صنعت احداث و کلید توسعه پایدار
توسعه پایدار نیازمند ارتباطات محکم بین دولت (بهعنوان کارفرما)، دانشگاه (بهعنوان مرکز علم و فناوری) و بخش خصوصی (بهعنوان پشتیبان و راهبر عملیاتی) است تا در یک مدل کارآمد در راستای تحقق توسعه گام بردارند.
تغییرات شتابنده محیطهای علمی و فناوری و تاثیر آن در بازارهای جهانی، شرایطی را ایجاد کرده که تولیدکنندگان و مصرفکنندگان باید همواره با سیر تغییرات هماهنگ و همراه باشند. در تمامی کشورهای جهان ارتباط میان نهادهای حاکمیتی و سفارشدهنده با مجریان طرحها و پروژهها مسئلهای پیچیده بوده است. ریشه اصلی این مسئله از تفاوت ماهیت این دو نهاد ناشی میشود، چراکه صنعت یک نهاد اقتصادی و علمی است.
در کشورهای پیشرفته، این دو نهاد گام به گام در توسعه یکدیگر نقش تکاملی متقابل داشته و دارند. پیشرفتهای اولیه علمی سبب بهوجود آمدن صنایع شده که علاوه بر اثبات نظریههای علمی، ابزارهای لازم برای پیشرفتهای بعدی را فراهم میسازد. این مسیر تکاملی همچنان بهصورت همکاریهای علمیمحور (برای حل مسائلی علمی موجود در صنعت) و برنامههای پروژهمحور (برای اجرای پروژههای مورد علاقه صنعت) اجرا میشود.
شاید بهترین پایگاه برای تحقق توسعه پایدار ایجاد تشکلهای تخصصی باشد. برای تحقق این اهداف نیز راهکارهای زیر بهعنوان اصول زیربنایی به تشکلها پیشنهاد میشود:
۱- توسعه فعالیت در زمینههای تخصصی همچون صنایع نفت و گاز و نیرو و صنایع وابسته
۲- سوق دادن مسیر فعالیتها به سمت اجرای پروژههای مستقل EPC
۳- توجه و پیادهسازی واقعی استانداردها در اجرای هر یک از پروژهها
۴- تقویت برند شرکتهای عضو با انجام مطلوب پروژهها و فعالیتهای تخصصی
۵- ایجاد اعتقاد راسخ به مدیریت دانش و ایجاد نوآوری در ارائه خدمات تخصصی
۶- همکاری با کلیه شرکتهای عضو در راستای همافزایی و ایجاد امکان ورود به پروژههای بزرگ ملی و در نهایت حضور فعال در پروژههای منطقهای و بینالمللی
۷- گسترش بازاریابی و نفوذ به سایر کشورها بهویژه کشورهای منطقه و سپس در ابعاد جهانی
برخی از انجمنها مانند انجمن شرکتهای مهندسی و پیمانکاری نفت، گاز و پتروشیمی (APEC) توانستهاند در تحقق اهداف پیشگفته و بهعنوان یک نهاد تخصصی و حرفهای در این راستا گام بردارند.
ارزشهای اولویتدار سازمانی در نگاه کلی و ملی نیز موارد زیر را در بر دارد:
۱- رعایت اخلاق حرفهای بهعنوان مهمترین عامل فرآیندی در عامل سازنده اعضا
۲- رعایت کیفیت و الزام واقعی به آن برای کلیه فعالان و اعضا
۳- پایبندی به مدلهای زمانی برای رعایت صرفه و صلاح طرف قراردادها
۴- مشتریمداری و پاسخگویی به کارفرمایان و تعامل منطقی با آنها
۵- اولویتبخشی به کار گروهی و اخذ تصمیمها براساس خرد جمعی
۶- توجه همهجانبه و اعتقاد راسخ به مهندسی ارزش در تمامی ابعاد آن
۷- پیادهسازی سیستمهای مدیریت دانش در فرآیند توسعه و مدیریت سازمانی
موارد یادشده همواره در مسیر فعالیت برخی انجمنها از جمله انجمن Apec مورد توجه هیات مدیره و اعضا بوده است. از طرفی باید توجه داشت روند سریع جهانی شدن و تغییرات فناوریکی باعث شده بقای سازمانهای مهندسی در جهان رقابتی امروز قدری دشوار باشد. بهطور خاص، بحرانهای اقتصادی در جهان تاثیرات زیادی بر صنایع احداث و انرژی بهویژه در کشورهای در حال توسعه مانند ایران داشته است؛ بنابراین حضور شرکتهای ساختوساز در بازارهای بینالمللی بسیار کم بوده و مشکلات جدی برای کل اقتصاد کشور ایجاد کرده است.
استراتژیهای بازاریابی بینالملل مشابه استراتژیهای داخلی و بومی نیستند، اما در صورتی که شرکتهای صنعت احداث و انرژی، استراتژی بازاریابی بینالمللی خوبی ایجاد کرده و آن را توسعه دهند، قادر به کسب موفقیت در بازارهای بینالمللی خواهند بود. توسعه پایدار فرآیندی است که آیندهای مطلوب برای جوامع بشری متصور میسازد. توسعه پایدار راهحلهایی را برای الگوهای ساختاری، اجتماعی و اقتصادی توسعه ارائه میدهد تا بتواند از بروز مسائلی همچون نابودی منابع طبیعی، تخریب سامانههای زیستی، آلودگی، تغییرات آب و هوایی، افزایش بیرویه جمعیت، بیعدالتی و پایین آمدن کیفیت زندگی انسانهای حال و آینده جلوگیری کند.
توسعه پایدار فرآیندی است که در استفاده از منابع، هدایت سرمایه، توسعه فناوری و تغییرات نهادی، با نیازهای حال و آینده سازگار باشد. توسعه پایدار که از دهه ۱۹۹۰ بر آن تاکید شده جنبهای از توسعه انسانی و در ارتباط با محیطزیست و نسلهای آینده است. از طرفی توسعه پایدار بهعنوان یک فرآیند، در حالی که لازمه بهبود و پیشرفت است، اساس بهبود وضعیت و رفع کاستیهای اجتماعی و فرهنگی جوامع پیشرفته را فراهم میآورد. در این صورت باید توجه داشته باشیم که توسعه پایدار سعی دارد به ۵ نیاز اساسی زیر پاسخ گوید:
۱- تلفیق حفاظت و توسعه
۲- تامین نیازهای اولیه زیستی انسان
۳- دستیابی به عدالت اجتماعی
۴- خودمختاری و تنوع فرهنگی وحفاظت از یگانگی اکولوژیکی
توسعه پایدار فرآیندی است برای بهدست آوردن پایداری در هر فعالیتی که نیاز به منابع و جایگزینی سریع و یکپارچه آن وجود دارد. توسعه پایدار در کنار رشد اقتصادی و توسعه بشری در یک جامعه یا یک اقتصاد توسعهیافته، سعی در تحصیل توسعه مستمر، ورای توسعه اقتصادی دارد. و در کلام پایانی... برخی از انجمنها و تشکلهای حرفهای موجود توانستهاند در اجرای طرحهای توسعهای با موفقیت گام بردارند که میتوان از آنها بهعنوان الگو برای موفقیت در مسیر توسعه استفاده کرد.