کشاورزی مدرن راهی برای حفظ امنیت غذایی
سارا میرشکاری فعال عرصه دانش‌بنیان
باتوجه به اینکه دنیا در حال حاضر به سمت کشاورزی هوشمند حرکت می کند، نیاز پردازش تصاویر ماهواره ای در این حوزه در ایران و کشورهای همسایه را حس کردیم. درواقع، موضوعی که مهم است، بحث امنیت غذایی نسل های آتی است، به همین دلیل، کشورها درتلاش هستند با روش های مختلف این امنیت را تامین کنند. باتوجه به اینکه کشورهای بسیاری در زمینه کشاورزی، ماهواره های بسیاری به فضا فرستاده اند و استفاده از آن را در اختیار عموم مردم گذاشته اند، ما نیز با این روش می خواهیم از آن بهره مند شویم. باتوجه به شرایط فعلی، امروزه دیگر نمی توانیم زمین های کشاورزی بیشتری داشته باشیم. افزون بر آن، زمین های فعلی هم به دلایل گوناگون روز به روز کوچک تر می شوند و ساخت وسازهای شهری جای زمین های کشاورزی را گرفته است. برای بسیاری از افراد صرفه اقتصادی ندارد و ممکن است در جغرافیایی باشد که به صرفه نباشد که در آن کشاورزی کنند؛ بنابراین راهکاری که داریم، این است که بتوانیم از زمین های موجود، بهره وری بیشتری داشته باشیم و برای این امر نیاز است که در عین حال محیط زیست را هم حفظ کنیم؛ یعنی باید مصرف بی رویه کود و سم را کاهش دهیم تا از تخریب خاک بکاهیم، چرا که در گذشته به دلیل مصرف بی رویه کود و سم، خاک آسیب جدی می دید. از طرفی هم، شرایط اقلیمی باعث شده بود که کشاورزان برای مقابله با آسیب زدگی ها به استفاده بیش از اندازه کود و سم بپردازند؛ اما پس از مطالعه و پژوهش به این گزاره پی بردیم که باید روش های کشاورزی، تاریخ کاشت، برداشت و ... تغییر کنند؛ اینجا بود که فناوری به کمک کشاورزان آمد. برای مثال، با داده های فضایی و ماهواره ای می توان ظریب آسیب را کاهش داد. در واقع با روش های جدید فناوری می توان پیش بینی های دقیق تری را دریافت کرد. حال هر چقدر این پیش بینی ها برای بازه زمانی طولانی تری استخراج شده باشند، می توانیم تصمیمات بهتری بگیریم و در این شرایط است که کشاورزان می توانند خود را برای هر نوع تغییری در جابه جایی تولید مواد غذایی آماده کنند.
به اعتقاد من، جمع آوری داده فضایی می تواند کمک شایانی به توسعه کشاورزی مدرن کند. در حقیقت، از طریق فناوری فضایی و داده هایی که از سطح وسیع گرفته می شود، می توانیم اطلاعات را با هزینه کمتر در اختیار بشر بگذاریم. همچنین، ابزاری نظیر پهپاد هم، می تواند در سطوح کوچک تر کمک کند؛ اما اگر کلان تر ببینیم، ماهواره ها می توانند کمک بیشتری کنند. گفتنی است، در کنار تمامی این داده ها، الگوریتم های هوش مصنوعی است که می تواند کمک بیشتری به توسعه کشاورزی مدرن کند. در کل، کشاورزی ما راهی جز این ندارد که بتواند عملکرد زمین را با حفظ منابع محیط زیست و با کاهش هزینه ها افزایش دهد و کشاورزی بهینه تر شود.
همان گونه که پیش تر هم اشاره شد، هرچقدر کود و سم استفاده شده در پرورش محصولات کمتر باشد، کیفیت محصولات کشاورزی بالاتر خواهد بود. چنانچه، اگر سود و سم بیشتری استفاده کنیم، در امر صادرات به مشکل برمی خوریم؛ بنابراین هوشیارانه تر عمل کردن در راستای رسیدن به کشاورزی مدرن به این معنا است که در راستای کاهش استفاده از سم و کود، محصولات مرغوب تری را روانه بازار کنیم. داده ها را از ماهواره های کشورهای دیگر دریافت می کنیم؛ گفتنی است، مشکلات زیادی در بخش زیرساختی دریافت داده از ماهواره های داخلی وجود دارد. چالش اصلی دانش بنیان ها در توسعه فناوری مدرن، این است که هنوز داده های ماهواره ای ایران در اختیار کسب وکارها گذاشته نمی شود. در کل، هنوز نمی توانیم در این زمینه خودکفا باشیم. بیشتر داده هایی که استفاده می کنیم، تصاویر خام ماهواره های تصویربرداری و داده های هواشناسی است، اما خوشبختانه توانسته ایم با داده های موجود و در قالب فناوری های به روز، وقوع خشکسالی را با دقت بالایی پیش بینی کنیم و هشدار لازم را به کشاورزان هنگام وقوع خشکسالی بدهیم.
در حال حاضر نزدیک به ۱۳۰۰ کاربر از اپلیکیشن این شرکت دانش بنیان استفاده می کنند. در واقع، کشاورزانی که تنها یک گوشی هوشمند داشته باشند، می توانند از خدمات این شرکت بهره مند شوند. وی در این باره گفت: در تلاش هستیم که این تعداد را بالا ببریم و داده های خود را کامل تر می کنیم. در حقیقت با کمک کشاورزان دقت کار را بالا می بریم. در حال حاضر آن مولفه ای که برای ما به عنوان یک چالش بزرگ شناخته می شود، ایجاد اعتماد در کشاورزان است. از آنجایی که تاکنون کشاورزان خدمات را به صورت رایگان دریافت می کردند، همواره این نگرش وجود داشته که باید خدماتی هم که از سوی کسب وکارها ارائه می شود، رایگان باشد، در حالی که توسعه دانش بنیان ها و کسب وکارها به شکلی رایگان امکان پذیر نیست، در صورتی که این خدمات به قدری ارزشمند است که می تواند کشاورزان را از یک حادثه خطرناک نجات دهد، در حالی که به دلیل نبود اعتماد، هنوز اهمیت داده ها را و تاثیر آن را نمی دانند و تلاش می کنیم که این ترویج اطلاعات انجام بگیرد. از طرفی هم، زیرساخت های تبادل داده های هواشناسی و تصاویر ماهواره ای اگر در اختیار کسب وکارها قرار بگیرند، کمک شایانی می کنند و در کنار آن، دیگر کسب وکارها می توانند تکمیل کننده فعالیت یکدیگر باشند. این فرآیند می تواند یک زنجیره ای از شرکت های دانش بنیان را در راستای پویاتر شدن اقتصاد کشاورزی به وجود بیاورد.
