صمت و نیرو به توافق رسیدند
تامین برق پایدار صنایع مسئلهای مهم برای افزایش تولید و پیشرفت کشور محسوب میشود. یکی از مشکلاتی که صنایع هرساله با آن روبهرو هستند مشکل تامین برق در تابستان و تامین گاز در زمستان است. امسال هم مانند گذشته مشکل تامین برق پایدار برای صنایع پابرجاست.
طبق اخبار منتشرشده از سوی ایلنا، وزارت صمت و نیرو برای تحقق شعار سال و همینطور برای تامین برق پایدار در چهار ماه گرم سال، با یکدیگر توافق کردند.این همکاری، با هدف مدیریت مصرف برق پایدار صنایع و کاهش محدودیتهای انرژی برق تحویلی به صنایع نسبت به سال گذشته صورت گرفته است.
عوامل کمبود برق صنایع
حمیدرضا صالحی، دبیر سندیکای صنعت برق ایران، درباره نشست برگزارشده بین وزارت صمت و نیرو گفت: هرساله با نزدیک شدن به فصل گرما، وزارت نیرو و صمت نشستهایی برگزار میکنند. این نشستها با هدف مدیریت و برنامهریزی برای خاموشیهای احتمالی برگزار میشود تا صنایع از میزان برقی که از طرف وزارت نیرو دریافت میکنند و زمانهای خاموشی اطلاع داشته باشند.
صالحی درباره عواملی که باعث میشود با وجود برنامهریزی، صنایع همچنان دچار مشکل کمبود برق پایدار باشند اظهار کرد: ناترازی در تولید و مصرف ازعوامل تاثیرگذار در این زمینه است. چراکه دولت یا بخش خصوصی باید برای حل این مشکل سرمایهگذاری میکردند. از طرفی اقدامی برای بهینهسازی مصرف صنایع و حتی مصارف خانگی انجام نشده است. علت این موضوع هم واقعی نبودن نرخ برق است. زیرا پایین بودن نرخ برق، باعث ورود کارخانههایی به صنایع شده است که مصرف برق بالایی دارند. هزینه سرمایهگذاری برای بهینه کردن این صنایع، از هزینه مصرف برق این صنایع بیشتر است.
وی درباره اقدامات دولت در راستای پرداخت نرخ واقعی برق از سوی صنایع عنوان کرد: دولت اقداماتی در راستای محاسبه واقعی نرخ برق انجام داده است. یکی از این اقدامات اعمال ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانشبنیان «تامین برق صنایع» است. بر اساس این ماده، صنایعی که بیش از یک مگاوات برق مصرف میکنند موظفاند یک درصد برق مورد نیاز خود را با احداث نیروگاه انرژیهای تجدیدپذیر تامین کنند. این روند باید تا پایان سال پنجم به پنج درصد برسد. درحالحاضر، صنایع فولاد و سیمان، با استقبال از این طرح، اقدام به احداث نیروگاه انرژیهای تجدیدپذیر کردند. اقدام دیگر دولت در این راستا تعیین قبوض برق با نرخ بالاتر است. این مسیرها منجر به محاسبه نرخ واقعی برق میشود.
حمیدرضا صالحی درباره محاسبات نرخ گاز خاطرنشان کرد: محاسبه نرخ گاز هم باید در بودجه قرار بگیرد. برای اینکه یک اقدام اساسی در این حوزه صورت بگیرد، در ابتدا باید به نرخ گاز توجه شود. زیرا توجه به واقعی محاسبه شدن نرخ گاز میتواند بر محاسبه واقعی نرخ برق هم تاثیر بگذارد. علاوه بر این، با محاسبه واقعی نرخ گاز میتوان هم در گاز و هم در برق صرفهجویی کرد و مدلهای جدیدی برای افزایش تولید در گاز و برق طراحی کرد.
مشکل ناترازی اینگونه حل نمیشود
صالحی درباره تشکیل کارگروههای مشترک بین دو وزارتخانه و تاثیر آنها در حل شدن مشکل برق صنایع توضیح داد: این کارگروهها معمولاً برای هماهنگی شهرکها و واحدهای صنعتی شکل میگیرد. ولی به طور جامع مشکل ناترازی حل نمیشود. موثر بودن کارگروهها در حل مشکل برق صنایع، مستلزم سرمایهگذاری در تولید و بهینهسازی در مصرف است که باید از ابزارها و روشهای جدید در این صنعت اسنفاده شود.
دبیر سندیکای صنعت برق در پاسخ به این پرسش که کاهش محدودیتهای انرژی برق تحویلی به صنایع نسبت به سال گذشته کاهش یافته است؛ این کاهش چه تاثیری بر صنایع دارد تشریح کرد: این موضوع از دو منظر قابل بررسی است. یک منظر وزارتخانهها هستند که با تشکیل جلسات مختلف، جدولهایی را برای تعیین محدودیتهای صنایع تدوین میکنند. اینگونه میزان برق مصرفی و همینطور خاموشیهای احتمالی صنایع در فصل گرما مشخص میشود.
در سوی دیگر این ماجرا، صاحبان صنایع قرار دارند. به عنوان مثال، آنها ادعا میکنند در سال گذشته تنها دو روز در هفته برق نداشتند، اما امسال این قطعی برق به سه روز در هفته افزایش یافته است. صاحبان صنایع بر این باورند که کمبود برق باعث توقف تولیدشان شده است. البته توقف تولید ممکن است به دلایلی نظیر کمبود قطعات، حوادث غیرمترقبه و... رخ داده باشد. وزارتخانهها نیز با ارائه دلایل خود، مسئولیت این اتفاق را نمیپذیرند. در مقابل، صاحبان صنایع معتقدند با داشتن برق کافی، قادر به تولید و صادرات بیشتری خواهند بود. در اینجا دو روایت وجود دارد و هر دو طرف باید این موضوع را تصدیق کنند.امید است امسال برق بیشتری در اختیار صنایع قرار بگیرد و صنایع هم تولید و صادرات مناسبی داشته باشند.
چالش تامین برق پایدار صنایع
این فعال اقتصادی درباره چالشهای این دو وزارتخانه برای همکاری توضیح داد: در این حوزه چالشهای مختلفی وجود دارد. یکی از این چالشها بحث سرمایهگذاری است. چراکه بیشتر سرمایهگذاریها برای صرفهجویی در مصرف گاز صورت میگیرد. چالش دیگر این حوزه متفاوت بودن اولویت این دو وزارتخانه است. از یک طرف صنایع به برق بیشتری برای افزایش تولید و افزایش صادرات احتیاج دارند. طرف دیگر وزارت نیرو است که اولویت وزارت نیرو، تامین برق خانگی است، تا در فصل گرما مکانهایی نظیر خانهها، مغازهها، مساجد، مدارس و... خاموشی نداشته باشند.
راهحل مشکلات تامین برق
دبیر سندیکای صنعت برق درباره متفاوت بودن تصمیمگیری در نهادهای متولی اظهار کرد: تصمیمگیری نهادهایی نظیر نیرو و نفت در مواردی با یکدیگر متفاوت است. باید نهادی تحت عنوان وزارت انرژی وجود داشته باشد تا هم مشکل تامین گاز و هم مشکل تامین برق رفع شود.
صالحی درباره ادغام سازمان بهینهسازی برق «ساتبا» و سازمان بهینهسازی سوخت گفت: سازمان بهینهسازی برق که تحت نظارت وزارت نیرو فعالیت میکند و سازمان بهینهسازی سوخت که زیر نظر وزارت نفت است، هر دو میتوانند نقش مهمی در بهینهسازی ایفا کنند. با این حال، این دو سازمان تحت نظارت نهادهایی هستند که تمایلی به حرکت در این مسیر ندارند. بنابراین، اگر این دو نهاد ادغام شوند و تحت نظارت نهاد ریاستجمهوری قرار گیرند، سازمان متولی بهینهسازی سوخت کشور ایجاد خواهد شد. به این ترتیب، پروژههای بهینهسازی نیز به طور موثرتری اجرا خواهند شد
این فعال بخش خصوصی درباره مشکلات صنایع بر اثر تامین نشدن برق مورد نیاز آنها تصریح کرد: بسیاری از صنایع نظیر پتروشیمی، فولاد، سیمان و... در زمستان مشکل تامین نشدن گاز و در تابستان مشکل تامین نشدن برق دارند.
این موضوع بر کاهش تولید، خدمات، صادرات و... تاثیر میگذارد. علاوه بر موارد ذکرشده، در ایران میلیونها نفر سهامدار صنایع هستند. تامین نشدن برق پایدار صنایع باعث کاهش درآمد و افت سهام میشود.
صالحی برای تامین برق مورد نیاز صنایع پیشنهاد داد: راهکارهای مختلفی برای حل مشکل تامین برق صنایع وجود دارد. راهکارهایی نظیر احداث نیروگاههای انرژیهای تجدیدپذیر، شروع بهینهسازی صنایع، سرمایهگذاری در این حوزه، ادغام سازمان بهینهسازی برق و سوخت، ادغام وزات نفت و نیرو و تشکیل وزارت انرژی میتواند بر حل شدن مشکل برق صنایع تاثیر مثبت بگذارد.
تمهیدات وزارت نیرو برای کاهش خاموشی در تابستان
رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ضمن تشریح تمهیدات وزارت نیرو برای تامین برق در فصل گرم سال گفت: با برنامهریزیهای صورت گرفته انتظار میرود که امسال میزان خاموشیها و قطعی برق در مصارف خانگی، صنایع و کشاورزی کمتر از قبل شده و شرایط بهتر شود.
فریدون حسنوند در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به جلسات کمیسیون انرژی با مسئولان وزارت نیرو درباره تمهیدات این وزارتخانه برای تامین برق در فصل گرم سال اظهار کرد: ما همه ساله قبل از شروع فصل گرم سال جلسات مشترکی با وزارتخانههای نفت و نیرو برای موضوع تامین خوراک و موارد مرتبط داریم.
وی ادامه داد: این جلسات برای پیشگیری از برخی رخدادهای احتمالی در فصل گرم سال تشکیل شد البته که دولت سیزدهم از ۲ سال قبل یکسری توافقات و قراردادهایی انعقاد کرد که در راستای آن ۱۶۰۰ مگاوات برق توسط صنایع و مشترکات با نفت و نیرو تولید شود.
رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: طبق گزارشات ارائه شده اکنون ۱۸۰ دستورالعمل برای تابستان سال ۱۴۰۳ در حوزه منطقهای، شهرستانی، استانی، ملی، بخش خصوصی و دولتی وجود دارد که در واقع خط مشی عمومی برای کل دستگاههای کشور مشخص شده است.
آمادگی نیروگاههای برقآبی
حسنوند ادامه داد: نکته دیگر پیشرفت برخی پروژههای نیروگاهی و اورهال کردن برخی نیروگاهها به خصوص نیروگاههای برق آبی است. سال قبل به دلیل مسائل بارندگی بخش اعظمی از نیروگاههای برق آبی در مدار نبود که امسال با بارندگیهای اخیر نیروگاههای برق آبی آماده ارائه خدمت هستند.
امسال قطعی برق کمتر خواهد شد
وی همچنین اظهار کرد: نکته بعدی درباره نیروگاههای سیکل ترکیبی است که خوشبختانه حدود ۳۶۰۰ مگاوات افزایش تولید برق در نیروگاههای سیکل ترکیبی داشتیم، افزایش تولید برق در نیروگاههای تجدیدپذیر و نیروگاههایی که با صنعت قرارداد بسته، هم وجود دارد علاوه بر آن نیروگاههای برق آبی هم در مدار قرار دارد.
رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در جمعبندی اظهار کرد: براین اساس انتظار میرود امسال کمترین مشکل را در تابستان داشته و خاموشیها کمتر شده و شرایط بهتر شود البته که امسال زمان و شدت گرما بیشتر خواهد بود، یعنی میزان درجه گرما نسبت به سالهای گذشته افزایش دارد لذا مدت زمان شروع و پایان گرما هم بیشتر است.
حسنوند تاکید کرد: تمامی تلاش بر آن است که کمترین مشکل برای مردم به وجود آید؛ در موضوع تامین برق صنعت و کشاورزی هم شرایط بدینگونه است که اولویت اول تامین برق مشترکان خانگی و بعد کشاورزی و بعد صنایع خواهد بود. با این شرایط قطعی برق صنایع کشاورزی هم از سالهای گذشته کمتر خواهد شد.
سخن پایانی
تامین برق صنایع یک امر مهم محسوب میشود، چراکه تامین نشدن برق صنایع در کاهش تولید، صادرات، درآمد و کاهش سهام این صنایع تاثیرگذار است. بنابراین، دولت باید در راستای تامین برق صنایع، تشویق صنایع به احداث نیروگاه انرژیهای تجدیدپذیر، دادن تسهیلات مختلف به صنایع و سرمایهگذاری در این حوزه تلاش کند تا صنایع و تولید کشور، به سمت رشد و پیشرفت حرکت کنند.