صعود بورس تا کجا ادامه‌دارد؟
هفته گذشته شاخص بورس توانست محدوده‌های حمایتی از دست داده را پس بگیرد و در کانال یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحدی تثبیت شود.
هفته گذشته شاخص بورس توانست محدوده های حمایتی از دست داده را پس بگیرد و در کانال یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحدی تثبیت شود. همزمان با روند صعودی قابل توجه بورس تهران شاهد ورود حجم قابل توجه پول به بازار بودیم. با ورود سرمایه از سوی سهامداران حقیقی، روند سبزپوشی بازار تشدید شد. افزایش نرخ دلار، بسته جامع حمایتی مطرح شده از سوی سازمان بورس و همچنین قطع امید از نتایج مذاکرات برجام در میان مدت، مهم ترین عوامل موثر بررشد شاخص بورس به شمار می روند. دورنمای قیمت دلار در آینده و همچنین شرایط تنظیم و تدوین لایحه بودجه در هفته های آینده از مهم ترین شاخص های اثرگذار بر عملکرد بازار سرمایه در هفته های آینده هستند. با وجود روند رو به رشد بورس در روزهای گذشته، همچنان تردیدها نسبت به تداوم این سبزپوشی وجود دارد که فعالان بازار را نگران می کند.
دلار، سیگنال ساز اصلی
مهدی سماواتی، کارشناس بازار سرمایه در گفت وگو با صمت اظهار کرد: در روزهای اخیر شاهد معکوس شدن روند حرکتی شاخص بورس بودیم به نحوی که تابلو بورس پس از روزها قرمزپوشی، به رنگ سبز درآمده است. همزمان محدوده های قیمتی از دست رفته نیز به سرعت باز می گرداند. وی افزود: قیمت دلار در بازار آزاد ظرف روزهای گذشته شتاب قابل توجهی به خود گرفته و در کانال ۳۵ و ۳۶ هزار تومانی نوسان می کند. در همین حال بسیاری از فعالان بازار نیز آینده این بازار را مثبت و رو به رشد پیش بینی می کنند. سماواتی روند رو به رشد قیمت دلار در بازار آزاد را مهم ترین عامل صعود شاخص بورس در روزهای گذشته دانست. امید به تداوم قیمت ارز، دلایلی است که مسیر رشد شاخص کل بورس را تسهیل می کند.
سماواتی گفت: در روزهای گذشته و به دنبال رشد شاخص بورس، شاهد ورود سرمایه حتی از سوی سهامداران حقیقی به بورس تهران بوده ایم، در واقع باید اعتراف کرد که این بازار از مدت ها پیش منتظر فرصتی برای صعود بوده است. این کارشناس بازار در پاسخ به سوالی مبنی بر آنکه چه میزان از صعود بورس واقعی و منطقی بوده و چه میزان از آن تحت تاثیر سیاست های حمایت گرانه از بازار است، افزود: صعود کنونی که در بورس تهران شاهد آن هستیم، غیرمنطقی نیست. درواقع همچنان اغلب سهم هایی که در این بازار خریدوفروش می شود، ارزندگی کافی را دارند. با این وجود، فاز ترسی که در ماه های اخیر شاهد آن بوده ایم، هنوز به طور کامل تخلیه نشده است. به بیانی دیگر، هنوز ریشه های بی اعتمادی در بورس تهران به چشم می خورد. با این وجود، چنانچه اصلاحی در موقعیت شاخص بورس تهران، ایجاد شود، انتظار می رود این اصلاح کوتاه مدت باشد. وی در ادامه تاکید کرد: با وجود ارزندگی سهام شرکت های بورسی، خرید در قیمت کنونی، آن قدرها هم توصیه نمی شود. به اعتقاد من بازار بورس تهران تا دی ماه ،فرآیند سینوسی را پشت سر می گذارند. البته برآیند کلی شاخص صعودی خواهد بود. با این وجود می توان از زمان اصلاح شاخص به عنوان فرصتی برای خرید استفاده کرد. سماواتی در پاسخ به سوالی مبنی بر ارزیابی و اثرگذاری بسته جامع ۱۰ بندی سازمان بورس و اوراق بهادار و تاثیر آن بر میزان سودآوری شاخص گفت: سازمان بورس وظیفه رگولاتوری بازار را بر عهده دارد و نباید از آن انتظار حمایت های غیرمنتظره را داشت. با این وجود، با نگاه کلی به عملکرد سازمان بورس در سال های اخیر، می توان این طور ادعا کرد که این سازمان در اجرای وظایف خود، به درستی عمل نکرده است. وی افزود: سایر اقدامات حمایتگرانه سازمان نتیجه بخش نبوده اند و حتی عزم راسخ برای اجرا و تداوم آنها وجود نداشته؛ بنابراین نباید به اثرگذاری این بسته جدید نیز امید داشت. در واقع نباید بازگشت بورس به مسیر صعود را به اقدامات سازمان بورس و اوراق بهادار کشور، منوط دانست. سماواتی گفت: با وجود روند رو به رشد شاخص در روزهای گذشته نباید به تداوم همیشگی این مسیر امید داشت. بازار پویا نسبت به متغیرهای اقتصادی واکنش نشان می دهد. بدون تردید در آینده شاهد اصلاح قیمت ارز برای یک دوره زمانی خواهیم بود، در چنین شرایطی احتمال می رود بورس تهران نیز همسوی دلار واکنش نشان دهد و در مسیر نزولی گام بردارد. علاوه بر این، همواره ابهاماتی پیش می آید که سمت وسوی واقعی بازارها را مشخص می کند. این کارشناس بورس با اشاره به نزدیک شدن به فصل تدوین و تصویب بودجه ۱۴۰۲ گفت: همین موضوع نیز اثرگذاری بالایی بر عملکرد بورس تهران دارد. در واقع تا زمانی که شاخصه های مهم اقتصادی این سند مالی تنظیم و تصویب نشود، شاهد بروز نوساناتی در عملکرد بازار سرمایه خواهیم بود. سماواتی افزود: بسیاری از صنایع بزرگ بورسی کشور وابسته به دولت هستند؛ بنابراین بودجه اثرگذاری بالایی در عملکرد صنایع بورسی دارد بر همین اساس نیز به سرمایه گذاران پیشنهاد می شود در خرید سهام عجله نکنند، چراکه بازار فرصت ورود مجدد به آنها را خواهد داد.
وی گفت: با توجه به شرایط اقتصادی کشور و کسری بودجه قابل توجهی که در سال های گذشته شاهد آن بوده ایم، نباید به اثرگذاری مثبت بودجه بر عملکرد بورس تهران امید داشت؛ یعنی سیاست گذاران حتی اگر هم بخواهند باز نمی توانند با توجه به مشکلاتی که پیش رو دارند، از عملکرد این بازار حمایت کنند؛ بنابراین در این بازه زمانی میزان آسیب بودجه برای بورس مشخص می شود. این کارشناس بازار سرمایه در ادامه قیمت نفت، انرژی، بهای گاز به عنوان خوراک پتروشیمی و همچنین سوخت صنایع، حقوق دولتی معادن، نرخ ارز و... را مهم ترین فاکتورهایی دانست که در جریان تصویب بودجه مشخص می شوند و بر عملکرد صنایع کشور و به دنبال آن بازار سرمایه اثرگذار خواهند بود. در همین حال پیش بینی می شود با توجه به شرایط اقتصادی کشور، فرآیند قیمت گذاری دستوری در جریان بودجه نویسی برای سال آینده شدت بگیرد و همین موضوع بر عملکرد صنایع تاثیرگذار خواهد بود؛ بنابراین برای پیش بینی عملکرد بازار در میان مدت باید منتظر روشن و شفاف شدن این آمار و اطلاعات باشیم.
دلایل صعود کدامند؟
شهیر محمدنیا، کارشناس بازار سرمایه در گفت وگو با صمت اظهار کرد: چند عامل را می توان برای توجیه روند رو به رشد بازار سهام مطرح کرد. در درجه نخست آنکه ارزش اغلب سهم ها در ماه های گذشته کاهش یافته و این در حالی است که این سهم ها به لحاظ بنیادی بسیار ارزنده هستند. در همین حال، تمامی اندیکاتورهای تکنیکالی حکایت از منطقه اشباع فروش را دارند. درنتیجه رشد از ناحیه اشباع فروش آغاز شده که پدیده عجیب و دور از ذهنی نیست. کما اینکه اگر به چرخه احساسی معامله نیز نگاه کنیم، همواره بازار از اوج ناامیدی و افسردگی روند مثبت خود را آغاز خواهد کرد.
وی افزود: محرک بعدی برای روند رو به رشد شاخص سهام را می توان نرخ دلار عنوان کرد. روند صعودی بهای دلار از چند جهت بر عملکرد بورس تهران اثرگذار است. در درجه نخست آنکه بسیاری از صنایع کوچک صادرات محور در چنین شرایطی می توانند ارز حاصل از صادرات خود را در بازار توافقی و با قیمت بالاتر از دلار نیمایی یعنی حدود ۳۴ هزار تومان تبدیل کنند. در واقع روند رو به رشد قیمت دلار در بازار آزاد به افزایش بهای دلار توافقی منجر شده است.
این فعال بازار سرمایه گفت: روند رو به رشد قیمت دلار این پیام را برای بازار داشت که توافق برجام در کوتاه مدت احیا نمی شود. همان طور که بارها تاکید شده، ثبات مهم ترین فاکتور و شاخصه اثرگذار بر عملکرد بورس تهران است، اما در شرایطی که ترس و تردید بر بازار سایه انداخته، معامله گر نمی تواند تصمیم بگیرد. در حال حاضر با ناامید شدن صاحبان سرمایه از بروز توافق در کوتاه مدت، بسیاری از صاحبان سرمایه اقدام به تصمیم گیری و سرمایه گذاری در بورس کرده اند.
محمدنیا گفت: البته هنوز هم رونق بورس به گونه ای نیست که شاهد ورود پول از بازارهای موازی به بازار سرمایه کشور باشیم، اما پول های پارک شده که در تردید به سر می بردند، وارد بازار شدند و این رشد چشمگیر را برای بازار رقم زدند.
این کارشناس بورس گفت: روند رو به رشد بهای کامودیتی ها در بازار جهانی، محرک دیگری برای صعود شاخص بورس ظرف روزهای گذشته بوده است. توجه به این نکته ضروری به نظر می رسد که اغلب صنایع بزرگ بورسی کشور، صادرات محور هستند؛ بنابراین رشد جهانی قیمت کامودیتی ها اثر مستقیمی روی سودآوری این شرکت ها دارد. وی افزود: در روزهای گذشته هم پای رشد قیمت دلار در بازار آزاد، نرخ دلار نیمایی به ۲۸ هزار تومان رسید، بنابراین اقبال به بازار روی آورد که به سایر صنایع سرایت کرد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: اعلام بسته حمایتی از سوی سازمان بورس نیز محرک روند رو به رشد بازار سرمایه بوده است. در این بسته جامع، پرتفوهای زیر ۱۰۰ میلیون نیز بیمه شدند و درنتیجه نقدینگی لازم به بازار تزریق شد. در واقع این سیاست به لحاظ روانی تریگر مثبتی برای سهامداران بود و آنها را به خرید ترغیب کرد. وی افزود: نگاه مثبت مسئولان به بازار سهام سیگنال مثبتی را از نظر روانی به بازار تزریق می کند. به ویژه آنکه شاهد تزریق نقدینگی نیز به بازار بوده ایم.
صعود کوتاه مدت یا بلندمدت؟
این کارشناس بازار سرمایه در ارزیابی ادامه دار شدن این روند صعودی گفت: رشد حاکم بر بازار سرمایه در حال حاضر هیجانی است. در واقع حس جاماندگی در میان بسیاری از معامله گران دیده می شود. در چنین شرایطی، شاهد نوسان قابل توجه در فرآیند معامله سهم ها در بورس هستیم و بسیاری از سهم ها از کف مجاز تا حداکثر مجاز در طول یک روز معامله شدند؛ بنابراین با توجه به رشدی که بیشتر سهم های بازار تجربه کرده اند، عده ای از صاحبان سهام در هفته پیش رو به دنبال سیو سود خواهند بود. این موضوع عملا نوسانات منفی را در بازار ایجاد خواهد کرد. البته این بازار در میان مدت همچنان ارزنده خواهد بود. وی افزود: چنانچه ارزش معاملات خرد سهام در هفته آینده هم بالای ۴ تا ۵ هزار میلیارد تومان باقی بماند، می توان به تداوم روند صعودی بازار امیدوارتر بود. محمدنیا در پایان با اشاره به نزدیک شدن به زمان بررسی بودجه سال آینده گفت: در طول سال های گذشته، کسری بودجه یکی اصلی ترین چالش های بازار سرمایه بوده است. بودجه از بسیاری از جهات از تعیین نرخ خوراک و نرخ بهره مالکانه گرفته تا افزایش دستمزد می تواند روی عملکرد صنایع بزرگ و کوچک تاثیرگذار باشد؛ بنابراین باید منتظر تدوین و ارسال این بودجه و شرح اثرگذاری آن روی عملکرد صنایع باشیم.
وی گفت: البته سال های گذشته شاهد بودیم که در برخی موارد لایحه پیشنهادی از سوی دولت با آنچه نهایتا در مجلس تصویب شد تفاوت های زیادی داشت. یعنی اعتراضات صنفی به برخی موارد لایحه توانست اثرگذار باشد و زمینه اصلاح این سند مالی را فراهم کند. امسال هم انتظار می رود که پس از ارائه لایحه بودجه به مجلس، صنایع مختلف از حقوق خود دفاع کنند. این کارشناس بازار در پایان و ارزیابی عملکرد بورس تهران گفت: بورس تهران در طول هفته های اخیر رشد چشمگیری داشت. این شاخص افتی را که در طول ۳۰ روز تجربه کرده بود را طی ۱۰ کندل جبران کرد. اما همچنان بسیاری از سهم ها در حباب منفی به سر می برند و در کل بازار در نقطه ارزنده ایی قرار دارد و نسبت به سایر بازارهای موازی هم ارزنده هست؛ بنابراین انتظار داریم که این رشد ادامه دار باشد. البته به لحاظ تکنیکالی انتظار استراحت را در همین محدوده یک میلیون و ۴۲۰ هزار واحدی داریم. اما پس ازآن می توان شاخص یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی را پیش بینی کرد.
سخن پایانی
بورس تهران در روزهای گذشته توانسته عملکرد درخشانی را از خود به نمایش بگذارد. با این وجود، روند رو به رشد شاخص بورس در روزهای موردبحث، ترس از سقوط مجدد را هم در میان فعالان بازار زنده کرده است. در واقع آینده این بازار و پیش بینی عملکرد آن در ماه های آینده، همچنان مهم ترین سوال و ابهامی است که بر روند فعالیت این بازار سایه انداخته است.
