حلقه کمپین «کوه را نجات دهید» تنگ‌تر می‌شود
تهاجم روسیه به اوکراین، اروپا را وادار کرده است که از سلطه روسیه در صنعت معدن خود را دور کند. به‌گزارش صمت، تهاجم روسیه به اوکراین این فرصت را برای اروپا فراهم کرده که ارزیابی مجدد موردنیاز زنجیره تامین مواد خام و آسیب‌پذیری‌های آن را انجام دهد.
اتحادیه اروپا مجبور شده است، نگاهی مشابه به وضعیت بد صنعت معدن فلزات خود داشته باشد.توافق گسترده ای وجود دارد که اگر اروپا بخواهد شانسی برای دستیابی به اهداف انرژی پاک خود داشته باشد، داشتن انرژی های تجدیدپذیر یک پیش نیاز آشکار است. با این حال، به فلزاتی مانند لیتیوم نیاز است، فلزی که درباره آن، اروپا از خودکفایی فاصله دارد. با درک این فوریت، اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، در سخنرانی خود در ۱۴ سپتامبر اتحادیه، قانون جدید مواد خام حیاتی اروپا را اعلام کرد. صمت در این گزارش به تلاش اروپا برای استقلال در معدنکاری پرداخته است.رئیس کمیسیون اروپا معتقد است؛ فلز لیتیوم و خاک های کمیاب به زودی مهم تر از نفت و گاز خواهند بود. به این ترتیب، تقاضای اروپا برای این فلزات ارزشمند و خاک های کمیاب به تنهایی تا سال ۲۰۳۰ ، 5برابر خواهد شد، بنابراین باید از وابستگی مجدد برای تامین این فلزات خودداری کنیم، همان طور که درباره نفت و گاز انجام دادیم.به گفته این مقام مسئول، اتحادیه اروپا پیش از این ۳۰ ماده خام را به عنوان مواد حیاتی طبقه بندی کرده است، اما باتوجه به شرایط روز، این دسته بندی باید به روز شود. به علاوه اینکه، این شرایط می تواند چارچوبی برای تعادل قدرت جدید در استخراج معادن اروپا فراهم کند، در صورتی که این قاره بتواند بر چالش های توسعه تولید مواد معدنی داخلی خود غلبه کند.
تعیین اهداف برای فلزات اروپایی
تیری برتون، کمیسر اروپا برای بازار داخلی، در توضیح این مطلب گفت که قانون مواد خام حیاتی اتحادیه اروپا با تمرکز بر کاربردهای استراتژیک از جمله تعیین معیارهایی برای شناسایی مواد خام مرتبط با نیازهای انتقال و دفاع با ایجاد یک شبکه اروپایی واقعی از آژانس های مواد خام برای پیش بینی خطرات و ایجاد و تقویت یک زنجیره تامین انعطاف پذیرتر کمک خواهد کرد. برتون گفت: به عنوان مثال، می توان هدفی تعیین کرد که حداقل ۳۰ درصد از تقاضای اتحادیه اروپا برای لیتیوم تصفیه شده تا سال ۲۰۳۰ از اتحادیه اروپا منشأ گرفته شود یا حداقل ۲۰ درصد از عناصر کمیاب خاکی موجود در جریان های زباله مربوطه تا سال ۲۰۳۰ بازیابی شود. از سوی دیگر، براساس پژوهش های انجام گرفته پیش بینی می شود تقاضا برای تمام مواد موردنیاز باتری به طور سرسام آوری افزایش می یابد و برآورد می شود تقاضا برای گرافیت و خاک های کمیاب به ترتیب ۱۴ و ۵ برابر تا سال ۲۰۳۰ افزایش یابد. در واقع، وضعیت تامین مواد خام اروپا آنقدر وخیم است که برند شافر، مدیرعامل EIT Raw Materials به Euractiv گفت: با بحران اخیر انرژی، اولویت بندی آن دشوار شده است و به این دلیل است که همه مواد خام حیاتی در حال حاضر فوق العاده بحرانی می شوند.
دستیابی به سطح مناسبی از خودکفایی
اما ناظران هشدار می دهند که موانع جدی بر سر راه اتحادیه اروپا برای دستیابی به سطح مناسبی از خودکفایی مواد خام وجود دارد. در اتاق فکری که سال گذشته توسط دانشگاه گنت برگزار شد، پروفسور جاناتان هولسلاگ، مدرس سیاست بین الملل در دانشگاه آزاد بروکسل هشدار داد که شکاف بزرگی بین ملی گرایی اقتصادی چین و عزم برای کنترل زنجیره تامین جهانی مواد خام و نگرش متعادل اتحادیه اروپا به حمایت از صنعت مواد خام خود وجود دارد.
سیاست های ۱۶ ساله اتحادیه اروپا
در همین حال، به گفته بسیاری دیگر از فعالان اقتصادی، چین صنایع اساسی خود را عقب مانده نمی داند. این گروه معتقدند باوجود سیاست های ۱۶ ساله اتحادیه اروپا در زمینه معدن و زنجیره تامین مواد معدنی، حجم تولید در اروپا کاهش یافته است و در حال حاضر معدن در اتحادیه اروپا وجود ندارد. ماه سپتامبر، در یک مقاله مشترک، فرانسه و آلمان با حمایت دانمارک، ایرلند، لهستان، یونان، پرتغال، فنلاند، بلژیک و رومانی خواستار تامین مالی بیشتر برای تولید مواد خام در داخل بلوک شدند.
نقش بازیافت در حفظ مواد خام حیاتی
در همین حال، جولی کلینگر، زمین شناس یکی از جنبه های مثبت طرح حفاظت از مواد خام حیاتی را موضوع بازیافت می داند. وی در مصاحبه ای در Politico Klinger گفت: در روند توسعه اقتصادی ممکن است اتحادیه اروپا نیاز به افتتاح معادن جدید داشته باشد، اما این گزینه تنها می تواند به عنوان «انتخاب سوم پس از بازفرآوری زباله و پس از بازیافت» مدنظر فعالان اقتصادی قرار گیرد. برهمین اساس اوایل امسال، پارلمان اروپا به اعمال اهداف اجباری محتوای بازیافتی برای لیتیوم، کبالت، نیکل و سرب در باتری های لیتیوم یون رأی داد.با تصویب این قانون، سرمایه گذاری ها بر موضوع بازیافت افزایش یافت. به عنوان نمونه، پروژه Susmagpro با بودجه اتحادیه اروپا که تا نوامبر ۲۰۲۳ ادامه دارد، به دنبال شروع بازیافت آهنرباهای کمیاب در حال اجرا است. این آهنرباها در حوزه محصولات الکترونیک، توربین های بادی، موتورهای خودروهای الکتریکی و ... کاربرد دارند.کمیسیون اروپا نیز در همین راستا معتقد است هدف این پروژه توسعه زنجیره تامین بازیافت برای آهنرباهای خاکی کمیاب در اتحادیه اروپا و نشان دادن این مواد جدید در مقیاس آزمایشی در طیف وسیعی از بخش های کاربردی است. اتحادیه اروپا آهنرباهای نئودیمیم ـ آهن ـ بور بسیار بیشتری نسبت به تولید خود وارد می کند. باتوجه به اینکه، اتحادیه اروپا سالانه کمتر از ۱۰۰۰ تن آهنربا وارد می کند و تا 3 برابر این حجم در حال حاضر برای بازیافت در دسترس است، استفاده مجدد از این باتری ها فرصت قابل توجهی را ارائه می دهد.
پذیرش در مقابل بی تفاوتی
اما در حالی که دولت های اتحادیه اروپا تا حد زیادی نیاز به خودکفایی بیشتر مواد خام را می پذیرند، در کل، جمعیت اروپا بی تفاوتی قابل توجهی، نسبت به صنعت منابع فلزی دارند. صربستان، جمهوری چک، اسپانیا و پرتغال میزبان ذخایر لیتیوم در کلاس جهانی هستند، اما در این کشورها مخالفت های قابل توجهی با توسعه آنها وجود دارد.در اسپانیا، ساکنان محلی در حال مبارزه برای شکست دادن معدن لیتیوم پیشنهادی Infinity Lithium در دره Valdeflores هستند. آنها با تبلیغات زیر پرچم گروه شهروندی «کوه را نجات دهید» در برابر برنامه های شرکت مقاومت کرده و Infinity را به دادگاه کشانده اند. این باوجود پیشنهاد اصلاح شده برای یک معدن زیرزمینی به جای معدن روباز است.همچنین در منطقه لیتیوم ایبریا، معدن لیتیوم بزرگ دیگری به نام لاس ناواس را پیشنهاد کرده است. اما این منطقه نیز با مخالفت شدید مردم محلی به این دلیل که منطقه ای است که به طورسنتی به مراتع مشترک برای دامداران و برداشت چوب پنبه اختصاص داده شده، مواجه شده است.مخالفت های مشابهی با مهم ترین ذخایر اتحادیه اروپا از فلزات خاکی کمیاب سنگین زیرکونیوم، هافنیوم و نیوبیم در سوئد مشاهده می شود. ۳ سال پیش نیز شرکت کانادایی Leading Edge Materials طرحی را به بازرسی معدن سوئد برای توسعه چاله باز ریخته گری ذخایر عناصر خاکی کمیاب Norra Kärr واقع در شهرستان یونکوپینگ ارائه کرد. مارک ساکسون، مدیرعامل موقت شرکت اظهارکرد: «نورا کر یک پروژه استراتژیک است که توانایی منحصر به فردی در کاهش چشمگیر اتکای اروپا به چین برای مواد خام حیاتی دارد».
سخن پایانی
مخالفت فعالان محلی با پروژه های معدنی معضلی را برای هدف اتحادیه اروپا برای افزایش خودکفایی مواد خام ایجاد می کند؛معضل مشابهی که در صنعت انرژی با آن مواجه است. درسی که باید توسط آن صنعت به سختی آموخته شود، این است که به طورمعمول بین نیاز به انرژی های تجدیدپذیر بیشتر و مخالفت در سطح محلی با ساخت هر مزرعه بادی و خورشیدی جدید «قطع ارتباط» وجود دارد. اینکه چگونه بخش معدن فلزات این نوع دایره را مربع می کند، نامشخص است، اما اگر صنعت اروپا بخواهد خود را از فلزات روسیه و چین دور کند، باید به سرعت، راه حلی سریع پیدا شود.
