چگونه شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی توانست با پشت سر گذاشتن بحران‌ها به افزایش ۶۵ درصدی تولید شکر دست یابد؟ این پرسشی است که مدیر عامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی در پاسخ به چگونگی آن به سه مولفه «بهره‌وری، نیروی انسانی و برنامه‌ریزی» اشاره می‌کند؛ مولفه هایی پیوسته و حاصل تلاش جمعی و هماهنگ در این مجموعه صنعتی که به گفته دکتر عبدعلی ناصری بدون هر یک از آنها دستیابی به این دستاورد بزرگ امکان پذیر نبود.

به گفته دکتر ناصری میزان تولید شکر در کشور بدون احتساب تصفیه شکر وارداتی در سال زراعی گذشته ۳۸۰ هزار تن بود که این رقم امسال با رشد چشمگیر ۶۵ درصدی به ۶۳۰ هزار تن افزایش یافته است. این دستاورد در حالی به دست آمده که صنعت نیشکر با چالش کمبود آب مواجه بود به طوری که مزارع نیشکر در کشت و صنعت‌هایی مانند دهخدا به دلیل کاهش شدید آورد رودخانه دز در آستانه نابودی قرار داشتند؛ اما با اتکا به «تجربه و دانش» و تلفیق «تولید و تجارت» نه‌تنها از این گذرگاه سخت بحران عبور کرد، بلکه توانست با افزایش چشمگیر تولید رکورددار هم شود.

افزایش تولید مبتنی بر تحقیق و توسعه

افزایش بهره‌وری نخستین گام برای رسیدن به این دستاورد بود که مدیرعامل این مجموعه صنعتی مبنای آن را تحقیق و آموزش دانست و تاکید کرد که این صنعت به عنوان یک صنعت دانش‌بنیان، همواره به موضوع تحقیق و توسعه در همه ابعاد اهمیت ویژه‌ای می‌دهد.

تولید واریته‌های سازگار با اقلیم خوزستان اجرای روش‌های نوین آبیاری در مزارع، بومی‌سازی قطعات و تجهیزات کارخانه‌های تولید شکر، ساخت ماشین‌آلات کشاورزی، طراحی سامانه پایش «مکان‌مند» مزارع نیشکر، کنترل بیولوژیک آفات و از همه مهمتر آموزش کارکنان و پرورش نیروهای متخصص در بخش صنعت و کشاورزی و مواردی برآمده از این دست است که دکتر ناصری آن را بخشی از طرح‌هایی برای افزایش بهره‌وری در صنعت نیشکر دانست که مسیر را برای تامین امنیت غذایی کشور هموار کرده است.

نقش نیروی انسانی کارآمد در افزایش تولید

نیروی انسانی نیز در این میان مهم و تاثیرگذار است. آن گونه که مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر می‌گوید نیروی انسانی «کارآمد و متعهد» نقشی اساسی در افزایش تولید داشته و تخصص و تعهد کارکنان در تمامی سطوح سازمانی، عاملی مهم در موفقیت این شرکت بوده است. به گفته دکتر ناصری کارکنان با درک عمیق از شرایط و نیازهای تولید در حل چالش‌ها و ارتقای فرآیندها مشارکت فعالانه‌ای دارند.

مدیرعامل توسعه نیشکر معتقد است: اگر از خودگذشتگی و تلاش شبانه‌روزی کارگران در سال بهره‌برداری گذشته نبود و در سه مرحله کاشت، داشت و برداشت و همچنین استحصال شکر عملکردی مطلوب از سوی آنان اعمال نمی‌شد. اکنون شاهد این رونق و رشد تولید نبودیم. این از خودگذشتگی باعث شد که در فروردین‌ماه سال‌جاری کشت و صنعت امام خمینی(ره) از واحدهای هشت‌گانه توسعه نیشکر از ظرفیت اسمی تولید عبور و به بیش از ۱۲۰ هزار تن شکر تولید کند که این میزان تولید بی‌سابقه است.

برنامه‌ریزی برای تصاحب 38 درصدی بازار شکر کشور

آخرین مولفه در افزایش تولید که مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر به آن اشاره می‌کند، برنامه‌ریزی دقیق است که در کنار افزایش بهره‌وری و نیروی انسانی کارآمد به جهش تولید و در نتیجه سوددهی شش‌هزار میلیارد تومانی این شرکت, منجر شده است.

این برنامه‌ریزی‌ها که در قالب «سند راهبردی» از سوی مدیریت ارشد شرکت توسعه نیشکر ابلاغ شده است بر چهار محور سرمایه انسانی، محیط‌زیست، توسعه و تکمیل زنجیره ارزش و تقویت تحقیق و توسعه تمرکز دارد. مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر، این سند راهبردی را نقشه راه رسیدن به اهداف تعیین شده عنوان می‌کند و می‌افزاید: تعهد به این برنامه و پایش مستمر آن، ما را در مسیر درست حفظ کرده است. با تحقق این سند راهبردی، سهم این صنعت از بازار شکر کشور به ۳۸ درصد می‌رسد و جایگاه نیشکر با تولید ۸۰۰ هزار تن شکر به عنوان یکی از مهمترین تولیدکنندگان این محصول تثبیت خواهد شد.

شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی با هشت طرح نیشکری در خوزستان نقش مهمی در خودکفایی کشور با تولید محصولات راهبردی دارد. این شرکت با بهره‌گیری از نیروهای متخصص، همگام با فناوری‌های نوین تلاش می‌کند شکری با کیفیت و مطابق با استانداردهای جهانی تولید کند. در حال حاضر فعالیت این شرکت به گونه‌ای بوده که نه‌تنها توانسته بیش از ۴۰ درصد شکر مورد نیاز کشور را تامین کند؛ بلکه در تولید سایر محصولات نیشکری نیز رکورددار باشد.

تولید شکر سفید با ظرفیت ۷۰۰ هزار تن شکر طعم‌دار، شکر ساشه، شکر پودری و شکر مایع با ظرفیت ۶۰ تن شکر قهوه‌ای با ظرفیت ۷۵۰۰ تن شکر دارویی با ظرفیت تولید ۱۵ هزار تن خوراک دام با ظرفیت ۱۰۰ هزار تن ام‌دی‌اف با ظرفیت تولید ۱۳۲ هزار مترمکعب در سال، الکل طبی با ظرفیت تولید ۳۳ میلیون لیتر، خمیرمایه با ظرفیت تولید ۱۰ هزار تن در سال و گاز بیودی‌اکسید کربن با ظرفیت خالص‌سازی هزار کیلوگرم بر ساعت از جمله ظرفیت‌های تولیدی این شرکت است.