پروتکل‌های ایران و روسیه به بهترین شکل انجام شود. با سایر کشورها نیز تاکنون با مشکل مهمی مواجه نشده‌ایم و در ادامه این مسیر اگر اتفاق مشابهی رخ دهد، دوباره به تطبیق معیارهای استاندارد بین کشور مبدا و مقصد خواهیم پرداخت.

سخن پایانی
توجه نهادهای دولتی و قضایی به نحوه عملکرد اصناف و واحدهای تولیدی در رعایت نکات و استانداردهای ایمنی و سلامت، از مواردی است که می‌تواند از بسیاری از مشکلات، چه در صادرات محصولات تولیدی و چه عرضه در بازارهای داخلی بکاهد. از این‌رو انتظار می‌رود مسئولان مربوطه همچنان بر بازرسی‌ها و نظارت مستمر تاکید داشته باشند.