بهره‌وری با فناوری؛ یک راه سازگارانه
الهام پیشداد -اقلیم‌شناس
از آنجایی که همواره بکارگیری نوآوری ها و فناوری ها، بهبوددهنده شرایط هستند، می توانند میزان بهره وری را در بخش های مختلف اصلاح کنند و بازوی کمکی مطمئنی برای مقابله با تغییر اقلیم باشند. همچنین باتوجه به اینکه استقبال چندانی از راهکارهای داده شده به صنعتگران در بحث کاهش انتشار گازهای گلخانه ای نمی شود، تمرکز دانش بنیان ها باید روی سازگاری باشد و اگر بتوانند در این حوزه فعالیت داشته باشند، می توانیم اقدامات تاثیرگذاری را به سرانجام برسانیم.
ارائه راهکارهای مناسب برای تغییر زیرساخت ها یا حتی ارائه زیرساخت های جدید می تواند یکی از رویکردهای مهم شرکت های دانش بنیان در بحث سازگاری با تغییر اقلیم باشد. باتوجه به وابستگی اقتصاد ما به صنعت نفت و تحریم های اعمال شده، تصمیم گیران در کشور ما ترجیح می دهند اقدامات سازگاری را در پیش گیرند تا اقداماتی که مربوط به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای است. به همین دلیل، شرکت های دانش بنیان می توانند در بحث های بهینه سازی انرژی، تاثیر جدی روی سازگاری داشته باشند و کشور را از هدف تاثیرات زیانبار تغییر اقلیم قرار گرفتن نجات دهند.
بکارگیری فناوری ها می تواند به تقویت زیرساخت ها و نوسازی آنها بینجامد. در واقع، با ایجاد فضاهای جدید می توانیم در برابر میزان شدت و تاثیراتی که تغییرات اقلیم بر محیط می گذارد، ایستادگی و آنها را کنترل کنیم و برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای با کمک فناوری، باید رویکردهای متفاوت تری را از بحث های سازگاری در پیش بگیریم. در این بخش باید با استفاده از فناوری های به روز از میزان انتشار صنایع بکاهیم. از کاپ ۲۶ به بعد، تاکید اصلی اقلیم شناسان این بوده که رویکردهای سازگاری در کشورها تقویت شود، چرا که تاکنون اقدامات سازگارانه برای مقابله با تغییرات اقلیم به ندرت انجام گرفته است و همیشه کشورها به این سمت سوق داده شده اند که میزان انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش دهند. در حالی که، چندان هم در این زمینه موفق نبوده اند و امروزه تصمیم گیران و کارشناسان اقلیم معتقدند باید روندهای سازگاری را بیش ازپیش عملیاتی کرد. به اعتقاد من، دانش بنیان ها در این امر می توانند تاثیرگذاری جدی داشته باشند و به عنوان بازیگر نقش نخست نمایش سازگاری با تغییر اقلیم به حساب بیایند. باتوجه به پیامدهای تغییر اقلیم که در حوزه های گوناگون خود را نشان داده است، دانش بنیان ها می توانند در هر حوزه ای رویکردهای سازگاری را با کمک فناوری عملیاتی کنند.
بنا به گفته کارشناسان، تاب آوری و توانمندسازی زیرشاخه های فرآیند سازگاری با آثار زیانبار تغییرات اقلیمی است که شرکت های دانش بنیان می توانند با کمک فناوری، رویکردهای مهمی را در موارد گفته شده به کار بگیرند. پیگیری اقدامات سازگاری در بلندمدت می تواند به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای هم بینجامد.
مهم ترین رویکردی که باید شرکت های دانش بنیان داشته باشند، این است که باید نقاط خطر را در کشور شناسایی و بخش هایی را که آسیب پذیری جدی در برابر آثار زیانبار تغییر اقلیم دارند، موردتوجه قرار دهند تا برای آن برنامه های مدون طولانی مدت ارائه دهند. در بحث هایی نظیر امنیت غذایی، انرژی و امنیت آب نیازمند اقدامات مهم دانش بنیان محور هستیم. در حال حاضر آشکارسازی در کشور ما در بحث های مربوط به تغییر اقلیم به وفور انجام می شود و می دانیم که کدام بخش های کشور ناشی از تغییر اقلیم متحمل آسیب می شوند، اما آن چیزی که کمتر در تحقیقات به آن پرداخته شده، ریسک ها و آسیب پذیری ها است. به عبارت دیگر، امروزه مدیریت بحران تا حدی نسبت به مدیریت ریسک رنگ باخته است، چرا که مدیریت بحران دیگر نمی تواند از تاثیرات تغییرات اقلیم جلوگیری کند.
ما هنوز نمی دانیم که در صورت ادامه آثار زیانبار تغییر اقلیم در کشورمان، متحمل چه ریسک هایی در محیط زندگی مان خواهیم بود و چقدر می توانیم فرصت تایید را خلق کنیم تا دوره آسیب پذیری ما بیشتر نشود. در صورت مشخص شدن نقاط خطر و فرصت ها می توانیم یک برنامه بلندمدت با کمک دانش بنیان ها و فناوران در کشور بریزیم. به عبارت دیگر، هنوز برنامه مشخصی برای به صفر رساندن کربن و سازگاری با محیط طبیعی نداریم، در حالی که بیشتر کشورها چنین برنامه ای را به نهادهای بین المللی ارائه داده اند. هنوز ما شاهد هیچ برنامه ای نیستیم که بدانیم در چند سال آینده شاهد چه تغییراتی هستیم.
