زنجیره فولاد کشور با چالش ‌ های متعددی روبه ‌ رو است که تداوم تولید آن را تهدید می ‌ کند. نبود توازن یکی از مهم ‌ ترین مشکلاتی است که عملکرد فعالان این زنجیره در حلقه ‌ های مختلف را تحت تاثیر منفی قرار داده است. فعالان زنجیره فولاد در طول سال ‌ های گذشته درباره نبود توازن در این زنجیره به مسئولان هشدار و راهکارهایی را برای بهبود شرایط پیشنهاد داده ‌ اند.

بخشی از نبود توازن در زنجیره فولاد کشور به ‌ دلیل تکمیل نشدن فرآیند توسعه در این زنجیره است. در چنین موقعیتی میزان تولید کنسانتره و گندله در این بخش به ‌ مراتب بیشتر از نیاز بازار داخلی می ‌ شود و تولیدکنندگان کنسانتره و گندله ناچارند برای تداوم فعالیت خود از ظرفیت تولیدشان بکاهند که همین موضوع از بهره ‌ وری تولید آنها می ‌ کاهد. البته چنانچه امکان صادرات محصولات تولید شده در این زنجیره مهیا شود، بخشی از مشکلات این تولیدکنندگان مرتفع می ‌ شود.

میزان ظرفیت تولید در حلقه آهن اسفنجی از ظرفیت تولید در سایر حلقه ‌ های این زنجیره پایین ‌ تر است و کمبود ظرفیت تولید آهن اسفنجی به چالشی جدی برای این بخش تبدیل شده است. محدودیت ‌ های موجود در تامین انرژی نیز به معضلی جدی در این بخش تبدیل شده و حتی توسعه این زنجیره را تحت تاثیر قرار داده است.

ظرفیت ‌ های تولید و توسعه در زنجیره فولاد با تکیه بر ذخایر انرژی در کشور بنا شده و فولادسازی نیز با تکیه بر ذخایر آهن اسفنجی به ‌ عنوان ماده اولیه تولید شمش، توسعه یافته، این در حالی است که در اغلب کشورها از قراضه به ‌ عنوان ماده اولیه اصلی زنجیره فولاد استفاده می ‌ شود.

با این وجود دولت در سال ‌ های اخیر به توسعه زیرساخت ‌ های انرژی بی ‌ توجه بوده، به ‌ همین دلیل سرمایه کافی به توسعه این بخش اختصاص داده نشده است. در چنین شرایطی تامین گاز برای صنایع انرژی ‌ بر به ‌ ویژه فولادسازی به دغدغه ‌ ای اساسی برای صنعتگران این بخش بدل شده است.

عملکرد تولیدکنندگان در حلقه ‌ های مختلف زنجیره فولاد به تامین انرژی وابسته است، بدین ترتیب هر نوع محدودیتی در روند تامین انرژی عملا فرآیند توسعه فولادسازی را تحت تاثیر منفی قرار می ‌ دهد. باتوجه به نقش جدی گاز در فرآیند تولید آهن اسفنجی، تولید این محصول در سال ‌ های آتی و تا زمانی که محدودیت ‌ های انرژی مرتفع نشود، همچنان به ‌ عنوان چالش اصلی زنجیره فولاد شناخته خواهد شد.

توسعه زنجیره فولاد کشور به ‌ منزله جذب سرمایه قابل ‌ توجهی به این زنجیره است. توسعه تولید در این بخش به توسعه صنعتی و اقتصادی کشور منتهی شده و فرصتی را برای ارزآوری فراهم کرده است. علاوه بر این استفاده از ظرفیت ‌ های معدنی و انرژی و فولادسازی منجر به توسعه مناطق محروم کشور شده است؛ بنابراین از سیاست ‌ گذاران انتظار می ‌ رود نسبت به آینده این صنعت بی ‌ تفاوت نباشند و برای به حداقل رساندن آسیب ‌ های ناشی از نبود توازن، راهکارهایی مطرح می ‌ شود.

راهکار نخست برای رفع چالش یادشده توسعه زیرساخت ‌ های گازی کشور در کوتاه ‌ ترین زمان ممکن است. در سال ‌ های گذشته شاهد محدودیت ‌ های جدی در فرآیند ارزآوری کشور در سایه تحریم و محدودیت در تعاملات تجاری و اقتصادی ایران با سایر کشورها بودیم که باتوجه به محدودیت ‌ های درآمدی کشور ناشی از این امر، اختصاص چنین هزینه ‌ ای برای توسعه زیرساخت ‌ های گازی کشور ممکن و شدنی به ‌ نظر نمی ‌ رسد. در چنین شرایطی از سیاست ‌ گذاران انتظار می ‌ رود با مدیریت تامین انرژی، بخشی از مشکلات و محدودیت ‌ های موجود را مرتفع کنند.

گاز در واحدهای احیا هم به ‌ عنوان سوخت و هم به ‌ عنوان خوراک کاربرد دارد؛ بنابراین محدودیت در تامین این ماده برای این بخش از زنجیره به ‌ منزله توقف یا کاهش قابل ‌ توجه تولید در این بخش از صنعت و به ‌ دنبال آن سایر حلقه ‌ های تولید است. حال آنکه گاز در این بخش غیر ‌ قابل ‌ جایگزین است. بر همین اساس انتظار می ‌ رود محدودیت اعمالی برای صنایع فولادی کشور، در مرحله آخر بر صنایع تولیدکننده آهن اسفنجی اعمال شود تا تولید در این بخش ادامه یابد.