سبک زندگی و تغییر رفتار مصرف آب می‌تواند اثر بسیار زیادی در صرفه‌جویی مصرف آب داشته باشد. زمانی که سبک زندگی افراد را در گذشته نسبت به امروز مقایسه می‌کنیم کاملا متوجه تاثیر این مهم می‌شویم. در گذشته در روستاها و حتی بسیاری از شهرها که هنوز آب لوله‌کشی نبود، افراد آب شرب و بهداشت خود را از چشمه‌ها و قنات‌ها تهیه می‌کردند. مشقت‌هایی که در تهیه آب وجود داشت باعث می‌شد افراد قدر و ارزش این مایه حیات را بدانند و حداقل مصرف را داشته باشند. سبک زندگی در شهرهای امروزی به کلی متفاوت شده است. امروزه مصارف آب نه‌تنها در سطح خانگی بالا رفته، بلکه در سطح فضاهای سبز شهری و باغ‌ها و ویلاها هم شاهد مصرف زیاد آب هستیم. اگر در گذشته یک فرد روستایی ماهی یک بار حمام می‌رفت، امروز به‌ویژه در فصل گرم و در شرایط کاری ویژه افراد مجبور می‌شوند حتی تا دو بار در روز استحمام کنند. از طرفی نه منطقی است و نه می‌شود به مردم گفت که حمام نروند. باید پذیرفت که مصرف آب نسبت به گذشته افزایش پیدا کرده و با در نظر گرفتن این مسئله باید به حد متعادلی از مصرف آب برسیم. با این حال، این حد متعادل نیز تعریف‌شده است. منطقی نیست شخصی که در لندن یا آمستردام زندگی می‌کند نصف کسی که در مشهد زندگی می‌کند، آب مصرف کند. به هر حال، شهر مشهد و استان خراسان رضوی با یک خشکسالی جدی روبه‌رو است که باید میزان بارگذاری‌ها و مصرف آب با در نظر گرفتن این کم‌آبی تعریف شود. مدیریت و کنترل همه این مسائل به مدیریت اقتصاد آب برمی‌گردد که متاسفانه در ایران به این موضوع اهمیت داده نمی‌شود. رکن تاثیرگذار دیگر در موضوع صرفه‌جویی در آب مسئله دخالت مردم در تصمیم‌گیری‌ها و مشارکت عمومی است. زمانی که آب به‌طور رایگان توزیع می‌شود و مردم هم در تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت هیچ نقشی ندارند، مسئولیتی هم در برابر مصرف آب نمی‌پذیرند.

یکی دیگر از مسائلی که تاثیر بسزایی در مدیریت آب کشور دارد، شفافیت اطلاعات و پاسخگو بودن مسئولان به رسانه‌ها و مردم است. اگر می‌خواهیم فساد گسترده را از بین ببریم و ناکارآمدی‌ها را حذف کنیم باید شفافیت عملکرد داشته باشیم. مردم حق دارند از ما بپرسند عملکردتان چیست. مسئولان باید توضیح دهند در زمان مسئولیت خود چه کارهایی انجام دادند و به سوالات رسانه‌ها پاسخگو باشند. شفافیت عملکرد صرفا به صورت حرفی عملی نمی‌شود، بلکه به‌طور واقعی عملکرد نهادها باید به سمت الکترونیکی شدن حرکت کند تا یک دانشگاهی، یک کشاورز و یک شهروند عادی به‌راحتی بتواند وارد سیستم‌ها شود و اطلاعات را بدون اینکه یک مدیر بتواند در آن دستکاری کند، به‌طور کامل برداشت کند. این بستری است که به‌طور نظام‌مند مسئولان را پاسخگو می‌کند، وگرنه آمارسازی برای نهاد‌ها کار راحتی می‌تواند باشد. بنابراین به شفافیت عملکرد آن هم به صورت سامانه‌ای و نظام‌مند نیاز داریم و باید روش‌های سنتی را کنار بگذاریم و روش‌های رایانه‌ای و مدرن را جایگزین کنیم تا بتوان اطلاعات را به‌درستی به دست مردم و دستگاه‌های نظارتی برسانیم. اما مشکلی هم که در این مرحله وجود دارد این است که گاهی برخی مدیران بنا بر سلیقه خود اطلاعات را محرمانه و عادی دسته‌بندی می‌دانند. اطلاعات محرمانه بنا بر یک قانونی تعریف می‌شود. همان‌طور که یک مدیر حق ندارد اطلاعات محرمانه را در اختیار عموم قرار دهد، حق ندارد اطلاعات عادی را مرحمانه تلقی کند و جلوی دسترسی آزاد مردم به آن را بگیرد. این شکل برخورد، خلاف قانون است اما متاسفانه در برخی موارد انجام شده و کمتر هم با آن برخورد می‌شود.

پس از دسترسی آزاد به اطلاعات و شفافیت در عملکرد، مسئله مطالبه‌گری مردم طرح می‌شود. اگر امروز قبول داریم با مسئله‌ای به‌نام ورشکستگی آب روبه‌رو هستیم که پیامدهای مرگبار و ویرانگر بلندمدتی دارد، باید مدیریتی کارآمد، بهینه و پایدار آب به‌عنوان یک مطالبه و خواست عمومی مطرح شود.

خیلی خوب است که دولت، مجلس شورای اسلامی، قوه قضائیه و نهادهای نظارتی خواست مدیریت آب را در دستور کار قرار دهند اما این خواست در ابتدا باید از سوی مردم مطرح و پیگیری شود.