مشوق سرمایهگذاری چرا و چگونه
ابراهیم احمدی فعال صنعت خودرو
مصوبه تسهیلات ویژه ای که شورای پول و اعتبار برای صنعت و تولیدکنندگان در نظر گرفته از قبل هم بوده، اما بانک ها زیر بار آن نرفته اند. چنین مصوباتی نمی تواند به نفع افراد خوش حساب باشد و تنها کسانی که به هر دلیلی، اقساط تسهیلات خود را نپرداخته اند، از آن منتفع می شوند. همچنین برخی صنعتگرها از نقدینگی بانک ها استفاده نکرده و معمولا با سرمایه خود مدیریت بنگاه اقتصادی را برعهده دارند؛ بنابراین برای چنین مشوق هایی باید این تولیدکنندگان هم مدنظر باشند و برای آنها تسهیلاتی دیگر تخصیص داده شود.
آنچه مسلم است، اگر دولت بخواهد صنعت توسعه و تولید رونق پیدا کند، بهتر است این تسهیلات و تنفس چند ماهه را برای بخش سرمایه گذاری جدید در نظر بگیرد. به عنوان مثال، این مصوبه می توانست برای واحدهای تولیدی باشد که ماشین آلات جدید خریداری و مبادرت به نوسازی خط تولید کرده اند، زیرا به این ترتیب، بهره وری افزایش یافته و بهای تمام شده کاهش پیدا می کند. در حال حاضر، یکی از چالش های صنعت در حوزه مصرف انرژی، ارتقای کیفیت، افزایش سرعت، کاهش خطای کمتر و... است که با نوسازی و بهسازی تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری واحدهای صنعتی شدنی است.
اگر با بهبود ماشین آلات بهره وری در تولید افزایش پیدا کند، می توان گفت با رونق تولید، نرخ تورم کنترل شده و این بزرگ ترین کمک به اقتصاد کشور خواهد بود.
در مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار کسانی که قبلا وام گرفته و به هر دلیلی یا نتوانسته اند اقساط آن را بپردازند، یا این سرمایه را در بخش دیگری غیرتولید هزینه کرده اند، تنها بهره مند می شوند و باقی که با مدیریت درست حرکت کرده اند، نفعی از این تسهیلات نخواهند داشت. اما این مصوبات می تواند در قالب مشوق و برای برنامه ریزی آینده باشد. البته این طرح در دولت های پنجم و ششم هم اجرا شد، اما ادامه نیافت.
در نظر گرفتن مشوق های صنعتی یکی از خلأهای موجود در این بخش از اقتصاد بوده که باید تشویق به ارتقای کیفی محصولات شود. با نوسازی تجهیزات می توان به این امر مهم دست یافت؛ نه اینکه افرادی که نتوانسته اند با مدیریت درست تسهیلات دریافتی خود را برگردانند، تشویق کرد وام بگیرند و اگر نتوانستند بپردازند، به هر ترتیبی از سوی دولت کمک می شود و مشمول بخشودگی می شوند.
آنچه در کشورهای صنعتی در قالب تسهیلات به تولید داده می شود برای سرمایه گذاری جدید و نوسازی ماشین آلات بوده تا بهره وری افزایش یافته و کیفیت ارتقای پیدا کند و در مقابل قیمت تمام شده کاهش یابد. این امر خود بستر توسعه را فراهم می آورد؛ خلائی که سال هاست صنعت از آن در رنج
است.
تا امروز درباره تمهیدات ویژه شورای پول و اعتبار، بانک ها همراهی نکرده و به بهانه قوانین درون بانکی از انجام آنها شانه خالی کرده اند.
از سوی دیگر، برخی صنعتگران گلایه دارند این نوع تسهیلات باید برای تمام تولیدکنندگان لحاظ شود، حتی آنهایی که از بانک تسهیلاتی دریافت نکرده اند؛ به این ترتیب، دولت برای هر سرمایه گذاری جدید و نوسازی خط تولید به صاحبان بنگاه اقتصادی تسهیلات کم بهره با مدت زمان پرداخت طولانی اعطا کند.
این عملکرد منجربه تثبیت و حتی کاهش نرخ تورم شده، زیرا با افزایش بهره وری بهای تمام شده کاهش می یابد. بازار ساماندهی شده و مدیریت مالی راحت تر انجام می شود.
دولت در اعطای فرصت های طلایی باید حتی به صنعتگرانی که مدیریت درستی داشته و حجم بدهی منطقی دارند نیز در بخشودگی مالیاتی کمک کند تا آنها نیز انگیزه کافی برای سرمایه گذاری جدید و توسعه فعالیت های اقتصادی صنعتی داشته باشند.