رجیستری تلفن همراه دردسرساز شد
دهه نخست شهریور امسال، احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در بازدید از گمرک فرودگاه امام خمینی (ره) و مشاهده نارضایتی مردم از فرآیند رجیستری گوشی‌های مسافری، دستور به تشکیل کارگروه ویژه‌ای داد تا طی ۱۰ روز فرآیند رجیستری گوشی‌های مسافری کاملا غیرحضوری شود.
پیش از این بازدید، میراشرفی، رئیس سابق گمرک کشور در نامه‌ای به وزارت اقتصاد اعلام کرده بود که «بررسی‌ها نشان می‌دهد دریافت عوارض برای رجیستری تلفن همراه به روش فعلی موجب ایجاد فساد به‌دلیل رانت انحصاری واردات شده و حق مسلم مسافران را تضییع کرده است. با توجه به اختیارات گمرک ایران که در قانون امور گمرکی تصریح شده، لازم است اقداماتی به‌منظور برطرف شدن مشکلات پیش‌آمده انجام شود.»
خاندوزی در توئیتر خود در پاسخ به به نامه رئیس سابق گمرک نوشت: «برای بررسی میدانی موضوعات فوری از جمله ترخیص دارو، کالاهای اساسی و مواد اولیه واحدهای تولیدی، از گمرک فرودگاه امام بازدید کردم و تمهیدات لازم برای برخی از مشکلات قابل حل، ابلاغ شد.»
وزیر اقتصاد دستور داد با محوریت گمرک جمهوری اسلامی ایران، کارگروهی متشکل از ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تشکیل شود. تا طی ۱۰ روز فرآیند رجیستری گوشی‌ها را به نحوی تنظیم کند که ثبت تمامی تلفن‌های همراه مسافری به جز کالاهای لوکس و نیز فرآیند واردات تجاری این محصولات بدون نیاز به مراجعه حضوری و فقط از طریق یک درگاه غیرحضوری انجام شود تا از تشکیل صف‌های رجیستری تلفن همراه و کالاهای مشابه با مراجعه به سامانه‌های گوناگون جلوگیری به عمل آید.
این مقام مسئول همچنین درخواست کرده ترتیبی درباره تلفن‌های همراه مورداستفاده مسافران (مستعمل) یا هدیه‌های همراه آنها اتخاذ شود که همانند کالاهای تجاری قلمداد نشده و با کمترین تشریفات و سریع‌ترین زمان رجیستر شوند.
اما از آن صدور این تصمیم تاکنون حدود ۱۳۰ روز گذشته و آنچه در عمل اتفاق افتاده نشان می‌دهد گمرک عملا کار خاصی برای رجیستری تلفن همراه انجام نداده، به‌طوری که ستاد قاچاق کالا و ارز نیز به این موضوع ورود کرده و به وزیر اقتصاد اعلام کرده گمرک در این زمینه کوتاهی کرده و به تصمیمات وزیر وقعی ننهاده است.
در بخشی از نامه‌ای که علی مویدی‌خرم‌آبادی، رئیس ستاد قاچاق کالا و ارز به وزیر اقتصاد نوشته آمده است: «ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز جلسات زیادی در این زمینه برگزار کرده و تصمیمات مقتضی اطلاع‌رسانی شده لکن متأسفانه این مهم از سوی گمرک اجرایی نشده و در باز‌ه‌ای منتهی به ۱۹ دی از فرودگاه امام خمینی (ره) به‌عنوان فرودگاه شاخص کشور، تغییری در رویه مشاهده نشده است.
به‌منظور کاهش ایستایی و رفع مشکلات ایجادشده در سامانه‌های مستقر در گمرک پیشنهادات اجرایی موثری که موردتأیید نمایندگان گمرک میز قرار گرفت، شناسای شدند. از جمله موارد ذیل که متأسفانه اجرا نشدن آنها منجر به ایجاد مشکلاتی برای مسافران ورودی متقاضی ثبت تلفن همراه شده است. نکته قابل تأمل ماهیت ثبت غیرسیستمی اطلاعات مسافران و نوشتن دستی آنها در فایل اکسل است که زمینه سوءاستفاده از داده‌های مسافری را افزایش می‌دهد.
پیشنهادات به شرح زیر است:
۱- ایجاد شرایط پیش‌اظهاری به صورت آنلاین
۲- موکول شدن کنترل پاسپورت به بعد از ورود
۳- سامانه اینترنتی جایگزین مرچنت شود.
۴- حذف الزام اخذ شماره تماس در بدو ورود به کشور
۵- انتشار آنلاین ارزش‌های گوشی تلفن همراه
۶- امکان ثبت انواع تجهیز به تفکیک نوع آن
۷- پیگیری رفع اختلالات بین سامانه‌های گمرک و ناجا
در ادامه این نامه آمده که گمرک جمهوری اسلامی ایران با وجود مشاهده این امور نه‌تنها موارد یادشده را اجرایی نکرده، بلکه سامانه قبلی را نیز کنار گذاشته و اطلاعات را به صورت فایل اکسل جمع‌آوری می‌کند که این امر پیامدهای بدی را به همراه دارد. در پایان نیز ستاد مرکزی قاچاق کالا و ارز آورده که باوجود پیگیری‌های فراوان گمرک در این زمینه همچنان پاسخی نداده است.
