المپیک صنعت نمایشگاهی بایدها و نبایدها
سرانجام بعد از یک سال تاخیر، بزرگترین رویداد صنعت نمایشگاهی جهان (اکسپو ۲۰۲۰) در چند قدمی کشور ایران و در شهر دوبی با مراسمی باشکوه افتتاح شد.
اگر بزرگترین رویداد ورزشی جهان را المپیک بدانیم، برای صنعت نمایشگاهی جهان برگزاری اکسپوها به مثابه برگزاری المپیک با همان اعتبار و اهمیت است و حتی بعضیها برگزاری اکسپو را بعد از جامجهانی فوتبال و المپیک، بهعنوان سومین رویداد بزرگ بینالمللی در جهان معرفی میکنند. انتخاب شهر دوبی بهعنوان برنده شهرهای متقاضی برای برگزاری اکسپو ۲۰۲۰ (شهرهای دوبی امارات متحده عربی، ازمیر ترکیه، سائوپائولو برزیل و اکاترینبورگ روسیه، ۴ شهر کاندید برای برگزاری اکسپو ۲۰۲۰) یک موفقیت بزرگ برای کشور امارات بهویژه شهر دوبی بهشمار میرود و شاید برای این کشور یک فرصت مناسب برای یک ریکاوری اقتصادی سریع بعد از شرایط پاندمی کرونا در جهان باشد.
موضوع دیگری که اهمیت برگزاری این رویداد در شهر دوبی را برای کشور امارات و شهر دوبی صدچندان میکند، برگزاری نخستین اکسپو در منطقه MESA (خاورمیانه، افریقا و جنوب آسیا) است. این تاخیر یکساله شاید در نگاه اول زیانبار باشد اما به عقیده نگارنده، این تاخیر هم یک شانس و اقبال خوب برای اقتصاد دوبی بهشمار میرود، چون جهان با فراگیر شدن واکسیناسیون سراسری خود را برای برگشت به شرایط عادی و قبل از پاندمی کرونا آماده میکند و این تاخیر در اینجا به نفع برگزارکننده تمام شد تا شرایط وخیم اقتصادی بهویژه بخش گردشگری دوبی را سروسامان بدهد. یکی از نکات مهم و جذاب برگزاری اکسپوها (یا بهقول برخی صاحبنظران المپیک فرهنگ ملل) معرفی و رونمایی از بعضی اختراعات بزرگ بشری از جمله ماشین تایپ، تلویزیون و حتی معرفی سس کچاپ و ساختن شدن برج عظیم ایفل در پاریس است.
انتظار میرود با توجه به تم و شعار اکسپو ۲۰۲۰ (پیوند ذهنها، خلق آینده) شاهد معرفی ایدهها و اختراعات جدید از سوی کشورهای مختلف در زمینههای گوناگون بهویژه استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر باشیم. لگوی رسمی اکسپو ۲۰۲۰ دوبی از حلقهای طلایی الهام گرفتهشده که در منطقه باستانی و تاریخی ساروق الحدید کشف و بهنوعی نماد ارتباط بین دنیای شرق و غرب شده است و دوبی نماینده آن بهشمار میرود.
گفتنی است در کنار پاویونهای کشورها در سایت اکسپو ۲۰۲۰، بخشهای فرعی در قالب ۳ بخش بزرگ با عناوین فرصتها، تحرک (غرفه ایران در این بخش قرار گرفته است.) و پویایی و پایداری نیز معرفی میشوند. یک نکته مهم دیگر درباره با سایت اصلی اکسپو ۲۰۲۰ دوبی، استفاده از ۸۰ درصد ظرفیت و امکانات در این سایت بعد از به پایان رسیدن زمان برگزاری اکسپو است. شرکت زیمنس آلمان یکی از شرکتهای بزرگی است که اعلام کرده مقر لجستیک جدیدش را در داخل این سایت مستقر خواهد کرد. پاویون ایران با متراژ ۲۰۱۴ متر و با الهام از قصههای هزارویک شب طراحی و ساختهشده و در بخش تحرک ( Mobility ) و کنار پاویون کشورهای فرانسه، مکزیک و پرو قرارگرفته است. از انتخاب شهر دوبی برای برگزاری اکسپو ۲۰۲۰ هم میتوان بهعنوان یک فرصت طلایی برای عرضه توانمندیها و خنثی کردن تبلیغاتسوء علیه ایران و همچنین توسعه و معرفی هرچه بهتر برند تجاری ایران استفاده کرد.
اگرچه یکسری کمبودها از زمان برنامهریزی برای ساخت پاویون ایران در اکسپو وجود داشته اما فرصت ۶ ماهه برگزاری این رویداد بزرگ میتواند به رفع نواقص و کمبودها کمک کرده که در پایان ایران عزیزمان سربلند و با حداکثر بهره از این رویداد خارج شود. بعد از افتتاح رسمی پاویون ایران و آغاز بازدید از اکسپو ۲۰۲۰، خبرها و گزارشهای جستهگریختهای بهدست فعالان و علاقهمندان این موضوع میرسد. بهنظر یکسری مشکلات و نواقص در پاویون ایران به چشم میخورد که خوشبختانه با عکسالعمل متخصصان در داخل کشور روبهرو شده که میتواند نویددهنده این باشد که این نواقص و مشکلات برطرف خواهد شد و در ادامه شاهد حضور بهتر و مناسبتر در این رویداد بزرگ خواهیم بود. به نظرم وقت آن رسیده که با توجه به شرایط مدیران دولتی در کشور به خاطر تغییرات پیدرپی، مدیریت برگزاری این رویداد مهم در اکسپوهای آینده (نزدیکترین آن اکسپو ۲۰۲۵ در شهر اوساکای ژاپن که فقط ۴ سال با آن فاصله داریم) تحت نظر تیم دولتی به بخش خصوصی سپرده شود که هم از نظر مالی و هم از نظر محتوایی بتوانند شرایط بهتری را رقم بزنند.
به هر حال، برگزاری یک رویداد مهم بینالمللی با کیفیت بالا و آن هم در بازه زمانی ۶ ماهه، هم برنامهریزی دقیق و هم پیشبینی هزینهها و استفاده از نیروهای خلاق و متخصص بخش خصوصی را میطلبد که با پشتیبانی ستادی دولت میشود بهراحتی چنین رویدادی در بالاترین سطح مدیریت کرد. در پایان برای تیم طراحی و برگزاری پاویون ایران آرزوی سلامتی و موفقیت دارم و امیدوارم به انتقادهای مطرحشده بهعنوان یک فرصت در راستای برطرف کردن نواقص توجه کرده و در پایان شاهد معرفی ایران بهعنوان یکی از پاویونهای مطرح در این اکسپو باشیم.