فناوری در خدمت معدنکاری ایمن
ترجمه- صمت: استفاده از ماشینهای هوشمند برای تولید بسیاری از محصولات با فناوری بالا رو به افزایش است. با توجه به ارزش بالای عناصر کمیاب و خطرات استخراج آنها برای محیطزیست و انسان، فرصت استفاده از ماشینهای مدرن در استخراج آنها نیز فراهم است.
به گزارش صمت، براساس پژوهش جدیدی که بهوسیله دانشگاه استرالیای جنوبی انجامشده، اکنون میتوان با پیامدهای زیستمحیطی و بهداشتی کمتری، عناصر کمیاب زمین و سایر فلزهای حیاتی در تولید باتری را استخراج کرد. ریچموند آساموا، استاد دانشگاه استرالیای جنوبی و رئیس موسسه صنایع آینده در حال طراحی روشهایی برای استخراج ایمن عناصر کمیاب است.
او بهویژه بر احیا و استخراج باقیمانده این عناصر متمرکز است تا بهرهوری بالاتری برای فعالیتهای معدنی به ارمغان آورد؛ به این صورت که بر ضایعات و باطلههای معدنی و خروجی فرآیندها توجه کرده است. به عبارت دیگر، مواد اولیه موردنیاز برای پژوهش و البته فعالیتهای استحصالی آینده او، هماکنون آماده است و نیازمند سرمایهگذاری بر اکتشاف، استخراج یا حتی استفاده از نیروی انسانی خاصی برای آنها نیست. او همچنین در حال آزمایش راههایی برای بازیافت ایمن محصولات مصرف شده در باتریها و آهنرباهای ضایعاتی است.
آساموا گفت: «عناصر کمیاب زمین و فلزات مورداستفاده در باتریها، از عوامل ضروری در سلامت اقتصادی کشورهای صنعتی و در حال ظهور هستند. با این حال بهدلیل کمیاب بودنشان، مسائل سیاسی و جغرافیایی و همچنین سیاستهای تجاری جهان، قابلیت اتکای بالایی ندارند.»
رئیس موسسه صنایع آینده درباره دلیل تمرکز خود بر باطلههای معدنی توضیح داد: «باطلهها و ضایعاتی که کنار گذاشته میشوند، بهدلیل فلزات و انرژیهای مورد استفاده در آنها ارزشی روزافزون بهدست میآورند. با این حال، بهدلیل فقدان فناوریهای بهرهور و اقتصادی هنوز هم بخش زیادی از ارزش آنها بدون استفاده میماند. همچنین فرآیند استخراج این عناصر اساسی آسیب زیادی به محیطزیست میزند و روشهای قدیمی معدنکاری حجم زیادی از سموم و مواد رادیواکتیو به جای میگذارد.»
وی توضیح داد: «پژوهش ما فناوریهای جدیدی را شناسایی میکند که امکان استخراج و احیای فلزات از هر دو منبع باطلههای معدنی و ضایعات و محصولات کارکردهای مانند باتریها و آهنرباها را فراهم کند. یکی از مزایای چنین اقدامی، کاهش چشمگیر ضایعات و مهار مواد مضری است که امکان نشت و آلودهسازی محیطزیست را دارند.»
پروژه پژوهشی آنها به بررسی دو فرآیند احیا (رزین در باطلههای خشک و تر) میپردازد. هر دو روش امکان استخراج مواد معدنی از باطلههای کمعیار را دارا هستند و حتی میتوانند فلزات ارزشمند مختلفی را هم از ضایعات و باطلهها استحصال کنند. این فرآیندها همچنین میتواند برای حذف مواد مضر از آب و خاک استفاده شود تا آثار زیستمحیطی آنها کاهش یابد.
استاد دانشگاه استرالیای جنوبی که حمایت مالی صندوق پژوهش استراتژیک استرالیا-هند را پشت پروژه پژوهشی خود میبیند، بر این باور است که نتایج این پژوهش منافع بسیاری به هر دو کشور خواهد رساند: «بحث ما فقط منافع زیستمحیطی نیست. بلکه منافع اقتصادی و دستیابی به فناوریهای پایدار هم از نتایج این کار خواهد بود. با افزایش صرفه اقتصادی و دستیابی به فناوریهای استخراج پایدار، هر دو کشور قادر به استخراج عناصر کمیاب خاکی و مواد معدنی استفاده شده در باتریها خواهند بود. برای دستیابی به این منافع حتی نیاز به شروع پروژههای اکتشافی و استخراجی جدید نخواهد بود و از همین پروژههای معدنی کنونی میتوان محصولات بیشتری بهدست آورد.»
وی درباره وضعیت ذخایر و تولیدات عناصر کمیاب هند توضیح داد: «ارزش ذخایر عناصر کمیاب خاکی هند حدود ۲۰۰ میلیارد دلار است که هند را پنجمین کشور غنی از این نظر کرده است. با این حال، استخراج و تولید این عناصر به حدی نامتناسب است که حتی نیازهای داخلی کشور را هم تامین نمیکند و صنایع کشور برای تامین مواد اولیه خود، اغلب به واردات از چین روی آوردهاند.» پروژه موسسه صنایع آینده به این امید پیگیری میشود که استرالیا را تبدیل به تامینکننده عناصر کمیاب خاکی هند کند. اگر چنین هدفی محقق شود، به معنای آن خواهد بود که استرالیا دستکم بخشی از صادرات چین را به خود اختصاص خواهد داد. همچنین فناوریهای سبزتری در اختیار هند قرار میدهد تا بتواند بخشی از مواد معدنی و فلزات موردنیازش را داخل مرزهای کشور و از پروژههای معدنی کنونی و ضایعات موجود بهدست آورد.
آساموا در پایان به جمعبندی مزایای این پژوهش پرداخت و گفت: «ظرفیت فرآوری و استحصال مواد معدنی حیاتی برای هر دو کشور استرالیا و هند افزایش مییابد و فرصت رشد اقتصادی، استخدام و سرمایهگذاری بیشتر بدون آسیب زدن به محیطزیست یا سلامت افراد نیز فراهم میشود.»
منبع: وبسایت دانشگاه استرالیای جنوبی