خطر تعطیلی در کمین واحدهای پایین‌دست
برآوردها نشان می‌دهد قطعی برق در سال‌های گذشته، ضرر چند میلیارد دلاری به شرکت‌های فولادی‌ها و سیمانی و تعدادی از شرکت‌های پتروشیمی تحمیل کرده است.
برآوردها نشان می دهد قطعی برق در سال های گذشته، ضرر چند میلیارد دلاری به شرکت های فولادی ها و سیمانی و تعدادی از شرکت های پتروشیمی تحمیل کرده است. با این حال داستان قطع برق هرسال با گرم شدن هوا و افزایش مصرف انرژی برق، تکرار می شود. امسال هم در تازه ترین اخبار، قرار است شرکت توزیع نیروی برق طی ماه های خرداد تا مرداد امسال برق صنایع سیمان و فولاد را بر اساس سه برنامه پیشنهادی سهمیه بندی کند. براساس نامه شرکت توزیع نیروی برق به صنایع سیمان و فولاد، برنامه مدیریت بار مشترکین سیمان، فولاد و انرژی بر شرکت های توزیع اعلام و از فعالان سیمانی و فولادی خواسته شده یکی از برنامه ها را متناسب با فرآیند تولید مشترک انتخاب و موضوع را در سامانه جامع مدیریت پیک بار کشور ثبت کند. صمت در این گزارش به تاثیر سهمیه بندی و قطع برق بر تولید صنایع معدنی پرداخته است.
متضرران کمبود برق
هرساله با گرم شدن هوا و افزایش خاموشی ها، قطعی برق صنایع کلیدی کشور به عنوان اولین راهکار مدنظر قرار می گیرد. غافل از اینکه در میان همه واحدهایی که با قطعی برق مواجه می شوند، دو صنعت فولاد، سیمان و پتروشیمی که اتفاقا جزو صادرات محورترین صنایع کشور به حساب می آیند، به شدت از این موضوع متضرر شده و زیان ناشی از آن سهامداران خرد و کلان بازار سرمایه را نیز متاثر می کند. از طرفی دولت و مجلس با هدف جبران منابع بودجه ای و حرکت به سمت توسعه صنایع پایین دستی، سیاست افزایش قیمت خوراک و سوخت صنایع پتروشیمی را نیز اعمال کرد، که زیان ناشی از این افزایش قیمت ها و همچنین قطعی برق ضربه ای جدی به این تولیدات وارد خواهد کرد.
قطع برق، نرخ سیمان را افزایش می دهد؟
بررسی ها از بازار سیمان نشان از رشد فزاینده نرخ این محصول در شروع سال جدید دارد. چنان که نرخ سیمان در هر کیسه به ۶۰ هزار تومان رسیده است. این در حالی است که طبق اعلام فعالان صنفی در بخش تولید کمبودی وجود ندارد.همچنین انتشار اخباری مبنی بر ارائه برنامه سهمیه بندی برق و یا احتمال تکرار قطع برق صنایع باعث ایجاد نگرانی هایی مبنی بر احتمال افزایش نرخ سیمان شده است. در همین زمینه دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان گفت: افزایش نرخ سیمان در سال جدید امری طبیعی است. چراکه هزینه های تولید افزایش یافت. به عنوان مثال بالا رفتن حقوق و دستمزد و موارد دیگر تاثیر بسیاری روی نرخ تمام شده محصول نهایی می گذارد. عبدالرضا شیخان همچنین اظهار کرد: در سالی که گذشت تورم اقتصاد ایران به ۴۰ درصد رسید. نمی توان با نادیده گرفتن این موضوع به تولید ادامه داد. ما باید از تولید حمایت کنیم تا بتواند به حرکت خود ادامه دهد.
تاثیر تولید و نرخ سیمان بر مسکن
او ادامه داد: سیاست دولت و تولیدکنندگان باید حفظ روند تولید باشد تا اشتغال نیز ایجاد شود. اگر یک کیسه ۵۰ کیلویی سیمان در بورس کالا ۲۸ هزار تومان باشد، ۱۰ درصد بالاتر یا پایین تر از این نرخ تاثیر چشمگیری بر ساخت وساز و پروژه ها نمی گذارد. اما نبود آن باعث گرانی ساخت و ساز می شود. وی با تاکید بر حفظ روند تولید گفت: هر لطمه ای که به تولید وارد شود به ضرر مصرف کنندگان خواهد بود.
او درباره قطعی برق صنایع نیز تاکید کرد: این اتفاق طبیعتا تاثیر منفی بر فضای تولید می گذارد. خوشبختانه وزارت نیرو با توجه به اتفاقات سال های گذشته این تجربه را دارد که در سال جدید مدیریت شده حرکت کند. قطعی مدیریت شده بدین معناست که شب ها برق بیشتری در اختیار صنایع قرار بگیرد. در روز نیز فقط به مقدار راه اندازی کوره برق اختصاص دهد. چراک فعالیت کوره ۲۴ ساعته است.
شیخان در پایان یادآور شد: احتمالا برنامه های برق رسانی به صنایع در سال جدید پیش بینی شده است. بنابراین با کاهش محدودیت ها می توان گفت قطعی برق صنایع تاثیر آنچنانی بر بازار نمی گذارد.
نگاهی به پیامدهای قطعی برق در صنعت فولاد
به دنبال افزایش شدید مصرف برق در تابستان و کمبود برق مورد نیاز کشور، متاسفانه مسئولان برای حل این مشکل راحت ترین و دم دستی ترین راهکار را در پیش گرفتند و قطع برق صنایع و به طور مشخص دو صنعت فولاد و سیمان را در دستور کار قرار دادند. این مسئله اگر چه در ظاهر صرفا به قطعی برق کارخانه های تولید کننده فولاد و سیمان محدود است اما در واقع به تعطیلی بسیاری از صنایع و حوزه های بالا دستی و پایین دستی این دو صنعت نیز منجر شده است.مثلا در صنعت فولاد تعطیلی و کاهش شدید تولید، به تعطیلی و کاهش شدید تولید صدها واحد تولیدی کوچک که تامین کننده مواد اولیه و قطعات مورد نیاز صنعت فولاد هستند نیز منجر شده است. اکنون با تعطیلی و کاهش تولید صنعت فولاد به دلیل قطع برق، هزاران شغل غیرمستقیم که به واسطه فعالیت فولادسازان شکل گرفته نیز به تعطیلی کشیده شده و واحدهای پایین دست با آسیب جدی و خطر تعطیلی مواجه شده اند. اگرچه قرار بود برای تداوم تولید محدود، بخشی از برق این صنایع تامین شود اما تازه ترین گزارش ها نشان می دهد به دلیل کمبود برق، قطع برق این صنایع فراتر از آنچه تصور می شد اتفاق افتاده و همین موضوع روند تولید و عرضه این محصولات را در بازار با مشکل مواجه کرده و حتی منجر به افزایش نرخ سیمان و فولاد در بازار شده است.
کاهش عرضه و رشد قیمت
آن طور که اطلاعات موجود نشان می دهد قطع برق صنایع فولاد و سیمان منجر به کاهش شدید تولید و عرضه محصولات داخلی و حتی صادراتی شده است. این موضوع همچنین منجر شد هفته قبل یکی از عجیب ترین هفته ها برای عرضه محصولات فولادی در بورس کالا رقم بخورد و عرضه سیمان و فولاد در بورس کالا به یک سوم برسد.
احمد اشتیاقی، یک کارشناس بازار سرمایه هم با بیان اینکه معضل قطع برق یکی از مهم ترین دلایل گرانی نرخ سیمان و فولاد است گفت: قطع برق کارخانه های سیمان و فولاد منجر به کاهش تولید و عرضه شد؛ بنابراین به دلیل کمبود ایجاد شده و به دلیل اینکه در بازار مصرف، نیاز متقاضیان سیمان برآورده نمی شود، قاعدتا افزایش نرخ طبیعی است. به گفته او درصورتی که برق قطع نمی شد قطعا سیمان و فولاد در محدوده قیمت های قبلی مصوب، کشف نرخ می شد.
شهباز حسن پور بیگلری، نماینده سیرجان در مجلس درباره اثر قطع برق بر صنعت فولاد گفت: گزارش هایی که دارم به صورت شفاف و زنده نشان می دهد که ۱۹۱ میلیارد تومان خسارت به بخش فولادی و صنعتی کشور از بابت قطعی برق وارد شده است. این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه قطع برق در فعالیت کل زنجیره فولاد تأثیرگذار است گفت: در کل میزان تولید در صنعت فولاد ماهانه حدود ۲ . ۵ میلیون تن است که عددی کمتر از ۱۰۰ هزار تن در روز می شود، با قطع برق این میزان کاهش یافته و منجر به کاهش درآمد شرکت های تولید کننده فولاد و افزایش نرخ در بازار می شود.
سخن پایانی
به گفته برخی از کارشناسان اثر قطع برق بر صنعت فولاد حتی بیش از آثار قطع برق بر صنعت سیمان است. اطلاعات موجود نشان می دهد ایران ازجمله کشورهایی است که به دلیل دریافت گاز و برق ارزان، به سمت احداث کوره های الکتریکی در صنایع فولادسازی رفته و ۸۰ درصد فولاد را از طریق کوره های الکتریکی تولید می کند. این به معنای آن است که قطع برق هزینه های زیادی را به تولیدکننده های فولاد تحمیل می کند. برخی برآورد ها نشان می دهد که قطع برق روزانه بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیارد تومان برای صنعت فولاد هزینه دارد. اما اثر قطع برق تنها بر بازار داخلی نیست و گزارش های موجود نشان می دهد قطع برق منجر به کاهش حجم صادرات فولاد ایران نیز می شود. حال وزارت نیرو قصد دارد با برنامه ریزی سهمیه بندی از آثار این آسیب بکاهد.
