آفات در کمین نخلستان‌های بوشهر
استان بوشهر دارای ظرفیت‌های بسیار خوبی در عرصه کشاورزی است و به عنوان قطب تولید برخی از محصولات شناخته می‌شود که از جمله این محصولات می‌توان به خرما، گوجه فرنگی خارج از فصل و… اشاره کرد.
مهم ترین گونه خرما در استان بوشهر را می توان کبکاب نامید که بخش عمده خرمای تولید استان از این نوع است و هرچند از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است ولی از ارزان ترین گونه های خرما در بازار محسوب می شود. استان بوشهر ۶ میلیون اصله نخل در سطح ۳۴ هزار هکتار دارد که سالانه بین ۱۶۵ هزار تن تا ۱۷۵ هزار تن محصول از این نخیلات برداشت می شود که بخشی از آن در داخل مصرف شده و بخشی نیز صادر می شود.در سال های گذشته فعالان حوزه نخل و خرما در استان بوشهر با چالش های فراوانی روبرو بوده اند که گاهی برخی از این چالش ها به مشکلات و مسائل اساسی برای نخلداران تبدیل شده است و اقتصاد نخل و خرما را تحت تأثیر قرار می دهد. گفتنی است، فروش محصول خرما همواره یکی از مشکلات همیشگی نخلداران در استان بوشهر بوده است؛ چالشی که از قبل از فصل برداشت خرما شروع می شود و گاهاً تا یک سال گریبانگیر فعالان این حوزه است و در آخر هم نتیجه مطلوب حاصل نمی شود.یکی دیگر از مشکلات نخلداران استان بوشهر مربوط به تأمین آب است که با وجود سد رئیس علی دلواری، تعداد دورهای آبیاری در این استان همواره مورد اعتراض نخلداران بوده است. البته با توسعه آبیاری نوین انتظار می رود که این مشکل کمتر شود ولی هنوز هم مشکلات پابرجا است. آفت ها یکی دیگر از مشکلات مهم نخل ها در استان بوشهر است که گاهی در قالب آفات مختلف نخیلات را تخت تأثیر قرار می دهند و می توانند خسارت های گسترده ای را به نخیلات وارد کنند.
تهدیدی به نام کنه های تار عنکبوتی
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر در گفت وگو با مهر با اشاره به تهدیدهای مختلف نخیلات استان بوشهر از سوی آفات بیان کرد: یکی از این آفات کنه های تار عنکبوتی خرما است که نخل های استان را تهدید می کند.
احمد سبحانی بیان کرد: از دلایل بروز آفات کنه های تار عنکبوتی خرما می توان به گرم شدن تدریجی هوا، کاهش رطوبت نسبی و آغاز فصل وزش بادهای گرم و خشک در استان بوشهر اشاره کرد.
وی تصریح کرد: تشخیص به موقع و مناسب این آفت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و در صورتی که عملیات سمپاشی به موقع انجام شود می تواند از بروز خسارت های بیشتر توسط این آفت جلوگری کرد. در اثر آفت تار عنکبوتی اندازه میوه های خرمای آسیب دیده کوچک می ماند و با خروج مواد قندی و شیره نباتی از میوه خرما، پوست میوه نیز سخت و خشک می شود.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر با اشاره به اینکه این آفت باعث افت کمی و کیفی محصول خرما می شود ادامه داد: کنه های تار عنکبوتی خرما از شیره بافت برگ های جوان و به خصوص میوه های نارس خرما تغذیه می کند.
وی با اشاره به اینکه در اثر آفت تار عنکبوتی اندازه میوه های خرمای آسیب دیده کوچک می ماند خاطرنشان کرد: با خروج مواد قندی و شیره نباتی از میوه خرما، پوست میوه نیز سخت و خشک می شود.
سبحانی با اشاره به اینکه کنه ها در زیر تارها تخم ریزی کرده و فعالیت دارند اضافه کرد: هنگام طغیان آفت خوشه های خرما منظره ای غبارآلود به خود گرفته و میوه ها به رنگ قرمز تیره در آمده و چروکیده و نامرغوب می شوند.
وی افزود: برای کنترل شیمیایی آفت کنه های تار عنکبوتی می توان از سموم کنه کش اختصاصی نظیر فن پیروکسی میت، بروموپروپیلات، هگزی تیازوکس، اسپیرودیکلوفن یا کنه کش عمومی نظیر فن پروپاترین و آبامکتین استفاده کرد.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر با تاکید بر لزوم رعایت تناوب در سموم مصرفی تصریح کرد: برای مبارزه جدی با این آفت باید دقت لازم در عملیات سمپاشی صورت گیرد.
سوسک چوبخوار، خوره جان نخیلات
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر نیز اظهار داشت: نخیلات استان بوشهر در معرض تهدیدهای مختلف و متنوعی هستند که باید با اصول مناسب با آنها مقابله کرد.
عبدالرحیم خادمی با بیان اینکه آفت چوب خوار یکی از مهمترین آفت ها در نخلستان های استان بوشهر است اضافه کرد: آفت چوب خوار خسارت های گسترده ای به نخل وارد می کند و به تنه، ریشه و تاج درخت می رسد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر بیان کرد: این خسارت ها باعث می شود تا میوه خرما از نظر کیفیت و کمیت افت کرده و در بازار خرما، مشتری پسندی لازم را نداشته باشد.
خادمی با اشاره به آلوده شدن پاجوش های نخیلات به آفت چوبخوار خرما تاکید کرد: این آفت موجب بروز برخی بیماری های قارچی در تنه نخیلات شده و همین امر خسارت را دوچندان کرده است.
آفاتی که می توانند نخل ها را نابود کنند
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر نیز با اشاره به اینکه آفات خرما باعث خسارت های گسترده ای به نخیلات استان بوشهر می شود اظهار داشت: مقابله با این آفات به صورت جدی در دستور کار است.
کبری توکلی بیان کرد: این آفات به قدری خطرناک هستند که می توانند نخل های که سال های سال عمر دارند و از نسلی به نسل دیگر رسیده اند را طعمه خود کنند. نخل هایی که محل درآمد خانواده ها هستند و ممکن است خسارت های جدی به آنها وارد شود.
وی نخل و خرما را از سرمایه های مهم در استان بوشهر دانست و اضافه کرد: نخلستان ها به عنوان یک سرمایه مهم باید حفظ شوند و اگر اقدام کنترلی صورت نگیرد خسارت های بزرگی به آنها وارد می شود. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر به برخی از خسارت های این نخیلات اشاره کرد و ادامه داد: برخی از این نخیلات از درون پوک می شوند و می توانند خطرساز باشند.
وی افزود: آن دسته از نخیلاتی که تاکنون تحت تأثیر این آفت قرار گرفته و هنوز سرپا هستند برای کارگران خطراتی به دنبال دارد به دلیل اینکه این درختان از درون پوک هستند و بالارفتن از آن و یا در هنگام وزیدن بادی سخت امکان سقوط دارد.
سخن پایانی
خرما یکی از مهم ترین محصولات تولیدی بخش کشاورزی استان بوشهر و افراد بسیار زیادی در این استان در عرصه نخل و خرما مشغول به کار بوده و از این طریق امرار و معاش می کنند و زندگی آنها به این مسئله وابسته است. دشتستان، تنگستان، جم و دشتی از مهمترین شهرستان های تولیدکننده خرما در استان بوشهر هستند که ۷۰ درصد از خرمای این استان در شهرستان دشتستان و ۳۰ درصد نیز در دیگر شهرستان ها تولید می شود. انتظار می رود با تلاش سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر و همچنین باغداران و فعالان حوزه خرما، مقابله و مبارزه اساسی با این آفات در استان بوشهر انحام شود تا از خسارت های بزرگ جلوگیری شود.
