بررسی آماری صادرات دستگاه‌های فرآوری صنعت سنگ ساختمانی جهان چه کمکی به رصد بازارهای مصرف صادراتی می‌کنند؟ برای پاسخ به این سوال نگاهی می‌اندازیم به روند بررسی این آمارها در کشور ایتالیا.

طبق گزارش دفتر تحلیل روند بازار مارمو ماکینه Marmo Macchine International ایتالیا در 3 ماهه اول سال ۲۰۲۲، ارزش صادرات ماشین‌آلات، ابزار و سایر تجهیزات ایتالیایی برای فرآوری سنگ طبیعی نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳.۴ درصد افزایش داشته است.

اگر نمودار تغییرات آمار خرید 10 مشتری بزرگ ماشین‌آلات و تجهیزات ایتالیایی را بررسی کنیم، شاهد تغییرات زیر خواهیم بود.

فروش تولیدات صنعتی ایتالیا در حوزه سنگ‌های ساختمانی در ایالات‌متحده ۴۰.۲درصد، در برزیل بیش از ۲۰۰درصد و در فرانسه بیش از ۱۴۰درصد افزایش یافته است.

این میزان رشد در هند بیش از ۱۲۰درصد، در آلمان ۱۳.۵درصد و در کانادا ۵۶درصد بوده است.

در همین حال، آمار خرید در برخی کشورها به شرح زیر افت داشته است؛ اسپانیا منفی۳۲.۹درصد، لهستان منفی۹.۵درصد، بریتانیا منفی۱۹.۸درصد و پرتغال منفی ۳۹.۶درصد.

لازم به یادآوری است که در ۳ ماه اول سال ۲۰۲۲، صادرات ماشین‌آلات و تجهیزات ایتالیایی به ایالات‌متحده بیش از ۲برابر صادرات به برزیل و حدود ۲.۶برابر صادرات به فرانسه بوده است.

اما سقوط فروش در کشور مصر عددی قابل‌توجهی را نشان می‌دهد.

این عدد در مدت مشابه سال ۲۰۲۱ در رتبه دوم صادرات فناوری ایتالیا در زمینه ماشین‌آلات سنگ‌های طبیعی قرار داشت، امروز به رتبه ۵۵ در رتبه‌بندی ارزش صادراتی سقوط کرده است.

یکی از راه‌های رصد بازارهای جهانی صنعت سنگ بازبینی نحوه جذب سرمایه به بخش تولید کشورها است، چنانچه کشوری در مسیر افزایش سرمایه‌گذاری روی دستگاه‌ها و تجهیزات و مواد مصرفی استفاده در فرآوری قدم بردارد، می‌توان تخمین زد در افق نسبی 2 الی 3 ساله به چه میزان تولید دست خواهد یافت و از این طریق برآوردی نسبی از کاهش نیاز به واردات محصول فرآوری‌شده را به‌دست آورد.

میزان خودکفایی کشورهای بازار هدف در حوزه فرآوری در آینده نزدیک، نشان از رقابتی‌تر شدن بازار دارد، بنابراین می‌توان انتظار داشت کشورهای خریدار ماشین‌آلات پس از چندی با در نظر گرفتن تعرفه‌های گمرکی برای واردات سنگ‌خام ریسک بیشتری را به کشورهای صاحب مواد اولیه تحمیل کنند.

برخی کشورها به‌دلایل هزینه‌های بالای حامل‌های انرژی و تولید در فهرست واردکنندگان ماشین‌آلات قرار نمی‌گیرند یا حتی‌الامکان کمتر به‌سراغ استقلال فرآوری حرکت کنند، بنابراین امروز رصد بازارهای مصرف کمی پیچیده‌تر از قبل شده است و آمارها نشان از نوساناتی غیر همسان دارند.

ترکیه طی 10 سال ـ از سال ۲۰۰۸ الی ۲۰۱۸ ـ تبدیل به بزرگ‌ترین صادرکننده مرمریت به امریکا شده است. رویکرد ایتالیا هم ـ به‌عنوان رقیب رتبه دوم ـ به‌طورکامل هوشمندانه بوده و به‌سمت افزایش صادرات ماشین‌آلات فرآوری به امریکا حرکت کرده است.

نتیجه این سیاست‌گذاری در نمودار گزارش سالانه صنعت سنگ و مرمریت جهان ثبت شده است و نشان می‌دهد که به نسبت افزایش درصد خودکفایی فرآوری در صنعت سنگ امریکا، صادرات محصولات فرآوری‌شده ترکیه به این کشور روند کاهشی داشته است. این آمار نشان از رقابتی پیچیده و در بازه زمانی بلندمدت است.

بر این اساس به‌نظر می‌رسد امروز صنعت سنگ ایران باید با بینش، آگاهی و شناختی کامل مولفه‌های موثر در بازارهای جهانی سنگ ساختمانی و تزئینی را به‌شکلی راهبردی و دقیق رصد کند تا بتواند رویکردهای راهبردی بلندمدتی را در پیش گیرد تا در این شطرنج پیچیده بتواند برای حرکت‌ها و بازخوردهای احتمالی بازار مصرف تدابیر هوشمندانه‌ای اتخاذ کند و رقابت را به‌نفع خود رقم بزند.

تصمیم‌سازان و دست‌اندرکاران صنعت معدن کشورـ به‌ویژه صنعت سنگ ساختمانی ـ باید به تقویت بنیه مشاوره تخصصی و اطلاعات به‌روز شده و البته مستند اهتمام ورزند تا در زمینه صادرات محصولات فرآوری‌شده با ارزش‌افزوده اقدامات زیربنایی و آینده‌پژوهی مطلوبی انجام دهند.

علاوه بر این به‌منظور ایجاد انسجام در میان تشکل‌های صنفی و رصد دقیق بازارها راهکارهای مناسبی در پیش گیرند.

پرهیز از نگاه سوگیرانه و مبتنی بر سلیقه شخصی و بررسی دقیق و بی‌طرفانه آمارهای جهانی که هدف اصلی آن حفظ منافع ملی کشورمان باشد، شیرازه اصلی این حمایت و تقویت خواهد بود.