تجارت با افریقا، شرکت در بازی دوسربرد
سیدحسین آقاسیدمرتضی-عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی
باتوجه به برقراری تحریم ها و با فرض همیشگی بودن آن، باید یافتن بازارهای بزرگی مانند افریقا و توسعه تجارت با این بازارها را نه یک انتخاب خوب و مناسب، بلکه یک ضرورت دانست.
توسعه تجارت را می توان تنها راه برون رفت کشور از وضعیت فعلی و یکی از مهم ترین عوامل بهبود ارزش پول ملی دانست؛ اقدامی که البته در همه کشورهای توسعه یافته تجربه شده و نتایج منحصربه فردی نیز داشته است.
در این بین، کشورهایی که دسترسی بیشتری به ساحل دارند و توانسته اند صنعت دریایی به ویژه در بخش حمل ونقل را توسعه و بهبود دهند، بازارهای بیشتری برای خود تعریف کرده و به سهم بالاتری از اقتصاد جهان دست یافته اند.
به عبارت بهتر، این کشورها توانسته اند با اتکا به صنعت دریایی و زیرساخت های ترانزیت دریایی، نه تنها محصولات خود را با کیفیت بالاتری صادر کنند، بلکه در واردات نیازهای بازار بومی نیز عملکرد بهتری داشته باشند و از آن گذشته، سهم قابل توجهی از ترانزیت دریایی را به خود اختصاص داده اند.
در این بین، ایران به دلیل دسترسی به آب های آزاد جهان، به دو بازار بسیار بزرگ دسترسی دارد؛ اول بازار هندوستان که تا سال آینده بزرگ ترین بازار جهان به لحاظ جمعیت خواهد بود و این یک فرصت منحصربه فرد برای ایران به شمار می رود، خاصه اینکه سواحل دو کشور نسبتا به یکدیگر نزدیک هستند و دوم دسترسی به قاره افریقا؛ قاره ای که بنا به دلایل گوناگونی که مهم ترین آن سوءمدیریت و کارنابلدی مسئولان اقتصادی کشور در سال ها بعد از انقلاب بود، مورد غفلت واقع شده بود.
این در حالی است که این بازار بزرگ، تقریبا در تمام تولیدات ایرانی می تواند یک واردکننده مطلوب به شمار برود. نکته مهم دیگر اینکه گرچه کشورهای قاره افریقا قرابت سیاسی یا جهت گیری های ویژه ای نسبت به مواضع ایران نداشته و ندارند، اما فراموش نکنیم که در تاریخ ایران هیچ تنشی هم بین ایران و کشورها افریقایی وجود نداشته که خود این موضوع می تواند در اعتمادزایی و اعتمادافزایی نقش بسزایی داشته باشد.
مسئله مهم دیگر این است که بازار افریقا تولیدکننده مواد اولیه بسیاری از صنایع از جمله صنایع غذایی است و در کنار طلا و الماس، در بخش مواد معدنی نیز منطقه ای غنی به شمار می رود که می تواند نیازهای کشور در این بخش ها را به بهترین شکل ممکن و در یک فضای مطمئن تامین کند.
به همه این موارد، نیاز بالای بازار افریقا در صنعت نساجی و پوشاک یا حتی صنایع چوب به ویژه مبلمان را نیز می توان اضافه کرد تا با دیدی جامع، جذابیت این بازار برای تولیدات ایرانی به وضوح قابل رویت باشد.
در پایان باید تاکید کرد باتوجه به برقراری تحریم ها و با فرض همیشگی بودن آن، باید یافتن بازارهای بزرگی مانند افریقا و توسعه تجارت با این بازارها را نه یک انتخاب خوب و مناسب، بلکه یک ضرورت دانست.