کرمان در چنگال غول کم آبی
شهر کرمان با بحران بیآبی مواجه شده و این در حالیست که دستگاههای ذی ربط برای وضع پیش آمده توضیحی ارائه نمیکنند و مشخص نیست چرا برای جلوگیری از این وضعیت برنامهریزی قبلی نشده است. با توجه به اهمیت مسئله آب برنامهریزی تحت عنوان «برنامه سازگاری با کم آبی» در کشور صورت گرفته است که متولی این مسئله در کرمان بر عهده شرکت آب منطقهای استان کرمان است که با توجه به اتمام فصل تابستان و نیمه اول سال ۱۴۰۲ برای ارزیابی اقدامات صورت گرفته در مسئله مدیریت آب با علی رشیدی مدیرعامل شرکت آب منطقهای کرمان گفتوگویی داشتیم.
شهر کرمان با بحران بیآبی مواجه شده و این در حالیست که دستگاههای ذی ربط برای وضع پیش آمده توضیحی ارائه نمیکنند و مشخص نیست چرا برای جلوگیری از این وضعیت برنامهریزی قبلی نشده است. با توجه به اهمیت مسئله آب برنامهریزی تحت عنوان «برنامه سازگاری با کم آبی» در کشور صورت گرفته است که متولی این مسئله در کرمان بر عهده شرکت آب منطقهای استان کرمان است که با توجه به اتمام فصل تابستان و نیمه اول سال ۱۴۰۲ برای ارزیابی اقدامات صورت گرفته در مسئله مدیریت آب با علی رشیدی مدیرعامل شرکت آب منطقهای کرمان گفتوگویی داشتیم. بر اساس اعلام دستگاههای وظیفهمند در مجموع ۶۴۰ میلیون مترمکعب صرفه جویی از ابتدای برنامه در سال ۱۳۹۹ تا پایان نیمه اول سال ۱۴۰۲ در استان کرمان صورت گرفته است.معاون مجامع، توسعه مدیریت و پشتیبانی شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه میزان بارندگی در کشور ما یکنواخت نیست و این امر مدیریت منابع آب کشور را دشوار کرده است گفت: شرایط آب کشور سخت است و اصلا قابل مقایسه با قبل نیست.
مهدی دانشگر با اشاره به اینکه متناسب نبودن بارشها هم ما را اذیت میکند افزود: تصور میکردیم جنگ آب به سن اداری ما نرسد، اما این اتفاق افتاد و از تصور جنگ آب بین کشورها، به جنگ آب در استان ها، شهرها، روستاها و حتی افراد رسیدهایم.
وی ادامه داد: کشور ما در منطقه خشک و نیمه خشک دنیا قرار دارد و مشکلات زیادی در حوزه آب دارد، متوسط بارندگی کشور ۲۵۰ میلی متر است و در یک استان متوسط یک هزار و ۸۰۰ میلی متر بارندگی داریم، اما به فاصله کوتاهی در برخی نقاط به ۲۰۰ میلی متر میرسد.
معاون مجامع، توسعه مدیریت و پشتیبانی شرکت مدیریت منابع آب ایران تصریح کرد: زمان بارش در کشور از یک پیش نیاز گذر کرده و بارندگی زمانی انجام میشود که به درد کشاورز نمیخورد و حتی در پشت سدها هم ذخیره نمیشود.
وی خاطرنشان کرد: تغییر مدل مصرف آب در کشور ما دیر یا زود اتفاق میافتد و اگر به پیشواز این مدل نرویم و آن را تغییر ندهیم با مشکلات زیادی مواجه میشویم، زیرا با این مدل مصرف فعلی آب نتیجه نخواهیم گرفت.
دانشگر گفت: همه اقشار مردم شامل، کشاورزان، صنعتگران و همه مصرفکنندگان باید توجیه شوند که این مدل مصرف اشتباه است و به جایی نخواهیم رسید.
وی تاکید کرد: بهبود شرایط آب کشور به یک نگاه و اجتماع همگانی نیاز دارد، هر چند وزارت نیرو برنامهریزی و تلاش میکنند و همه راهکارها را برای حل مشکل به کار میگیرند.
معاون مجامع، توسعه مدیریت و پشتیبانی شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به آمار بارندگی در کرمان طی پنج سال گذشته بیان کرد: وضعیت بارندگی در این استان هر سال نسبت به سال قبل از آن بدتر میشود و عدد و رقمها بسیار نگرانکننده است و میانگین بارندگی ۴۰ درصد و میانگین موجودی آب سدها ۶۰ درصد نسبت به سال گذشته کاهش دارد.
وی افزود: یکی از نقاط ضعف مدیریت منابع آب استان کرمان، اتکا به منابع زیرزمینی است، نگران فرونشست زمین و فروکش سفرههای زیرزمینی هستیم که اگر چنین شود دیگر قابل مرمت نیست.
دانشگر بیان کرد: اشاعه فرهنگ مصرف در آب باید رخ دهد، در امسال مدیریت مصرف توام آب و برق رخ داد، به طور مثال با بررسی مصرف برق کنتورهای چاههای کشاورزی، متوجه شدیم جاهایی که آب بیشتر برداشت میکنند با نقشه فرو نشست زمین سرزمینی کشور بیشترین همخوانی را دارند.
وی تاکید کرد: تک تک مردم عضو این دولت هستند و نیازمند این هستیم که دست بهدست یکدیگر بدهیم و تلاش کنیم که شرایط آبی کشور بهتر شود و مردم متوجه آینده کشور باشند.
معاون مجامع، توسعه مدیریت و پشتیبانی شرکت مدیریت منابع آب ایران با تقدیر از فعالیت ۳۱ ساله مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان کرمان تصریح کرد: از تجربه مدیریتی ایشان در سطح ملی استفاده میکنیم و خوشحال هستیم یکی از نیروهای کادرسازی شده این شرکت در کرمان مسئولیت را به عهده میگیرد.
مصرف آب در کرمان بهینه نیست
معاون امور اقتصادی استانداری کرمان گفت: در استان همه در قالب یک تیم کار میکنند که موفقیتهای زیادی مانند کاهش بیکاری را در سال اخیر شاهد بودیم.
امیر حسن زاده با اشاره به ویژگیهای استان کرمان تصریح کرد: تصمیم هایی که در این استان باید گرفته شود نیاز به نگاه جامع و فراهم بودن زیرساختها دارد.
وی تصریح کرد: انتخاب مدیران استان کرمان از نیروهای درون سازمانی مسئله مهم دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد و در بخش هایی از مناطق با کمبود نیروی کار مواجه هستیم.معاون امور اقتصادی استانداری کرمان اظهارکرد: مصرف آب در استان کرمان بهینه نیست که باید برای آن برنامهریزی و راهکار اندیشیده شود.
وضعیت آب در کرمان به اطلاع مردم برسد
سرپرست شرکت آب منطقهای استان کرمان نیز گفت: از ۵۸۰ میلیون متر مکعب ظرفیت سدهای استان کرمان درحالحاضر ۱۳۰ میلیون متر مکعب معادل ۲۳ درصد پر شده است و در شرایط خوبی نیستیم.
حمید علیدادی سلیمانی افزود: در شمال کرمان حدود ۷۰ و در جنوب ۱۸۰ میلی متر بارندگی داریم و وضعیت آب این استان خاص است و مردم را باید از وضعیت آب در استان کرمان مطلع کنیم.
وی با بیان اینکه به صرفه جویی همگانی در مصرف آب نیاز داریم تاکید کرد: بهرهوری ما در آب آشامیدنی مانند آب کشاورزی پایین است و باید با مطلع کردن مردم از وضعیت آب در استان مشارکت آنها را بیشتر کنیم.
سرپرست شرکت آب منطقهای استان کرمان تصریح کرد: برای انتقال آب از خلیجفارس به کرمان پیگیری میکنیم و با پروژهها و طرحهای آبی که در حال فعالیت هستند، آب را به کرمان خواهیم رساند.
وی بیان کرد: در استان کرمان تقریبا ۲۴ هزار چاه مجوز دار داریم که ۲۱ هزار مورد از این تعداد کشاورزی است و بخش بزرگی در جنوب استان قرار دارد که نیاز به راهاندازی سازمان آب منطقهای در جنوب کرمان برای رسیدگی به وضعیت آب در این منطقه داریم.
مدیرعامل سابق شرکت آب منطقهای استان کرمان نیز گفت: انتقال آب از خلیجفارس طرحی بود که افسانه به نظر میرسید اما این افسانه به واقعیت تبدیل شد و این آب به کرمان رسید.
علی رشیدی افزود: طرح جامع تامین آب آشامیدنی کرمان توسط شرکت آب منطقهای تدوین شده که در این طرح برای همه مناطق استان طرحهای تامین آب آشامیدنی از خط انتقال آب خلیجفارس، سد خرسان، خط انتقال از سد نسا بم، و سد جیرفت برای شهرهای جنوبی و غیره پیشبینی شده است.
وی تصریح کرد: با توجه به وضعیت منابع آب زیرزمینی کرمان تامین آب آشامیدنی بیشتر مناطق این استان به سمت تامین از محل منابع آب سطحی و آب دریا رفته است.
مدیرعامل سابق آب منطقهای استان کرمان با اشاره به گرمتر شدن هوا و کاهش بارشها تاکید کرد: باید در استان دولت آب تشکیل شود و با همکاری همه دستگاههای ذیربط برای تکمیل زیرساختهای آبی تدابیری برنامهریزی کنیم.
سخن پایانی
هر چند لزوم صرفه جویی در مصرف آب امری انکار نشدنی است اما مسئله قابل توجه این است که توسعه بیوقوفه طرحها برای خدمات رسانی بهتر و پیشبینی وضعیت تامین منابع توسط مسئولان نیز از ابتداییترین اصول مدیرتی است. با این وجود وعده داده شده که به زودی با اضافه شدن چند حلقه چاه جدید به شبکه تامین آب شهر کرمان این مشکل رفع خواهد شد و در نهایت با افتتاح فاز نخست انتقال آب خط لوله خلیجفارس از رفسنجان به کرمان مشکل کاهش مییابد.