کشاورزی نقش مهمی در توسعه تمدن بشری بازی می‌کند. پیش از انقلاب صنعتی، بیشتر مردم در سراسر دنیا در حوزه‌های مختلف کشاورزی مشغول به کار بودند. بیشتر این افراد برای تامین نیازهای خود مانند مواد غذایی، کالاها و محصولات مشتقه کشاورزی و دامپروری مانند پارچه و... در مزرعه کار می‌کردند. این دست از فعالان اقتصادی، در عمل مسئولیت، جایگاه و هدفی در بازار جهانی نداشتند و به‌دلیل استفاده از روش‌های سنتی کشاورزی، تولید بسیار کمی داشتند، اما اکنون توسعه فناوری کشاورزی باعث افزایش بهره‌وری کشاورزی شده است و کشاورزان قادر به خریدوفروش محصولات خود در بازارهای جهانی هستند. به‌همین‌دلیل شاید بتوان گفت کشاورزی مدرن با تهیه بیشتر مواد غذایی، بهبود کیفیت آن و دسترسی آن به اکثریت مردم، ثبات سیاسی جهانی را افزایش می‌دهد. گفتنی است، امنیت غذایی بیش از امنیت دفاعی یک کشور اهمیت دارد. وقتی صحبت از امنیت غذایی یا فرآوری غذا می‌شود، منظورمان فقط تولید محصولات کشاورزی نیست، بلکه شامل مباحث مربوط به مطالعات ژن، مزرعه در تمام حوزه‌ها و بخش‌ها می‌شود. متاسفانه تاکنون زیرساخت کاملی برای فعالیت فناوران وجود نداشته است. در همین راستا، تلاش برای ایجاد زیرساخت‌های فیزیکی نرم‌افزاری قانونی و حقوقی ایجاد این مرکز با جدیت دنبال می‌شود. تنها جایی که می‌تواند کشور را به کشاورزی تجاری‌ساز برساند، پارک ملی کشاورزی و منابع‌طبیعی است. بیشتر پارک‌های علم و فناوری فعال در کشور مخاطبان خاص خود را دارند و دانش‌بنیان‌هایی که در این پارک‌ها فعالیت می‌کنند و مستقر هستند، باتوجه به دامنه مخاطبانی که دارند، خدمات و محصولات نوآورانه تولید می‌کنند، به‌عبارت‌دیگر، جامعه هدف خاصی دارند. اما باتوجه به گستردگی صنعت کشاورزی، عموم مردم، مخاطب اصلی آن هستند. بنابراین، لزوم تاسیس یک پارک علم و فناوری اختصاصی که توانایی گردآوری دانش‌بنیان‌هایی که به این صنعت و امنیت غذایی مربوط می‌شود را داشته باشد، به‌شدت احساس می‌شد. هدف اصلی پرداختن به چالش‌های اساسی مسائل مربوط به موضوعاتی درباره زیست و نوآوری کشاورزی، آلودگی محصولات ارگانیک و... بود. تفاوت این مجموعه با پارک‌های علم و فناوری دیگر این است که فناوری و نوآوری را در کشاورزی در کل کشور نهادینه و اشاعه کند.

در مجموعه پارک ملی علم و فناوری کشاورزی و منابع‌طبیعی قرار است تجاری‌سازی دانش‌بنیان بیش از گذشته اتفاق بیفتد. این مجموعه در اواخر سال ۱۴۰۰، مجوز خود را از وزارت علوم تحقیقات و فناوری به‌عنوان پارک دستگاهی گرفت. بیشتر پارک‌های علم و فناوری در کشور دانشگاهی هستند. در واقع، وابسته به دانشگاه‌ها فعالیت می‌کنند. این مجموعه جزو معدود پارک‌هایی است که دستگاهی است و مستقل از دانشگاه‌ها با هدف تامین امنیت غذایی آغاز به کار کرده، در واقع این مجموعه با هدف افزایش ضریب نفوذ فناوری و نوآوری در حوزه کشاورزی و منابع‌طبیعی کشور تاسیس شد و درحال‌حاضر دارای ۱۳ دهکده یا پردیس فناورانه در ۱۳ استان و ۲۶ مرکز رشد است که مرکز واکسن‌سازی و سرم‌سازی رازی جزو این مراکز به‌شمار می‌رود.دانش‌بنیان‌ها باتوجه به نظام نوآوری کشاورزی و آمایش منطقه‌ای و براساس تمام چالش‌هایی که در حوزه غذا وجود دارد، دسته‌بندی می‌شوند.

در این صورت، می‌توان فعالیت دانش‌بنیان‌ها را با نگاه چالش‌محور، تقاضامحور و مسئله‌محور و البته مدل‌های اجرایی کاملا خاص خود برنامه‌ریزی و اداره کرد. اجرای این مدل‌ها به‌عنوان «دانا روستا» و در قالب دهکده‌های تخصصی، دهکده‌های فناورانه و نوآورانه، مزارع نوآورانه و با هدف ایجاد روستاهای توسعه‌محور، در دستور کار قرار دارد. هدف نهایی، ایجاد مزارع نوآورانه است که به‌عنوان «دانا روستا» شناخته می‌شوند و دستورالعمل‌های خاصی برای آنها نوشته شده است. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌گرفته به‌دنبال این هستیم که بتوانیم با همکاری معاونت علمی ریاست‌جمهوری و وزارت کشور، این مدل‌ها را اجرایی کنیم.

باتوجه به اینکه بیشتر استارت‌آپ‌ها توان عبور از دره مرگ را ندارند، شکاف اصلی، توانا نبودن آنها در تجاری‌سازی است. یکی از برنامه‌های مجموعه پارک منابع‌طبیعی و کشاورزی، طراحی سامانه‌های تجاری‌سازی است. این سامانه‌ها ۳۴ برنامه و ۴۰ زیرخدمت دارند که قرار است در کل کشور پیاده‌سازی شوند. در واقع، تمام فعالان و فناوران دانش‌بنیان در زمینه کشاورزی با استفاده از این سامانه می‌توانند با برندسازی، محصولات تولیدی را تجاری‌سازی و بین‌المللی کنند. در واقع، شعار اصلی این پارک علوم و فناوری کشاورزی و منابع‌طبیعی، برندسازی تجاری‌سازی و بین‌المللی‌سازی محصولات دانش‌بنیان است.

ناگفته نماند که در این حوزه، مدل‌های اجرایی خاص خود را داریم. اگر بخواهیم وارد بنگاهداری شویم، به‌طورقطع شکست می‌خوریم. هدایت پارک ملی کشاورزی و منابع‌طبیعی بیشتر حاکمیتی است که با استفاده از ظرفیت‌های بخش‌های اصلی و خصوصی صنایع بزرگ و کوچک و بخش‌های فعال در تجاری‌سازی انجام می‌گیرد. در واقع، با شناسایی زیست‌بوم‌های مختلف و مرتبط با کشاورزی، برقراری ارتباط با بخش خصوصی به‌عنوان زیست‌بوم در اولویت است. به این ترتیب، تحقق این برنامه‌ها میسر خواهد شد و در غیر این صورت، یعنی بدون همکاری با بخش خصوصی نمی‌توانیم به اهداف گفته‌شده برسیم.